کاهش دید و نابینایی، نتیجه تاخیر در معاینه چشمی نوزادان نارس
دبیر اجرایی دومین همایش کشوری رتینوپاتی در نوزادان نارس گفت: مهمترین چالش کنونی در ارتباط با بیماری شبکیه نوزادان نارس، سهل انگاری والدین در مراجعه به موقع به چشم پزشک است که تاخیر در ارجاع این نوزادان برای معاینات چشمی، کاهش دید و نابینایی آنان را به دنبال دارد.
به گزارش دبیرخانه این همایش، دکتر احد صداقت افزود: رتینوپاتی نوزادان نارس به بیماری عروق شبکیه در نوزادان نارس اطلاق می شود که می تواند، طیف وسیعی از اختلالات بینایی را از نقایص جزئی قابل اصلاح تا جداشدن شبکیه و کوری را دربرگیرد.
رتینوپاتی نوزادان نارس سال 1942 در جهان شناخته شد، نشانه این بیماری تشکیل یک پرده سفید در پشت مردمک چشم است که مانع بینایی می شود.
این بیماری به تدریج شایع تر شد تا جایی که یک چشم پزشک به نام دکتر کامپل متوجه شد نوزادان نارسی که به دلیل تکامل نیافتن ریه برای زنده ماندن درصد بالای اکسیژن دریافت می کنند بیشتر دچار نابینایی می شوند، اما به تدریج با پیشرفت علم پزشکان متوجه شدند تنها اکسیژن عامل نابینایی نوزادان نارس نیست بلکه عواملی مانند وزن کم به هنگام تولد، سن پایین نوزاد و دریافت اکسیژن با غلظت بالا منجر به پیدایش بیماری می شود.
دکتر صداقت با اشاره به این که این بیماری در اغلب موارد در صورت تشخیص به موقع قابل درمان است، تصریح کرد: در صورت تشخیص ندادن به موقع، رتینوپاتی بیماری پیشرونده است که به سرعت منجر به نابینایی می شود.
صداقت گفت: اقدامات درمانی در مراحل اولیه بیماری اثربخش تر است و برعکس در مراحل انتهایی بیماری، درمان بسیار مشکل و در اغلب موارد غیرممکن می شود.
وی افزود: از سوی دیگر هزینه های درمانی ناشی از این بیماری که به خانواده ها تحمیل می شود، چندین برابر درمانی است که در مراحل ابتدایی و به موقع انجام شود و همچنین نتایج به دست آمده در درمان مراحل پیشرفته بیماری، بینایی قابل قبولی را به کودک برنمی گرداند.
صداقت اظهار کرد: با توجه به هزینه های سنگین اقتصادی، اجتماعی و درمانی این بیماری و نابینایی ناشی از آن با سرمایه گذاری در برنامه های علمی و مدون غربالگری و آموزش والدین و پرسنل بخش های نوزادان، می توان عوارض این بیماری را به حداقل رساند.
وی ادامه داد: به همین منظور دومین همایش کشوری رتینوپاتی در نوزادان نارس از سوی مرکز تحقیقات چشم دانشگاه علوم پزشکی ایران (گروه چشم پزشکی و نوزادان بیمارستان حضرت رسول اکرم) با همکاری کمیته کشوری غربالگری نوزادان نارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز جمعه 7 اسفند ماه در مرکز همایش های رازی تهران برگزار می شود.
دبیر اجرایی دومین همایش کشوری رتینوپاتی در نوزادان نارس یادآور شد: با افزایش چشمگیر میزان بقای نوزادان نارس که در 40 سال اخیر از حدود 5 درصد به بیش از 65 درصد برای نوزادان با وزن کمتر از هزار گرم و بیش از 90درصد برای نوزادان با وزن هزار تا هزار و 500 گرم افزایش یافته است، تعداد نوزادان مبتلا به رتینوپاتی نارس روندی افزایشی خواهد یافت، مگر آنکه در زمینه پیشگیری از بیماری اقدامات جدی صورت گیرد.
وی گفت: با وجود توسعه گسترده بخش های مراقبت های ویژه نوزادان در کشور، امکانات تشخیصی و درمانی رتینوپاتی نوزادان در این مراکز به اندازه کافی توسعه نیافته است که در کنار گسترش این امکانات، مساله آموزش به والدین این نوزادان را که در حقیقت یکی از حلقه های زنجیره درمان موفق آنان است به طور جدی پیگیری می کنیم.
صداقت با اشاره به اینکه شیوع و شدت رتینوپاتی نارسی با سن تولد نوزاد و وزن هنگام تولد او ارتباط دارد،تصریح کرد: هر چه سن و وزن هنگام تولد نوزاد کمتر باشد، احتمال ابتلا به رتینوپاتی نارسی یا همان ROP بیشتر می شود.
وی افزود: حدود 30 تا 60 درصد از نوزادان با وزن تولد کمتر از هزار و 500 گرم دچار درجاتی از رتینوپاتی نارسی می شوند که بیماری حدود 10درصد آنان به درجات شدید پیشرفت می کند. این آمار در نوزادان با وزن کمتر از 750 گرم تا 98درصد گزارش شده است. طبق برنامه کشوری غربالگری نوزادان نارس ،کلیه نوزادانی که قبل از 34 هفتگی سن حاملگی یا با وزن تولد کمتر از 2 کیلوگرم متولد می شوند، باید مورد معاینات غربالگری قرار گیرند.