پروانه ها از تلاطم هوایی برای تعیین مسیر استفاده می کنند

گونه خاصی از پروانه به نام پروانه های نقره ای نوع Y در اروپا وجود دارند که سالانه مسیر بسیار طولانی را برای مهاجرت برمی گزینند. این گونه که تصویر آن را در ابتدای خبر مشاهده کرده اید، مسیری از شمال اروپا تا سواحل دریایی مدیترانه را در طول فرایند مهاجرت خود طی می کند ولی به تازگی دانشمندان دریافته اند که تعیین این مسیر به واسطه ساختاری منحصر به فرد انجام می شود.

دانشمندان با مطالعه این موجودات کوچک دریافته اند که این پروانه ها با استفاده از ابعاد ظریف بدن خود می توانند کوچک ترین تلاطم و تغییر در شرایط هوا را حس کنند و بر اساس این اصل مسیر خود را تعیین کنند. دانشمندان مرکز تحقیقاتی راثموند  (Rothamsted Research) در انگلستان مسئولیت این تحقیق را بر عهده داشته اند و یکی از نویسندگان اصلی این تحقیقات نیز جیسون چپمن (Jason Chapman) نام دارد. او نظرات بسیار جالبی درباره این موجودات دارد و می گوید که پروانه ها به علت عدم وجود توانایی تشخیص تابش نور قطبی برای مسیریابی نیاز به فرایندی متفاوت خواهند بود.

 او این امر را به این ترتیب توضیح می دهد: «فرض کنید که در یک بالون هوای گرم قرار گرفته اید. باد به شدت شما را به اطراف می راند و چشمان شما نیز بسته است. حال اگر کسی از شما بپرسد که باد از کدام جهت می وزد، درک آن برای شما دشوار خواهد بود زیرا در یک محیط سیال در حال حرکت هستید و حسگرهای حسی شما عملا در یک خلاء به سر می برند.»

به این ترتیب تنها با امکان حس کردن تلاطم ها می توان مسیر مناسب را تشخیص داد  و دانشمندان دریافته اند که این موجودات به این از حسگرها مجهز هستند و می توانند کوچک ترین تغییرات در ساختار سیالی که در آن شناور هستند را درک کنند. چپمن معتقد است که این ساختار درست مثل حرکت انسان یعنی خیس کردن انگشت و تعیین مسیر وزش باد است ولی این موجودات به علت نداشتن انگشت برای این کار از تمام بدن خود استفاده می کنند.

البته هنوز این نظر در حد یک تئوری باقی مانده است و اثبات قطعی آن توسط این دانشمندان ممکن نبوده است ولی تئوری ارائه شده بسیار نیرومند بوده و با تحقیقات تکمیلی بر روی آن می توان آن را به اثبات رساند. هم چنین دانشمندان به یک مورد جدید اشاره کرده اند، آنها معتقدند که ممکن است پروانه ها قادر به درک میدان مغناطیسی باشند و به همین دلیل نیز مسیریابی خود را بر اساس میدان قطبی زمین انجام می دهند. البته هنوز مدارک لازم برای دفاع از این تئوری به اندازه ای اندک است که نمی توان از نظر علمی آن را در سطحی قابل قبول دانست.

منبع

No tags for this post.