موانع موجود در برابر خودروهای بدون راننده
سیناپرس: در آینده خودروهایی بدون راننده در خیابانهای شهرهای ما تردید خواهند داشت. در این خودروها دیگر خبری از فرمان و پدال ترمز نخواهد بود. به محض سوار شدن می توانیم مسیر مورد نظرمان را به سیستم هوشمند موجود در خودرو اعلام کرده و سپس به فعالیت مورد علاقه مان بپردازیم تا وقتی که این خودرو ما را به مقصد برساند.
استفاده از خودروی هوشمند نه تنها می تواند از مشقت های رانندگی به ویژه در مسیرهای پر ازدحام، طولانی یا تکراری و خسته کننده بکاهد، بلکه با کاهش حجم ترافیک و نیز کاهش آلایندگی، برای شهرهای مان نیز بهتر خواهد بود.
آینده نزدیک یا دور؟
سالهاست که ایده طراحی و استفاده از خودروهای بدون راننده مطرح شده است. با این حال شاید این سئوال برای شما هم ایجاد شده باشد که پس چه وقت شاهد حضور چنین وسیله ای در مسیرهای شهری خواهیم بود؟
بیش از یک قرن است که از اختراع خودرو می گذرد. در نخستین سالهای ورود این محصول به بازار، مردم آن روزگار که هنوز به استفاده از حیوانات برای جابجایی عادت داشتند، نمی توانستند خودشان را با «اسب های آهنی» دارای فرمان و پدال وقف دهند. سالها طول کشید که مردم به دیدن و استفاده از چنین وسایلی عادت کردند.
تعیین قوانین مرتبط با رانندگی، شکل گیری ساختار خیابانها به شکلی متناسب با خودرو و نیز تثبیت جایگاه خودرو به عنوان بخشی از زندگی روزمره مردم فرآیندی نبود که یک روزه و یک ماهه به سرانجام برسد. در واقع رشد «فرهنگی» و «نرم افزاری» و در نتیجه، فراهم شدن بستر برای پذیرش خودرو، امری بسیار زمان بر و تدریجی بود.
عین همین مساله برای خودروهای بدون راننده صادق است. شهرهای ما هنوز برای پذیرش خودروهای هوشمند آماده نیستند.
افزون بر این باید جنبه های مرتبط با فناوری را نیز در نظر گرفت. خودروهای هوشمند باید از تجهیزات مختلفی برای تامین ایمنی سرنشینان، هدایت درست خوردو و شناسایی عوامل مختلف موجود در مسیر نیز برخوردار باشند. با اینکه در چند سال اخیر پیشرفت های قابل توجهی در این خصوص به انجام رسیده است، اما گستردگی این حوزه سبب می شود که هنوز جای کار بیشتری وجود داشته باشد.
به طور کلی، اگر بخواهیم موانع موجود در برابر حضور خودروهای هوشمند در خیابانها را بررسی کنیم، به چهار عامل اصلی می رسیم. در صورت یافتن راه حلهایی موثر برای این موانع، می توانیم در آینده ای نه چندان دور شاهد حضور این دسته از خودروها در مسیرهای مختلف شهری باشیم.
مانع اول: تعامل با انسان
تعامل با انسان یکی از اصلی ترین چالش هایی است که در برابر انواع رباتهای مبتنی بر هوش مصنوعی وجود دارد. خودروهای هوشمند نیز با چنین مساله ای روبرو هستند.
بر خلاف رباتها که بر اساس برنامه ای از پیش تعیین شده و مشخص عمل می کنند، زندگی انسان و جامعه انسانی دارای انبوهی از روباط پیچیده است که شاید شناسایی دقیق آنها برای هوش مصنوعی کار ساده ای نباشد. رانندگی در خیابان ها نیز تا حد زیادی تابع این روابط پیچیده است.
برای نمونه فرض کنید که برنامه خودرو هوشمند را طوری می نویسیم که با استفاده از حسگرهای خود، خطوط سفید کنار جاده را مشاهده و در کنار آن حرکت کند. همچنین با استفاده از حسگرهایی دیگر، رنگ چراغ راهنما را تشخیص داد و برای نمونه به محض قرمز شدن چراغ بایستد. اما ممکن است در یک چهارراه، افسرد پلیس راهنمایی به خودروهای پشت چراغ قرمز دستور حرکت دهد. در این صورت یک راننده معمولی به راحتی با توجه به حرکات دست افسر، شروع به حرکت می کند. اما آیا خودروی هوشمند می تواند این جزئیات انسانی را به انجام برساند.
کارشناسان این گذار از کاربری انسانی به کنترل نرم افزاری را در اصطلاح «مساله بدون دست» می خوانند. در واقع استفاده از نرم افزار برای انجام اموری که تاکنون توسط انسان به انجام می رسید، نیازمند گنجاندن انبوهی از جزئیات ظریفی است که برای هر یک از ما بسیار ساده شمرده می شود.
نخستین قطار بدون راننده در سال 1981 میلادی در ژاپن طراحی و ساخته شد. البته طراحی قطار بدون راننده به مراتب ساده تر از خودروی بدون راننده است، زیرا قطار بر روی مسیری مشخص و از پیش تعیین شده حرکت می کند.
شاید بهترین راه پیش روی ما این باشد که از پیشرفت های صورت گرفته به منظور طراحی رباتهایی برای تعامل با انسان استفاده کرده و به این ترتیب بتوانیم خوردوهایی هوشمند و آگاه از ظرافت های زندگی انسان طراحی کنیم.
