بررسی ساختار توده های آتش فشانی ارومیه

در جنوب غربی كمربند ماگمایی ارومیه – دختر و شمال غربی شهرستان شهربابك چندین توده آتشفشانی وجود دارند که همگی از نظر زمین شناسی از نوع داسیت- آندزیتی به سن میو- پلیوسن هستند. این توده ها در غرب و جنوب آتشفشان مزاحم حضور دارند و بافت آنها بیشتر هیا لوپورفیری، هیالوپورفیری میكرولیتی و پورفیری- تراكیتی و درشت بلورهای آنها شامل پلاژیوكلاز، آمفیبول و بیوتیت است.

قادیر بالای استرانسیم، نبود بی هنجاری منفی یورپیم، غنی شدگی عناصر خاكی كمیاب سبك، خالی شدن خاک از عناصر خاكی كمیاب سنگینی مانند Y و Yb شده است.

بر پایه داده های ژئوشیمیایی می توان گفت که سرشت ماگمایی این سنگ ها كالك آلكالن است که از عناصر LILE غنی و از عناصر HFSE مانند Ti، Nb و Ta تهی شده و در یك محیط حاشیه فعال قاره ای شكل گرفته اند. این ساختار، در رفتار به هنجار شده با گوشته اولیه خود دارای یك الگوی کاهش یافته از عناصر خاكی كمیاب و بدون بی هنجاری منفی یورپیم هستند.

این سنگ ها دارای مقادیر بالایی از مواد خاصی مانند SiO2، Al2O3، Sr، Sr/Y و La/Yb و مقادیر پایین MgO، Y و Yb نسبت به سنگ های كالك آلكالن و از نوع آداكیت های پر سیلیس (HAS) هستند. مقادیر بالای استرانسیم، نبود بی هنجاری منفی یورپیم، غنی شدگی عناصر خاكی كمیاب سبك، خالی شدن خاک از عناصر خاكی كمیاب سنگینی مانند Y و Yb شده است.

این امر نشانگر حضور گارنت، آمفیبول و نبود پلاژیوكلاز در منشا ذوب است. بر پایه ساختارهای یادشده، این سنگ ها می توانند از ذوب گارنت-آمفیبولیت حاصل شده باشند كه احتمالاً حاصل از ذوب پوسته اقیانوسی تتیس جوان در طی فرورانش به زیر قاره ایران مركزی در نئوژن است.

منبع: غلامرضا قدمی، محمد پوستی، فرخنده بابایی، 1394. فعالیت آتشفشانی داسیت- آندزیتی میو- پلیوسن جنوب غربی كمربند ماگمایی ارومیه- دختر (شمال غربی شهربابك)، فصلنامه علوم زمین، سال بیست و پنجم، شماره 97.

لینک منبع

No tags for this post.