تعیین گونه های سنگی سازند سورمه در خلیج فارس

سازند سورمه (معادل با سازند عرب) یکی از سازندهای مهم در خلیج فارس محسوب می شود زیرا سن بخش بالایی آن به دوران ژوراسیك پسین باز می گردد. علاوه بر این نیز این منطقه یکی از مهم ترین مخازن نفتی ایران در خیلج فارس و كشورهای عربی همجوار است و مطالعات علمی دقیق درباره آن، امری بسیار مهم محسوب می گردد.

از جمله نکات مهم مشاهده شده در این پژوهش این بود که دو روش مطالعه به ترتیب منجر به شناسایی شش واحد جریانی هیدرولیكی و نه واحد مخزنی، سدی و تله ای در بخش بالایی سازند سورمه شده اند.

به همین منظور نیز به تازگی تحقیقاتی توسط دانشمندان ایرانی صورت پذیرفته است که در این مطالعه گونه های سنگی در یكی از میدان های بخش مركزی خلیج فارس با استفاده از روشهای مختلف تحلیل شده اند. شایان ذکر است که این تحلیل با هدف ارزیابی كیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سورمه انجام گرفته است.

در ابتدا باید یادآور شد که بخش بالایی سازند سورمه عمدتاً از توالی دولومیت و انیدریت تشكیل شده است. مطالعه پتروگرافی مقاطع نازك میكروسكوپی سازند سورمه منجر به شناسایی ده رخساره میكروسكوپی گردید. البته باید به این نکته اشاره کرد که رخساره های شناسایی شده در زیر محیط های پشته های اووئیدی، لاگون، جزر و مدی و بالای جزر و مدی در یك سكوی كربناته از نوع رمپ نهشته شده اند.

به منظور برقراری ارتباط بین رخساره های میكروسكوپی معرفی شده در بخش بالایی سازند سورمه با رده های پتروفیزیكی، داده های تخلخل و تراوایی مربوط به رخساره های این سازند بر روی نمودار ترسیم شدند. به این ترتیب با رسم داده های تخلخل، تراوایی بر روی نمودار، چهار گونه سنگی شناسایی شد.

سپس روش خوشه بندی چند كیفیتی بر پایه نمودار (MRGC) برای تعیین رخساره های الكتریكی مورد استفاده قرار گرفته است که این روش منجر به شناسایی شش رخساره الكتریكی در بخش بالایی سازند سورمه گردید. از جمله نکات مهم مشاهده شده در این پژوهش این بود که دو روش مطالعه به ترتیب منجر به شناسایی شش واحد جریانی هیدرولیكی و نه واحد مخزنی، سدی و تله ای در بخش بالایی سازند سورمه شده اند. هم چنین مشخص شده است که واحدهای مختلف مخزنی شناسایی شده در این دو روش دارای انطباق خوبی هستند.

منبع: محمدعلی صالحی، سجاد كاظم شیرودی، سیدرضا موسوی حرمی، محمد غفوری، غلامرضا لشكری پور، 1394. تلفیق روش های مختلف در تعیین گونه های سنگی پتروفیزیكی برای بخش بالایی سازند سورمه در یكی از میادین نفتی بخش مركزی خلیج فارس، فصلنامه پژوهش نفت، سال بیست و پنجم، شماره 84.

لینک منبع

No tags for this post.