گزارش تصویری و تحلیل فنی امامزادگان دو برار دماوند
در روی این تپه باستانی دو بقعه است که یکی در غرب و دیگری در شرق قرار دارد و این دو بنا با یکدیگر در حدود 6 متر فاصله دارند . مصالح اصلی استفاده شده در هر دو بنا از لاشه سنگ و ملاط اصلی ساروج است . بر روی تپه و در میان قبور تعداد زیادی سفال های مربوط به دوران اسلامی به صورت پراکنده مشهود است که در میان آن ها سفال های ایلخانی نیز وجود دارد .
قدمت محوطه امامزاده دو برار و قبرستان آن را قرون اولیه اسلامی و قدمت بنای امامزاده را دوره ایلخانی و تیموری می توان تعیین کرد .
مقبره غربی دارای پلانی هشت ضلعی با گنبد رک کم خیز ( مخروطی کوچک ) و مصالح لاشه سنگ است . ورودی بنا از ضلع شرقی بوده و از داخل به دلیل دخل و تصرف های دوره های بعدی حالت مدور پیدا کرده است . کف بنا با سیمان پوشیده شده است و دیواره ها نیز با سیمان سفید مرمت شده اند . قبر به صورت سکوی مستطیلی می باشد که در بالای آن یک کتیبه سنگی قرار دارد .
در بالای دیواره ها و نقطه شروع گنبد یک تیرک چوبی در جهت غرب به شرق وجود دارد و زیر گنبد را نیز سیمان کشیده اند . در داخل بنا تزئینات دیگری مشاهده نمی شود .
مقبره شرقی این بقعه نیز هشت ضلعی است و در تمامی اضلاع خارجی آن به استثنای ضلع ورودی ، یک طاق نمای مستطیل شکل تعبیه شده است . در ساخت این بنا نیز از لاشه سنگ استفاده شده است که در برخی از قسمت های دیواره آن در مرمت از آجر استفاده کرده اند .
ورودی بقعه از جهت شرقی بوده و از داخل نیز پلان هشت ضلعی دارد . کف بنا از سیمان و دیواره ها و داخل گنبد از گچ اندود شده است .
در بالای دیواره ها و نقطه شروع گنبد یک تیرک چوبی در جهت غرب به شرق وجود دارد . در داخل بنا هیچ گونه تزئینات خاصی مشاهده نمی شود و در ضلع شمالی آن حفاری غیر مجاز صورت گرفته است .
در وسط بقعه سکویی مستطیل شکل و فاقد سنگ قبر دیده می شود . این دو گنبد از نظر فرم شبیه یکدیگر هستند و گنبد شرقی مخروطی با خیز بلند و دارای طاق نماهای بیرونی است ولی گنبد غربی با خیز کم و قطور تر است .
هر دو بنا در دوره های مختلف مورد مرمت قرار گرفته اند اما در جریان این مرمت ها آسیب هایی به بنا وارد شده است . در داخل بنا و اطراف هر دو بنا حفاری های غیر مجاز فراوانی انجام شده است .
در صفحه 288 کتاب آثار تاریخی دماوند درباره این دو بقه می خوانیم :
« در کنار قبر داخل امامزاده شرقی ، سه سنگ قبر تاریخی وجود دارد که به نظر می رسد از خارج به آن جا منتقل شده اند و روی آن ها نوشته شده است :
- هذا المرقد المرحوم ظفر بن حسن رودباری در
- تاریخ سنه اربع و تسعین و الف ( 1904 )
- هذا المرقد المرحوم نعیم ابن فاضل ذمتوفی فی تاریخ اربعه و خمسین و الف ( 1054 )
- سنگ سوم ظاهراً دارای قدمت بیشتری بوده و اکثر کلمات آن فرسوده شده است ، در انتهای آن با دقت فراوان می توان احتمالاً عدد 910 را تشخیص داد .
در محوطه پیرامون امامزاده می توان قبرستان تاریخی را مشاهده کرد که تقریباً تمامی گورهای آن متعلق به دوران اسلامی است .
در سال های اخیر بر اثر افزایش جمعیت و کمبود فضای قبرستان ، بسیاری از گورهای قبلی بر اثر حفر قبور جدید شکافته شده و اموات جدید در آن دفن شده اند . این امر موجب جابه جایی انبوه سنگ های تاریخی شده که به نظر می رسد سه قطعه از آن ها به داخل امامزاده منتقل شده است . قدمت محوطه امامزاده دو برار و قبرستان آن را قرون اولیه اسلامی و قدمت بنای امامزاده را دوره ایلخانی و تیموری می توان تعیین کرد . »
No tags for this post.
