عادات چگونه شکل میگیرند
سینا پرس: مشخصه مهم یک عادت این است که به صورت خودکار و ناخودآگاه آن را انجام میدهیم و در رفتار خود متوجه آن نیستیم.
وندی وود (Wendy Wood) محققی است که در صد و بیست و دومین انجمن روانشناسی آمریکا در این زمینه اظهار نظر کرده و میگوید: ما الگوهایی از رفتار را مییابیم که با پیروی از آنها به اهداف خود دست پیدا میکنیم. بنابراین رابطهای میان رفتارها و موفقیت در ذهن ما به وجود میآید؛ به طوری که پیروی کردن از الگوهای رفتاری، موفقیت را برایمان تداعی میکند. به این ترتیب آن رفتارها را تکرار میکنیم و پس از مدتی به عادتهایی درما تبدیل میشوند.
عادت چیست؟
وود به مساله عادت از دیدگاه عصب شناسی نگاه میکند و میگوید: وقتی شما نتیجه کاری را میبینید و به خاطر میسپارید، در واقع بخش جلویی کورتکس مغز خود را که یکی از اصلیترین بخش های عصبی مغز است را درگیر کردهاید. از آنجا که کورتکس در مغز، محل نگهداری خاطرات و کمک به تصمیم گیری است، اگر دوباره آن کار را در شرایط مشابه انجام دهید، اطلاعات وارد شده برای مغز آشنا و شناخته شده است. همین امر باعث میشود که مغز شما، طبق پیشینهای که دارد، نتیجهی آن کار را برای شما تداعی کند.
وود در ادامه میگوید: برای توضیح بیشتر میتوان گفت که مغز ما به دو گونه عمل میکند. وقتی ما بخش خودآگاه مغز را درگیر انجام کاری میکنیم، طوری عمل می کنیم که نتیجهای که میخواهیم را بدست اوریم. رفتارهای خودآگاه ما به راحتی میتوانند تحت اراده خود ما تغییر کنند. چون کاملا آگاهانه درباره آنها تصمیم میگیریم. اما وقتی بخشی از مغز را که کنترل رفتارهای بصورت عادت درآمده را برعهده دارد درگیر کنیم، بسیاری از رفتارها را به صورت ناخودآگاه انجام میدهیم. رفتارهایی که توضیح دادن درباره اینکه چگونه یا چرا انجامشان میدهیم برایمان سخت است.
البته نبایدذ فراموش کرد که مغز همیشه به بهترین نحو کار نمیکند. گاهی حتی ممکن است شما رفتار درست را بدانید، ولی نتوانید عادت خود را به راحتی تغییر دهید.
طی یک سری مطالعات، از شرکت کنندگان خواسته شد که مقداری ذرت بوداده کهنه و تازه را امتحان کنند. طبق پیش بینی، آنها ذرت بوداده تازه را ترجیح دادند. سپس در سالن سینما، هنگام پخش فیلم، به گروهی از آنها مقدار مشخصی ذرت بوداده تازه و به گروهی دیگر همان مقدار ذرت کهنه داده شد. نتیجه نشان داد آنهایی که عادت داشتند هنگام تماشای فیلم ذرت بخورند، با وجود کهنه و بدطعم بودن باز هم تمام ذرت خود را خوردند.
وود میگوید: ما 40٪ از کارهایمان را بدون اینکه به آنها فکر کنیم انجام میدهیم. عادت ها به ما کمک میکنند تا بتوانیم روی مسائل دیگر تمرکز کنیم.
چگونه عادات را تغییر دهیم؟
وود میگوید: دو قانون اصلی برای تغییر عادات وجود دارد. برای قدم اول شما میتوانید شرایط را طوری تغییر دهید که عوامل تداعی کننده را از بین برده یا تغییر دهید. مثلا تغییر شغل یا تغییر محل زندگی فرصت خوبی برای انجام این کار است. یا اینکه اگر مثلا هدف شما کم کردن وزن است و به خوردن غذاهای سرخ کرده عادت دارید، این نوع غذاها را دور از دسترس خود بگذارید.
قانون دوم این است که همیشه به یاد داشته باشیم که تکرار کردن، راه حل کلیدی است. مطالعات نشان دادهاند در شرایط ثابت و عادی تا 254 روز طول میکشد تا یک عادت کاملا شکل بگیرد.
وود در آخر میگوید: هیچ فرمول خاصی وجود ندارد که بتوانیم زمان لازم برای شکل گیری یک عادت را به طور دقیق به دست آوریم. ولی واضح است که ثابت نگه داشتن شرایط، به تسریع این فرآیند کمک میکند.
No tags for this post.