بهره گیری ازمارموست برای انجام تحقیقات مغزی در کشور
به گزارش روابط عمومی معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری، علی اسداللهی مجری پروژه نقش نورون های کولینرژیک tegmentum در Spatial Attention ودر مارموست درباره اهمیت این پروژه افزود: هدف از انجام این پروژه ورود مدلی درحوزه علوم شناختی بود تا بتوانیم اساس نوروبیولوژیکی شناخت را از سطح مولکولی تا سطح شناختی در فعالیت های شناختی پیچیده انسان مطالعه کنیم.
وی بیان کرد: درچند سال اخیربیش ازصد آزمایشگاه معروف ومعتبر دنیا ازمارموست که از نخستیان است برای مطالعات استفاده می کنند در واقع این مدل امکان مطالعه بر روی اختلالات شناختی و توانمندی شناختی نرمال را فراهم می کند، بنابراین با انجام مطالعه و تحقیق بر روی این مدل کمک به کاربردی کردن علوم شناختی خصوصا در بحث داروها می شود.
*** مارموست به عنوان نخستین مدل برای انجام تحقیقات مغزی وارد کشور شد
وی با اشاره به اینکه این نخستین بار است که مارموست به عنوان مدل برای تحقیقات وارد کشور می شود گفت: بیشترین سرمایه گذاری در این حوزه توسط ژاپنی ها انجام شده که کل پروژه مغز ژاپن تحقیقات روی مارموست است.
عضو هئیت علمی دانشگاه فردوسی مشهد درباره دلیل استفاده از مارموست در این تحقیقات بیان کرد: مارموست از پریمات ها است و ساختار مغز آن نزدیک به انسان است، از سوی دیگر توانایی های شناختی پیچیده که فقط منحصر به پریمات ها هستند تنها در پریمات ها قابل مطالعه هستند، همچنین به دلیل کوچک بودن این حیوان نگهداری از آن راحت تر است.
به گفته وی، مارموست در سال دوبار زاد و ولد می کند که حاصل آن در هر بار دو تا بچه است که بعد از یک و سال نیم بالغ می شوند بنابراین ابزارهای بیولوژی مولکولی و بیوتکنولوژی را می توان روی این مدل توسعه دهیم و از آنها در مطالعه مغز استفاده کنیم، این موارد باعث می شود بتوانیم مطالعه شناخت را از سطح مولوکلی تا سطح شناختی انجام دهیم.
عضو ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی معاونت علمی، با بیان اینکه مارموست مدلی مدرن در نوروساینس است، گفت: برای طراحی دارو و همچنین بیماری های ترنس ژنیک این گونه از هر لحاظ بهتر است، همچنین به دلیل سطح صاف مغز مارموست امکان کاشت آرایه های الکترودی در آن فراهم است بنابراین مدلی خوب برای توسعه پروتزهای عصبی است.
*** حمایت معاونت علمی برای تجهیز آزمایشگاه
اسداللهی یادآورشد: خوشبختانه با حمایت معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری و ستاد توسعه علوم و فناوری های شناختی خرید تجهیزات برای آزمایشگاه و دستگاه های ثبت مغزی و تجهیزاتی که عمدتا پرهزینه است انجام و در مرحله راه اندازی آزمایشگاه قرار داریم ، در حال حاضر تحقیقات در سطح رفتاری شروع شده و تا دو ماه آینده تحقیقات الکترو فیزیولوژیکی، ثبت مغزی و نقشه برداری از مدارهای مغزی آغاز می شود.
این پژوهشگر با بیان اینکه این پروژه در دو فاز پیگیری می شود گفت: درفاز نخست هدف تثبیت این مدل در کشور است تا بتوانیم آزمایش های سایکوفیزیکی و شناختی را روی این حیوان انجام بدهیم، در این صورت می توان همزمان با ثبت فعالیت های مغزی، مطالعه مدارهای مغزی را نیز انجام داد.
وی اظهارکرد: در فاز دوم قصد داریم مکانیزم های مداخلات مولکولی را وارد پروژه کنیم امیدواریم با انجام این تحقیقات تا 5 سال آینده مدل های ترنس ژنیک بیماری های شناختی را داشته باشیم و در نهایت با تاثیر از تمامی موارد در جهت تولید داروهای شناختی یا سیستم های مدرن شناختی گام برداریم.
*** ایران همگام با سایر کشورها در حوزه نوروساینس
اسداللهی درباره جایگاه ایران در حوزه نوروساینس گفت: حدود چهارسال پیش در بزرگترین گرد همایی علوم اعصاب دنیا در کشور امریکا تنها چهار یا پنج نفر در این حوزه فعال بودند اما سال گذشته این تعداد به حدود 110 افزایش یافت، خوشبختانه در دو سال پیش فعالیت هایمان را در این حوزه آغاز کرده ایم و همگام با سایر کشورها هستیم.
وی با بیان اینکه دراین حوزه نیاز به حمایت و سرمایه گذاری از نظر تکنولوژیک و تجهیزات است گفت: سایر کشورها درسایر حوزهای نوروساینس خیلی پیشرفته هستند و در ایران نیاز به بسترسازی در این زمینه ها است،فعالیت هایی که در حال حاضردرآزمایشگاه انجام می شود دقیقا همان هایی است که سطح دنیا انجام می شود.
عضو هئیت علمی دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: این حوزه در مرزهای دانش قرار دارد و امیدوارم تا دو سال آینده نتایج تحقیقات در این زمینه را به جامعه علمی، مدیران کشور و عموم ارائه دهیم تا دستاوردها را ببینند زیرا این مسئله منجر به ارتقا این حوزه در کشور می شود.
این پژوهشگر گفت: علاوه بر موارد فوق فعالیت در این حوزه، کاربردهای فراوانی می تواند داشته باشد و با توجه به اینکه نوروساینس و علوم شناختی از حوزه های مهم و بین رشته ای هستند حوزه های دیگر را تحت تاثیر قرار می دهند به عنوان نمونه درزمینه جنین شناسی، ایمن شناسی، تولید واکسن و دارو مارموست مدل مناسبی برای تحقیق است در این تحقیقات برروی تولیدات دارویی نیز فعالیت می کنیم و می توانیم با وزارت بهداشت و بیمارستان ها تعامل و همکاری داشته باشیم.