گردشگری معنوی صرفا رویکرد مذهبی ندارد

دکترمحمدحسن ایمانی‌خوشخو در نشست خبری که صبح امروز در آستانه برگزاری نخستین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت برگزار شد، با بیان اینکه گردشگری معنوی صرفا رویکرد مذهبی ندارد، تاکید کرد: اگر در گردشگری رویکرد معنوی در نظر گرفته نشود، گردشگری روی ریل کاملا صنعتی استوار می‌شود که هرچند دستاورد خوب اقتصادی خواهد داشت، اما در این مسیر، توجه صرف به بُعد مادی گردشگری خواهد بود و تنها نیمی از انسان دیده می‌شود.

وی یادآور شد: در گردشگری علاوه‌ بر نگاه مادی نیاز است نگاه غیرمادی نیز حاکم شود. اگر بخواهیم گردشگری را با محوریت انسان دنبال کنیم باید علاوه بر جسم و روح به آرامش آن نیز بپردازیم. در گردشگری این تعریف در غالب معنویت قرار می‌گیرد، یعنی انسان در سفر علاوه بر آسایش جسم به آرامش روح هم باید برسد.

وی برای درک بیشتر این موضوع به سفرهای نوروزی اشاره کرد و افزود: هزینه زیادی بابت سفرهای نوروزی می‌شود، اما دست آخر همه خسته از این سفرها برمی‌گردند. خوراک و خواب آن‌ها که فراهم بوده پس چرا آن آرامش حاصل نشده است، چون ما فکر می‌کردیم هتل و غذا را فقط باید برای مسافر آماده کنیم.

رییس دانشگاه علم و فرهنگ با بیان اینکه سابقه پرداختن به گردشگری معنوی در جهان طولانی نیست، افزود: کنفرانس‌هایی که در ویتنام، هند و آمریکا با موضوع گردشگری و معنویت برگزار شده در نهایت به گردشگری مذهبی رسیده‌ و از این حیطه فراتر نرفته، در حالی که این، گونه‌ای از گردشگری معنوی است. شاید به خاطر وجود همین خلأ، وقتی موضوع گردشگری و معنویت در مجامع علمی بین المللی  مطرح شد با استقبال زیادی همراه شد. در این رویکرد جدید قرار است نگاه‌های محدود رفع شود و هم افزایی دانش در ادبیات جدید گردشگری اتفاق افتد و صنعت گردشگری در داخل ارتقاء یابد

دکتر ایمانی: امیدواریم به سرنوشت کنفرانس‌های قبلی گردشگری و معنویت که فقط به گونه‌ای از گردشگری مذهبی پرداختند، دچار نشویم .

وی بیان کرد: ما امیدواریم به سرنوشت کنفرانس‌های قبلی گردشگری و معنویت که فقط به گونه‌ای از گردشگری مذهبی پرداختند، دچار نشویم.

دکترایمانی‌ در ادامه با اشاره به نگاه‌های مخالفی که نسبت به گردشگری وجود دارد، اظهار کرد: امروزه مخالفان گردشگری کم نیستند، کسانی که معتقدند گردشگران ساختار جوامع را بهم می‌ریزند. این نگاه ناشی از برخورد تک بُعدی به مقوله گردشگری است،‌درحالی‌که اگر به جنبه‌های معنویت گردشگری پرداخته شود، نگاه‌ها فراتر از این خواهد رفت.

وی درباره اهدافی که گردشگری معنوی در داخل کشور دنبال آن است، توضیح داد: ما بعضا با نگاه‌های رسوب‌یافته‌ از قبل به گردشگری مواجهیم که مثبت هم نیستند، شاید بقایایی از نگاه پیش از انقلاب هنوز به گردشگر حاکم باشد، اما وقتی از زاویه معنویت به موضوع گردشگری نگاه کنیم، جایگاه آن را از صنعت صرف به پدیده‌ای مقدس و آسمانی ارتقاء داد‌ه‌ایم. البته ملزومات مادی سفر را رد نمی‌کنیم، ولی این رویکرد ذهنیت داخلی را نسبت به گردشگری ارتقاء خواهد داد.

دکترایمانی‌ همچنین ارائه اطلاعات از سوی راهنمایان گردشگری را در ترویج این رویکرد موثر دانست و افزود: اگر بخواهیم گردشگری معنوی در کشور تقویت شود باید نیروهای مرتبط با آن را نیز آموزش دهیم. ایران می‌تواند پایلوتی هدفمند در ترویج گردشگری معنوی باشد.

او در عین حال تأکید کرد: ما به دنبال خلق معنویت در گردشگری نیستیم، بلکه دنبال کشف آن هستیم، ولی این کشف باید دیده شود. باید به جایی برسیم که تا حرف از گردشگری می‌شود، دیگر نگویند آن‌ها یکسری آدم لااوبالی هستند، بلکه باید گردشگری را به پدیده‌ای آسمانی ارتقاء دهیم.

