روایت ها چگونه واقعیت را می سازند؟

هدف پژوهشی که به تازگی توسط محققان ایرانی به انجام رسیده است، پاسخ گویی به این مسائله است كه روایت چگونه شكل می گیرد؛ چگونه كار می كند؛ چگونه وضعیت سلامت و بیماری را توضیح می دهد و چگونه و بر اساس چه مكانیزمی قادر به پیش بینی و كنترل وضعیت انسانی می شود و در پایان هدف پاسخگویی به این پرسش است كه چگونه روایت واقعیت را می سازد.

زبان مسائله و موضوعی است كه در فرایند گفتگو و در بستر گفتمانی شكل می گیرد و در جهان سوم مستقر می شود. روایت ها به شكل گفتگویی سامان پیدا می كنند و به شكل دادن خویشتن روایتی كمك می رسانند.

پژوهش انجام شده در چارچوب تحلیلی نظری و بر اساس بررسی استدلالی و استنباطی مبتنی بر تحلیل گفتمان نظری سازمان دهی شده است. تحلیل گفتمان به منزله روش پژوهش كیفی متن را مورد واكاوی قرار می دهد. متن در ادبیات مزبور هم یك متن نوشتاری می تواند باشد، هم یك نظریه و هم یك واقعیت اجتماعی.

زبان را می توان از دو راه بررسی كرد؛ در مطالعه «هم زمانی»، زبان در یك مقطع زمانی واحد و در یك وضعیت خاص بدون در نظر گرفتن زمان، بررسی می شود و در مطالعه «در زمانی»، تحول زبان در طول زمان، مطالعه می شود. روایت در جریان ساختارهای هم نشینی و جانشینی (حركت همزمانی و درزمانی زبان) شكل می گیرد.

این جریان وابسته به زبان و گفتگویی دو جانبه است؛ روایت به زبان در می آید و در جریان گفتگو انسجام پیدا می كند و یكپارچه می شود. روایت مسائله برون ذهنی (جهان اول)، چنان كه واقع گرایان روایتی می گویند و نیز موضوعی درون ذهنی (جهان دوم)، چنان كه رویكردهای پسامدرن و بر ساخت گرا می گویند، نیست. زبان مسائله و موضوعی است كه در فرایند گفتگو و در بستر گفتمانی شكل می گیرد و در جهان سوم مستقر می شود. روایت ها به شكل گفتگویی سامان پیدا می كنند و به شكل دادن خویشتن روایتی كمك می رسانند.

منبع: حسین اسكندری، 1394، روایت ها چگونه واقعیت را می سازند؟ فصلنامه مطالعات روانشناسی بالینی، سال پنجم، شماره 19.

لینک منبع

No tags for this post.