چالش دوم: وضعیت جوی
گوگل یکی از شرکت های پیشگام در زمینه طراحی خودروهای هوشمند بوده است. خودروهای این شرکت در یکی از روزهای آفتابی در مسیرهایی مشخص مورد آزمایش قرار گرفته است. اما اگر قرار باشد که همه آزمایش ها در این نوع هوا به انجام برسد، آیا می توان از کارایی این وسیله در آب و هوای بارانی یا طوفانی هم اطمینان یافت.
سال گذشته به منظور بررسی میزان کارایی خودروهای بدون راننده، آزمونی در کره جنوبی توسط یکی از شرکت های مطرح خودروسازی به انجام رسید. در روز نخست که آفتابی هم بود، خودروها توانستند عملکرد قابل قبولی را از خود به نمایش بگذارند. اما در روز دوم که هوا اندکی بارانی و مه آلود بود، خودروهای هوشمند نتوانستند مسیر خود را به درستی تشخیص دهند و سر از مسیر مقابل و یا موانع مختلف حاشیه جاده درآوردند.
راه حلی برای وضعیت های جوی مختلف
شاید بهترین راه حل برای مقابله با این مانع، بهره گیری از حسگرها و تجهیزات مختلف بررسی فضای بیرونی خودرو به منظور شناسایی دقیق تر آن باشد. به همین منظور، دانشگاه میشیگان در ایالات متحده در حال تجهیز زمینی به مساحت 13 هکتار است تا به این ترتیب کارشناسان بتوانند عملکرد خودروهای بدون راننده را در وضعیت های مختلفی نظیر هوای بارانی، برفی و طوفانی مورد آزمون قرار دهند. همچنین بررسی نحوه ارتباط خودروی بدون راننده با سایر خودروها و نیز حسگرهای کنار جاده ای از دیگر کارکردهای این پروژه خواهد بود.
مانع سوم: امنیت
شاید بارها شما هم گرفتار ویروس در رایانه و یا تلفن همراه تان شده باشید. انواع ویروس و نرم افزارهای مخرب می توانند آسیب های زیاد و گاه جبران ناپذیری به وسایل الکترونیکی این چنین وارد کنند. اما اگر روزی این چنین مشکلی برای خودروهای بدون راننده ایجاد شود، پیامدهای آن به مراتب بدتر و حتی فاجعه بار خواهد بود.
وجود هر گونه نقص و حفره امنیتی در نرم فازار خودروهای بدون راننده این امکان را به هکرها خواهد داد تا بتوانند هدایت آن را از راه دور در دست بگیرند. برای نمونه شاید هکرها با قفل کردن همه درها و حبس کردن سرنشینان، از آنها باج گیری کرده و تا لحظه دریافت وجه مورد نظر، درها را برای آن نگشایند.
البته تردیدی نیست که شرکت های خودروسازی نیز از اهمیت این موضوع آگاهند و تمام تلاش خود را برای طراحی بی نقص نرم افزارهای ویژه این خودروها به کار می بندند. با این حال باز هم ممکن است اشتباهی کوچک در این فرآیند روی دهد و این اشتباه ممکن است خسارت های زیادی را به همراه داشته باشد.
به روز رسانی اجباری
شاید بهترین راه حل را بتوان اجباری کردن به روز رسانی نرم افزار خودرو دانست. حادثه ای که شرکت معروف خودروسازی تسلا با آن روبرو شد، می توان درسی برای سایر شرکت های خودروسازی فعال در این حوزه باشد.
این شرکت به خاطر تولید خودروهای برقی و متصل به اینترنت در دنیا شناخته شده است. چندی پیش یکی از خودروهای این شرکت به خاطر اشکال نرم افزاری دچار مشکل شد و باتری آن آتش گرفت. به این دلیل، شرکت تسلا همه راننندگان را ملزم به استفاده از نسخه به روز شده نرم افزار خود کرد. این به روزرسانی سبب می شد که شاسی خودرو در هنگام حرکت با سرعت، اندکی بیشتر از زمین فاصله بگیرد و به این ترتیب احتمال آسیب به باتری آن به حداقل برسد. این اقدام سریع شرکت تسلا سبب جلوگیری از بروز اتفاقات مشابه شد.
مانع چهارم: مسایل قانونی و فردی
چگونه می توان مردم را قانع کرد که به جای رانندگی، جان خودو خانواده شان را به یک نرم افزار بسپارند؟ شاید یکی از بهترین راه ها برای جا انداختن خودروهیا بدون راننده این باشد که ثابت کنیم سوانح ناشی از این خودروها به مراتب از تعداد سوانح ناشی از خودروهای معمولی کمتر است.
این همان اقدامی است که گوگل و شرکت های دیگر پیشتاز در زمینه طراحی خودروهای بدون راننده مد نظر دارند. این شرکت ها سرمایه گذاری زیادی را برای تامین ایمنی سرنشینان این دسته از خودروها به انجام رسانده اند و برنامه ریزی خوبی برای آزمودن این دسته از وسایل نقلیه در فواصل طولانی دارند.
اگر این اقدامات بتوانند ثابت کنند که بهره گیری از خوردوی بدون راننده می تواند ایمنی بیشتری به همراه داشته باشد، شاید در آینده ای نه چندان دور شاهد حضور این فناوری شگفت انگیز در خیابانهای شهرمان باشیم.
No tags for this post.