اینترنت اشیا؛ افقی روشن برای کاهش آلودگی هوا
هوا یکی از پنج عنصر ضروری (هوا، آب، غذا، گرما و نور) برای ادامه زندگی انسان است؛ زیرا هر فرد روزانه نزدیک به 22 هزار بار تنفس می کند و به 15 کیلوگرم هوا در روز نیاز دارد.انسان می تواند به مدت پنج هفته بدون غذا و برای پنج روز بدون آب زنده بماند اما نمی تواند بدون هوا حتی پنج دقیقه به سر برد.گسترش شهرها و افزایش منابع آلاینده ، هوای بیشتر شهرهای بزرگ و صنعتی را آلوده کرده و این آلودگی خطرهایی برای سلامت افراد ساکن در این مناطق به همراه داشته است.
در این کشور کهن نیز مدتی است آلودگی هوا گلوی شهرهای بزرگ و کوچک را می فشارد و هر لحظه نفس کشیدن را سخت تر و آزاردهنده تر می کند.
آلودگی هوا طبیعت زیبا را در خود فرو برده و امکان زندگی سالم را نه فقط از انسان ها بلکه از تمام جانداران گرفته است.
سه نفر از هر پنج نفر، با آسیب های ریوی ناشی از هوای آلوده روبرو است و بیشتر مردم نمی دانند «مه دود» بجز انسان به سایر جانداران نیز آسیب می رساند.مه دود، مسئول وارد شدن خسارت های زیاد به درختان کاج و نابودی محصول های کشاورزی در بسیاری از منطقه های حاصلخیز است.
بحران آلودگی هوا در تهران
در سال های گذشته، میزان آلودگی هوای تهران بویژه در پاییز و زمستان همواره خبرساز بوده است. ماه پیش شدت آلودگی هوا در پایتخت ایران به اندازه ای رسید که مدرسه ها تعطیل شد و اورژانس نیز به آماده باش درآمد. حتی رئیس شورای شهر تهران اعلام کرد آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی در این شهر، «بشدت بالا رفته است».
مساله تا آنجا بالا گرفت که ۱۰۷ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تذکری به رئیس جمهوری اقدام برای نجات جان مردم در برابر آلودگی هوا را خواستار شدند.
نهم دی ماه نیز رئیس جمهوری تصمیم های کوتاه مدت و میان مدت هیات دولت در این زمینه را اعلام کرد: چاره اندیشی و توقف بلندمرتبه سازی، نظارت بر خودروهای آلاینده و کنترل برگه معاینه فنی، اعمال محدودیت تردد موتورسیکلت در روزهای ناسالم و اصلاح ساختار آنها، بهینه سازی مصرف انرژی در سامانه های گرمایشی خانه ها و سازمان های دولتی با افزایش مشارکت اجتماعی و تقویت وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و مترو.
اینترنت اشیا؛ فناوری نوین در خدمت محیط زیست
راهکارهایی زیادی برای کاهش آلودگی هوا و اثرهای مخرب آن پیشنهاد و گام هایی نیز برداشته شده است. با این همه، نباید از بهره گیری از فناوری های نوین در این مسیر غافل شد.
گسترش «اینترنتِ اشیا» می تواند یکی از کارآمدترین اقدام ها باشد زیرا اتصال کالاها و اشیا به اینترنت، بسیاری از ترددها را در سطح شهرها کاهش می دهد و این امر سبب کاهش آلایندگی هوا می شود.
اینترنت اشیا (Internet of Things یا به اختصار IOT) به طور کلی اشاره دارد به بسیاری از اشیا و وسایل محیط پیرامون ما که به شبکه اینترنت متصل شده اند و می توان با نرم افزارهای کاربردی موجود در تلفن های هوشمند و تبلت (اپلیکیشن ها) آنها را مدیریت کرد.
عبارت اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ از سوی «کوین اشتون» استفاده شد و جهانی را توصیف کرد که در آن همه وسایل حتی اشیای بی جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به رایانه ها اجازه دهند آنها را سازماندهی و مدیریت کنند.
اینترنت اکنون وسیله ارتباطی مردم به یکدیگر است اما با اینترنت اشیا، هر موجودی (انسان، حیوان یا اشیا) به هم متصل و قابلیت فرستادن داده از طریق شبکه های ارتباطی مانند اینترنت یا اینترانت فراهم می شود.
بستر اینترنت اشیا بر امواج رادیویی بی سیم قرار دارد و به دستگاه های مختلف این امکان را می دهد که از طریق اینترنت به برقراری ارتباط با یکدیگر بپردازند.
با اجرای این شیوه محیط پیرامون بشر به چیزی شبیه آنچه در فیلم ها و داستان های تخیلی ترسیم شده است، نزدیک می شود. برای نمونه یک جارو برقی در یک زمان مشخص فعال می شود، و پس از نظافت محل تعیین شده، خاموش می شود.
بر پایه گزارش شماره 224 آذر و دی ماه 1394 نشریه تخصصی «گزارش کامپیوتر»، موسسه شرکت پژوهشی و مشاوره آمریکایی «گارتنر» درباره آخرین پیش بینی های بازار اعلام کرد: اینترنت اشیا با گسترش بیشتری روبرو می شود.
