لزوم حمایت بیشتر از مولفان حوزه های علمی تخصصی
به گزارش دانشگاه صنعتی امیرکبیر، کتاب 'طراحی سازه کشتی' ترجمه دکتر 'محمدرضا خدمتی' استاد تمام دانشکده مهندسی دریا این دانشگاه در سی و سومین جایزه کتاب سال به عنوان اثر شایسته تقدیر، معرفی و تجلیل شد.
کتاب دو جلدی 'طراحی سازه کشتی' تالیف چهار دانشمند ژاپنی با نامهای دکتر یاسوهیسا اُکُوموتو، دکتر یو تاکِدا،
دکتر ماساکی مانُو و دکتر تِتسُو اُکادا است که در مدت سه سال با تلاش دکتر خدمتی به زبان فارسی ترجمه و تصحیح شده و توسط مرکز نشر دانشگاه صنعتی امیرکبیر انتشار یافته است.
جلد اول این کتاب به معرفی اصول، مبانی و تئوری و جلد دوم به کاربردهای طراحی سازه ای کشتی پرداخته است.
به گفته خدمتی، موضوع طراحی سازه ای کشتی ها به یکی از پیچیده ترین و در عین حال، مهم ترین مراحل طراحی کشتی ها اشاره دارد و کتاب های متعددی در زمینه طراحی سازه ای کشتی ها از سوی مولفان مختلف در دیگر کشورها بیگانه نوشته شده است.
وی تصریح کرد: بدیهی است که موضوع مورد بحث در این کتاب، از منظرهای گوناگونی توسط مولفان مختلف پرداخته شده است.
خدمتی یادآور شد: مشابه این اثر تاکنون در کشور ما تالیف یا ترجمه نشده و با توجه به خلاء شدید آموزشی در ارتباط با موضوع طراحی سازه ای کشتی ها، انتشار این کتاب به نیازهای موجود در این حوزه پاسخ خواهد داد.
این کتاب در سه بخش و 21 فصل، مشتمل بر اصول و مبانی تئوری و کاربرد های طراحی سازه ای تهیه شده است که در هر یک از بخشها نگرشی عمیق بر روی مباحث مختلف آن بخش، منتها با تکیه بر چگونگی دستیابی به سازه هایی موثر و قابل اعتماد از کشتی ها، ارائه شده است.
مولفان کتاب نیز تجربیات خود به خصوص موارد مرتبط با مسائل برخاسته از رشد سریع ابعاد کشتی ها و پیدایش کشتی های با طرح های نوین و پیچیده را در مطالب کتاب گنجانده اند.
نخستین خرابی ها و یا آسیب های پدید آمده در این سازه های 'نو'، به منظور ارائه توضیحات درخصوص این موضوع که چرا طراحی سازه ای در ترازهای مختلف می بایست انجام شود، تا اِعمال بارگذاری صحیح بر روی اجزای سازه ای و درک مناسب از رفتارهای سازه ای محلی را تضمین کند، تجزیه و تحلیل شده اند.
اهمیت جانمایی سازه ای با روشی پایه ای به گونه ای تشریح شده است که بیانگر چگونگی اثرگذاری جانمایی سازه ای بر روی نحوه انتقال بارها در سازه و همچنین طراحی سازه ای اجزای اصلی و فرعی سازه باشد.
تحلیل های تئوری ارائه شده، روش ها و روابط طراحی مورد نیاز برای طراحی سازه ای کل سازه کشتی و دامنه وسیعی از مسائل مرتبط با طراحی جزئیات سازه ای آن را به خوبی توصیف کرده اند.
بحث ارتعاشات به کمک راهنمایی های عملی در مورد چگونگی برخورد با این موضوعِ پیچیده و غالباً مشکل ساز، در ملاحظات طراحی وارد شده است.
مواد، جوشکاری و روش های تولید مربوط به آنها از یک سو و چگونگی تعامل آنها با فرآیند طراحی سازه ای کشتی نیز از سوئی دیگر مرور شده اند و مهم تر از همه، این بخش از کتاب با ارائه تحلیل های کم هزینه ای بر روی گزینه های مختلفِ طراحی توأم شده است.
کاربردهایی از روش های طراحی کلی و جزئی برای دامنه ای وسیع از سازه های اصلی و فرعی ارائه شده است که به طور مثال، طراحی سازه ای ورق ها برای پوسته خارجی، دیواره ها و عرشه ها برای انواع مختلفی از کشتی ها به گونه ای عمقی تشریح می شوند.
جانمایی ها در محل انتهای پاشنه کشتی غالباً توأم با مسائل ویژه ای برای طراحان سازه ای و مهندسان دریایی بوده و اصولاً طراحی سازه ای مستحکم جهت نگهداری موتور کشتی، در ارتباط مستقیم با تجربه مسائل واقعی در خصوص موتورها، جعبه دنده و محور پروانه می باشد.
سازه کشتی در ناحیه انتهای سینه آن نیز به عنوان موضوعی خاص در نظر گرفته شده و در این خصوص، تجربیاتی عملی و واقعی به منظور تشریح چگونگی دستیابی به جانمایی ها و طراحی های مناسب آن ارائه می گردد.
تشریح مسائل طراحی سازه ای کلی و جزئی با تکیه بر تجارب حاصل از طراحی کشتی های پیشین و روش های تئوری و تجربی، ابزارهای طراحی بسیار خوبی را برای دانشجویان از یک سو و راهنمای بسیار مناسبی را برای طراحان از سویی دیگر، ارائه می دهد.
این کتاب، فلسفه طراحی سازه ای را با دستورالعمل های طراحی جزئیات ترکیب کرده و از اینرو، برای دامنه وسیعی از خوانندگان به ویژه دانشجویان و طراحان سازه ای کشتی مفید واقع خواهد شد.
مترجم کتاب 'طراحی سازه کشتی' بر لزوم حمایت بیشتر از مولفان و مترجمان حوزه های تخصصی تاکید کرد و گفت: طراحی و ساخت کشتی مانند هواپیما جزء حوزه های استراتژیک به شمار می آید و دانش تخصصی آن در اختیار ما نیست و ترجمه آثار روز دنیا در این حوزه ها بسیار توجیه پذیر است چراکه انتقال دانش روز را به دنبال دارد.
خدمتی یادآور شد: از سوی دیگر، مطالعه نسخه اصلی برای دانشجویان ایرانی کار چندان آسانی نیست، بنابراین برای ترجمه این گونه کتاب ها ظرفیت زیادی وجود دارد.