در زیست فناوری از چشم انداز جلوتریم
علاوه بر این، وی هماکنون نایبرییس انجمن ژنتیک و رییس انجمن بیوتکنولوژی است. دکتر زینلی بعد از سالها فعالیت در حوزه ژنتیک پزشکی و راهاندازی «تشخیص قبل از تولد تالاسمی» در انستیتو پاستور ایران با تاسیس آزمایشگاه ژنتیک پزشکی دکتر زینلی (در سال 1379) فعالیتهای تشخیص ژنتیکی را در بخش خصوصی آغاز کرد.وی هم اکنون عضو بورد بیوتکنولوژی و پزشکی مولکولی وزارت بهداشت است. به بهانه فعالیت های ارزشمند دکتر سیروس زینلی با وی گفت و گو کردیم.
لطفاً مختصري در مورد بيوگرافي و سوابق علمي و پژوهشي خودتان بفرماييد.
مدرک لیسانسم را در رشته زیست شناسی مولکولی از دانشگاه آمریکا گرفتم و درسال 1360به ایران بازگشتم و دوسال در جبهه های جنگ خدمت کردم.بعدازآن برای ادامه تحصیل به انگلستان رفته و در رشته های مربوط به زیست شناسی تقاضای پذیرش دادم که در رشته ژنتیک قبول شدم.البته از ابتدا به این رشته نیز علاقه مند بودم اما نه با دیدگاه امروز .
در بهمن ماه 1369 به کشور بازگشتم و از سال 1371 فعالیت دانشگاهی خود را شروع کردم. در آن زمان هنوز زیست فناوری دوره طفولیت خود را طی می کرد.
من جزء 10 نفر اصلی تشکیل دهنده انجمن بیوتکنولوژی هستم. در تشکیل ستاد توسعه زیست فناوری، شکل گیری مرکز ملی ژنتیک و زیست فناوری به عنوان مشاور دکتر گلیایی و بعد ها در انجمن بیوتکنولوژی فعالانه حضور داشته و دارم. همچنین در انستیتو پاستور ایران به مدت 10 سال به عنوان موئسس و رئیس بخش بیوتکنولوژی فعالیت کردم و هم اکنون نیز عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات بیوتکنولوژی انستیتو مشغول فعالیت هستم.
در اوائل برگشتم به ایران اکثر فعالیتهایم در زمینه ژنتیک پزشکی بود .در سالهای متمادی عضو کمیته بیوتکنولوژی دفتر همکاریهای ریاست جمهوری (هم اکنون مرکز فناوری و نوآوری) بوده ام.در طی 10 سال اخیر بیشتر در زمینه زیست فناوری در بخش خصوصی فعالیت داشته و دارم.همچنین شرکت دانش بنیان کوثر با تولید محصولات دارویی با فناوری برتر را راه اندازی کردم که دانشجویان وفارغالتحصیلان رتبه یک برترین دانشگاه های ایران در آن فعالیت میکند و تلاشمان این است که نیاز داخل را تامین کنیم .از سال 88 فعالیت هایمان را روی تولید داروی هرسپتین (داروی درمان سرطان پستان) شروع کردیم و خوشبختانه امروز مجوز آن را گرفته و به تولید انبوه رساندهایم. همچنین وارد فازتولید داروی دوم هستیم که 100نفر از نیروهایمان روی این محصول فعالیت میکنند.
اگرفرصتی پیش بیاید و به عقب برگردید بازهم این مسیر پرفراز و نشیب را انتخاب می کنید ؟
قطعا همین مسیر را می روم و دوباره این انتخاب را انجام میدهم اما اینکه روی ژنتیک یا زیست فناوری فعالیت کنم دقیقا مطمئن نیستم.امادر هر حال هرکجای دنیا بروم برای ایران و جمهوری اسلامی تلاش می کنم و جانم را نیز می دهم.