بر پایه این گزارش، اینترنت اشیا در سال 2016 میلادی با نرخ پنج میلیون و 500 هزار شیء در هر روز رشد می کند و تا پایان این سال نزدیک به 6 میلیارد و 400 میلیون دستگاه به اینترنت متصل می شوند که نسبت به سال 2015، 30 درصد بیشتر خواهد بود.
شمار دستگاه های متصل به اینترنت در پایان سال 2015 میلادی (دهم دی ماه 1394)، چهار میلیارد و 900 میلیون دستگاه برآورد شد و پیش بینی می شود این رقم در سال 2020 میلادی به 20 میلیارد و 700 میلیون دستگاه برسد.
خدمات اینترنت اشیا با 22 درصد رشد در سال 2016 به 235 میلیارد دلار می رسد و خودروها و لوازم خانگی بیشترین اشیای متصل به اینترنت خواهند بود.
اینترنت اشیا در ایران
«محمود واعظی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، اینترنت اشیا را مفهومی نوین در دنیای فناوری و ارتباطات می داند.
وی دی ماه امسال در پست اینستاگرام خود گفت: فرایند فرستادن داده ها در فناوری اینترنت اشیا بدین ترتیب است که به سوژه مورد نظر یک شناسه یکتا و یک پروتکل اینترنتی تعلق می گیرد که داده های لازم را برای پایگاه داده مرتبط می فرستد. این داده ها با ابزارهای مختلف مانند گوشی های همراه، انواع رایانه ها و تبلت ها قابل دیدن است.
واعظی افزود: بر پایه روند پیشرفت اینترنت و ابزارهای آن، فراگیر شدن اینترنت اشیا امری اجتناب ناپذیر است و بزودی کشورهای دنیا برای عقب نماندن از شتاب توسعه جهانی و رفع نیازهای مرتبط با این بخش و ایجاد زمینه های رفاه و آسایش به این فناوری روی می آورند.
در همین زمینه «فرهادی پولادی» مسئول آزمایشگاه اینترنت اشیای دانشکده علمی، کاربردی پست و مخابرات، بحث اینترنت اشیا در ایران را موضوعی تازه دانست و به خبرنگار ایرنا گفت: هنوز نمی توان گفت چه میزان شیء در کشور به اینترنت متصل شده است.
وی افزود: اینترنت اشیا در صنعت، کشاورزی، شهرسازی، بهداشت، خودروسازی و لوازم خانگی کاربرد دارد. با این فناوری می توان ارتباط هر شیء موجود در این بخش ها را با یکدیگر و کاربر اصلی برقرار کرد و همچنین به افراد اجازه داده می شود از راه دور برای کنترل هر وسیله متصل به اینترنت، اقدام کنند.
کاربرد اینترنت اشیا برای کاهش آلودگی هوا
استفاده از فناوری های نوین نقش مهمی در کاهش ترددهای درون شهری و در نتیجه افت میزان آلودگی های ناشی از مصرف سوخت خواهد داشت.
پولادی در این باره گفت: بسیاری از ترددها برای جابجا کردن کالا یا خرید است. هنگامی که این کالاها دارای کد شناسایی بوده و به اینترنت متصل باشند می توان از طریق فرستادن کد، آن را جابجا یا خریداری کرد؛ بدون آنکه به تردد در سطح شهرها نیازی باشد.
می توان بسیاری از کارهای روزمره زندگی را با همگانی شدن اینترنت اشیا انجام داد و برای انجام کوچک ترین امور، از منزل یا محل کار بیرون نرفت. این روند به کاهش آلودگی هوا به سبب ترددهای روزمره کمک می کند.
مسئول آزمایشگاه اینترنت اشیای دانشکده علمی، کاربردی پست و مخابرات گفت: اکنون افراد بسیاری با استفاده از خودروها نامه های اداری، بسته های پستی و حکم ها را جابجا می کنند و اگر همه اینها را فقط یک یا چند مامور پست انجام دهد، حجم زیادی از ترافیک و آلودگی هوا کاهش می یابد.
چندی پیش مرکز تحقیقات محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرد سالیانه سه میلیون نفر درجهان در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. این میزان بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است.
پیش از این نیز یکی از مسئولان، شمار مرگ و میر شهروندان تهرانی بر اثر آلودگی هوا را با کشته شدگان جنگ تحمیلی مقایسه کرده و گفته بود تلفات آلودگی هوای تهران در هشت سال گذشته بیشتر از آمار شهیدان دوران هشت ساله دفاع مقدس است.
فقط برای نمونه اعلام شد در مهر و آبان سال 1390 هر روز 310 شهروند تهرانی مرگ ناگهانی ناشی از آلودگی هوا داشته اند.
به گزارش ایرنا، این امر ضرورت اتخاذ تمهیدهای فوری برای حل مشکل آلودگی هوا در کلانشهرها را دوچندان می کند که در این میان، بهره گیری از فناوری های نوین مانند اینترنت اشیا را نباید فراموش کرد.