دبیر کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت در پاسخ به این سوال که با توجه به نگاه غالب رهبران مذهبی به موضوع گردشگری، پررنگ بودن مقاصد گردشگری مذهبی در ایران و جمعیت زیاد زائران خارجی که در صدر آمار گردشگران ورودی به کشور قرار گرفته‌اند، چگونه گردشگری معنویت گرفتار گونه‌ای از گردشگری که همان مذهبی است، نخواهد شد؟ گفت: این یک کنفرانس بین‌المللی است. سطح آن داخلی نیست. ما کاری نداریم که بیشتر گردشگران ورودی به ایران مذهبی هستند و یا سیاست‌گذاری‌ها در همین راستا است. بحث ما در گردشگری و معنویت فراتر از این حرف‌ها است. حتی در پیش‌همایشی که در قم برگزار شد تأکید بسیاری بر رویکرد بودن این گردشگری صورت گرفت. در این رویکرد، گردشگری را صرفا مذهبی نمی‌دانیم.

این استاد دانشگاه گفت: اگر این رویکرد وجود نداشته باشد، یعنی نیمی از انسان را ندیده‌ایم و توجه‌مان بیشتر به رفع نیازهای مادی انسان در سفر بوده است، درحالی که با بسط رویکرد معنوی گردشگری به نحو اکمل برای انسان، برنامه‌ریزی خواهد شد.

وی با ابراز امیدواری برای مشارکت تمام دستگاه‌ها به منظور تحقق این رویکرد در ادبیات گردشگری ایران آن هم در شرایطی که قیمت نفت با افت مواجه شده است، بیان کرد: گردشگری عامل توسعه اجتماعی و فرهنگی کشور است که می‌تواند ضمن ایجاد مدیریت مقاصد، دستاورد اقتصادی پایدار را نیز به دنبال داشته باشد.

دکترایمانی‌ در پاسخ به نگرانی‌هایی که نسبت به دستاوردهای این کنفرانس بین‌المللی که از سوی جامعه دانشگاهی برگزار می‌شود، اظهار کرد:‌ وظیفه دانشگاه ارائه یافته‌های علمی است، اما برای آنکه دستاوردهای این کنفرانس عملی شود از همان ابتدا با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ارتباط برقرار و ریاست شورای سیاست‌گذاری به رییس این سازمان واگذار شد. این کنفرانس بیانیه‌ای خواهد داشت و دبیرخانه دائمی آن در دانشگاه علم و فرهنگ راه‌اندازی می‌شود. متعاقبا نشست‌های علمی نیز برگزار می‌شود. پس از آن باید از متولیان این سوال پرسیده شود که دستاورد کنفرانس گردشگری و معنویت چه شد.

وی اضافه کرد: ما همه کارشناسان و مدیران استان‌ها را دعوت کرده‌ایم، حتی از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درخواست کرده‌ایم مدیران استانی را دو روز موظف کنند در این کنفرانس حضور داشته باشند. با توجه به حضور اساتید خارجی برجسته‌، این سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است که باید بسیج شود تا استفاده لازم را ببرد.

دبیر کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت افزود: نمی‌توان نشست و مدام گفت نمی‌شود و برگزاری چنین کنفرانس‌هایی فایده ندارد. ما معتقدیم اگر همایشی قرار است برگزار شود باید نتیجه بخش باشد وگرنه ما هم می‌توانستیم با سروصدا همایشی را در برج میلاد برگزار کنیم.

وی با بیان اینکه پیشینه این کنفرانس به دو سال پیش برمی‌گردد، اظهار کرد: در این فاصله با چندین دانشگاه خارجی تماس برقرار شد و همه بر این نظر بودند که گردشگری محتاج چنین نگاهی است. اگر این نگاه عمق پیدا کند و ریشه‌دار شود تضمینی برای رسیدن به گردشگری پایدار و توسعه همه جانبه است.

به گفته او، نتیجه مطالعات و تحقیقات اندیشمندان داخلی و خارجی طی دو روز در این کنفرانس که از سوی وزارت علوم به عنوان فعالیت رسمی پژوهشی و در تقویم سازمان جهانی جهانگردی ثبت شده است، ارائه خواهد شد.

وی اضافه کرد: 115 مقاله در چهار محور فلسفه و دین، روانشناسی و اخلاق، فرهنگ و جامعه، مدیریت و اقتصاد به دبیرخانه رسید که 68 چکیده مقاله در کمیته داوران تصویب و سرانجام 41 مقاله در داوری نهایی پذیرفته شد که در سه بخش شفاهی، کتاب و پوستر ارائه می‌شود.

دکترایمانی‌ گفت: این کنفرانس با حضور پنج استاد از دانشگاه‌های آمریکا، استرالیا، انگلیس، مالزی و مالایا که از میان 21 استاد داوطلب بین‌المللی انتخاب شده‌اند، روزهای هفتم و هشتم بهمن‌ماه در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار می‌شود.

 

No tags for this post.