از انستیتو پاستور ایران و فعالیت های آن مرکز چه خبر؟
انستیتوپاستورهم مثل همه مراکز در حال تلاش است تا دستاوردهای خاصی داشته باشد. ما پاستوری ها فکر میکنیم به نسبت جمعیت کممان اثرگذاریمان بیشتر است .بنابراین همیشه ماموریت گرا فعالیت میکنیم. همچنین تعدادی شرکت های دانش بنیان از انستیتو پاستور در زمینه زیست فناوری بیرون آمده اند تا مشکلی ازمشکلات مردم را حل کنند البته اینها از جنبه مثبت کار ماست. اما از دید منفی بودجه پژوهشی ما پایین است و باید تلاش بیشتری شود، زیرا پژوهش مادر پیشرفت است.امامتاسفانه چندسالی است کمتر به این مهم توجه میشود.
وضعیت تولید مقالات و سهم پژوهشگران ما در تولید مقالات کاربردی چگونه است؟
من آمار مشخصی جز آمار منتشره از سوی نشریات ندارم، اما به طور کلی جهش علمی بعداز شروع دهه 70را به خوبی میتوان احساس کرد. بازگشت متخصصین ،دانشجویان ومحققان سرعت خوبی به پیشرفت علمی کشور داد. این نکته را باید دانست که تعداد مقالات دلیل بر مقدار پیشرفت نیست؛ چرا که از میلیونها مقاله شاید یکی به ثبت اختراع وکاربردی شدن، منجر شود و تعداد اندکی بتوانند پیشرفت کنند . ماباید مراقب باشیم و بدانیم آیا هزینهای که برای پژوهش در کشور خرج می شود، برای مقالات کاربردی است ؟و اینن مقالات چقدر از مشکلات ما را حل می کنند؟
خوشبختانه در حال حاضر در بسیاری از زمینه های پزشکی به تخصصی رسیدیم که از خارج کشور به ایران برای ماداوا میآیند. در بسیاری از مسائل دیگر نیز این اتفاق افتاده است . اما آن روحیه جهادی و حسی که در گذشته درنسل انقلابی داشتیم امروز کمتر در جوانانمان دیده می شود .در نتیجه توجه به این نکته الزامی است که باید برنامه های مدیریت شده و حساب شدهای داشته باشیم .شاید تدوین نقشه جامعه علمی کشور و مقررات دیگر که در کشور وضع شده بتواند درراستای پیشرفت براساس مدیریت و برنامه منسجم موثر باشد.درنهایت باید این نور تبدیل به یک پروژکتور هدایت شده شود.
بسیاری از زیر ساخت ها ،شرکت های دانش بنیان ،شورای عالی عتف،قانون برنامه چهارم،پنجم و ششم، نقشه جامع علمی کشور و تعداد زیادی محقق و اعضای هیئت علمی وجود دارد و به نظرم مقالات کار خودشان را کرده اند و حالا باید آنهارا ازجنبه کاربردی بررسی و عملی کرد.
باتوجه به اینکه افق 1404را پیش رو داریم و باید رتبه اول منطقه را تا آن زمان به دست بیاوریم تا امروز به کجا رسیدهایم؟
باید امروز این خبر خوب را بدهم که در بحث داروی زیست فناوری به ده سال بعداز 1404رسیده ایم تا جایی که به ترکیه و مالزی انتقال تکنولوژی دارویی داریم .همچنین از دوکشور یونان و پرتقال مشتری برای محصولاتمان وجود دارد.
همه اینها نشان میدهد اگر اراده کنیم میتوانیم در بهترین شرایط و بین اولین ها باشیم؛ اما این موضوع را هم مردم وهم مسئولین بدانند که پیشرفت ما ارزشمند است، زیرا با تحریم هاو دشمن ستیزی هایی کمرشکن توانستهایم، پیش برویم و موفقیت هایی ارزشمند را کسب کنیم. به نظرمن این افق روشن است و اگر این اتفاقات ادامه یابد آینده درخشانی خواهیم داشت. البته نباید مغرور شویم وباید بدانیم این بذر نیاز به حمایت دارد.
بُعد دوم نیز پیشرفت های علمی کشور یعنی کاربردی کردن مقالات است که وضعیتمان خوب است ولی آیا این وضع ادامه می یابد منوط به این است که چقدر پیشرفتها را ذاتی و بومی کنیم. متاسفانه در حال حاضر بیشتر مقالاتمان کپی برداری است.همچنین دانش بنیان شدن دانشگاه ها امری بسیار ضروری و مهم است. این را فراموش نکنید که افق 1404نورانی خواهیم داشت.
No tags for this post.