37 هزار مقاله علمی ایرانی حاصل مشارکت بین‌المللی است

 الهام اعرابی، دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت اطلاعات دانشگاه شهید بهشتی در پژوهشی که یافته های آن روز پنج شنبه در هشتمین کنگره پیشگامان پیشرفت ارائه شد، شبکه های هم تالیفی بین‌المللی پژوهشگران ایرانی را در همه حوزه های موضوعی در یک بازه زمانی بلندمدت 113 ساله (1900 تا 2013) مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور کل مقالات نمایه شده توسط پژوهشگران ایرانی در پایگاه web of science بررسی شده تا تصویر دقیقی از وضعیت مشارکت علمی بین‌المللی ایران با سایر کشورها و سهم ایرانیان در تولید علم جهانی ترسیم شود.

به گفته اعرابی، اهمیت این تحقیق در عدم محدودیت زمانی، موضوعی و موسسه‌یی بررسی تولیدات علمی ایرانی و ترسیم شبکه های مشارکت بین‌المللی محققان ایرانی در بازه های زمانی مختلف و بررسی ویژگی‌ها و تحولات این شبکه ها با استفاده از شاخص‌های مختلف تحلیل شبکه های اجتماعی است که برای نخستین بار صوت گرفته است.

این پژوهش کاربردی با رویکرد علم سنجی با استفاده از نرم افزار UCINet و شاخص‌های کلان تحلیل شبکه های اجتماعی صورت گرفته است.

اعرابی با بیان این که متاسفانه طی سالهای 1900 تا 1969 هیچ تولید علمی ایرانی در پایگاه های استنادی بین‌المللی نمایه نشده است، اظهار داشت: بدین ترتیب بازه زمانی تایید شده برای پژوهش به 1969 تا 2013 محدود شده است.

وی منظور از مقالات ایرانی حاصل از مشارکت بین‌المللی را همکاری حداقل یک نویسنده دارای وابستگی سازمانی به موسسات ایرانی با حداقل یک نویسنده دارای وابستگی سازمانی به موسسات خارجی در تالیف مقاله عنوان کرد و گفت: اگر نحوه تکامل شبکه مشارکت بین‌المللی را طی دوره 45 ساله مورد بررسی در 9 بازه زمانی پنج ساله بررسی کنیم در بازه پنج ساله اول (1969 تا 1973) از 18 گره و 91 پیوند تشکیل شده که شبکه مشارکت بین‌المللی در دوره پنج ساله اخر (2009 تا 2013) به 156 گره با 222 هزار و 268 پیوند تشکیل شده است.

اعرابی تصریح کرد: در بازه زمانی سوم (سالهای 1979 تا 1983)از مجموع هزار و 343 مقاله، 431 مقاله به صورت مشارکتی با همکاری 46 کشور و تعداد کل هم تالیفی ها بالغ بر 543 بوده است. در بازه زمانی چهارم(1984 تا 1988) هم از مجموع 755 مقاله، 218 مقاله مشارکتی با 33 کشور همکار و تعداد کل هم تالیفی ها بالغ بر 251 مقاله بوده است. تعداد کشورهای همکار در بازه زمانی پنجم، ششم و هفتم به ترتیب، 45، 76 و 93 کشور بوده که در بازه زمانی هشتم به 130 و در بازه زمانی آخر به 156 کشور رسیده است.

به گزارش ایسنا، پژوهشگر با استناد به یافته های این بررسی با تاکید بر این که آشنایی هر چه بیشتر با جایگاه سایر کشورهای جهان و استفاده از آن برای برنامه ریزی جهت مشارکتهای بین‌المللی علمی در پژوهش‌های آتی در ارتقای جایگاه علمی کشور موثر است، اظهار داشت: مشارکت علمی با پژوهشگران کشورهای پراستناد می تواند به افزایش استنادهای دریافتی پژوهشگران ایرانی در آینده کمک کند. هم چنین هم تالیفی با پژوهشگران کشورهایی که در شبکه اجتماعی مشارکت علمی کشورها از جایگاهی مرکزی برخوردارند می تواند به افزایش مرکزیت ایران در شبکه منجر شود.