بازگشت حس بویایی در بیماران کرونایی با استفاده از پلاسمای خون

به گزارش خبرگزاری سیناپرس، افراد مبتلا به COVID-19 گاهی اوقات حس بویایی خود را از دست می دهند. اما یک محقق بالینی راه حلی ارائه داده و آن  استفاده از خون خود بیمار است.
همه گیری COVID-19 فناوری جدیدی مانند واکسن‌های mRNA را در کانون توجه قرار داده است. اما این بیماری باعث رفتن توجهات به سمت شرایط پزشکی نادیده گرفته شده مانند سندرم های پس از ابتلا به ویروس و از دست دادن بویایی نیز شده است.
دیوید روزن، متخصص گوش و حلق و بینی در دانشگاه توماس جفرسون، از دهه 1990 بیماران مبتلا به کاهش بویایی را درمان می کند. او از اینکه یک بیماری همه گیر باید شیوع پیدا می کرد تا توجه دیگران به حیطه کاری او جلب شود، ناراحت است، اما از طرفی نیز خوشحال است که پزشکان و محققان علاقه بیشتری به ایجاد روش های درمانی جدید برای این بیماران و خصوصا مسئله بهبود بویایی آنان دارند، زیرا آنها در حال حاضر گزینه های درمانی کمی پیش روی خود دارند. او در آستانه آغاز مرحله دوم آزمایش بالینی است که آزمایش بیولوژیکی را انجام می دهد که پزشکان دیگر ممکن است از آن متعجب شوند و آن هم استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت خود بیمار است.
در ادامه روزن در پاسخ به این سوال که "چرا به مطالعه بو علاقه داشتید؟" گفت: تحقیقات و درمان‌های مربوط به چشایی و بویایی در حوزه‌های پزشکی بینی، گوش و گلو کمتر ارائه شده است. قبل از کووید-19، مردم چندان نگران از دست دادن بویایی نبودند، به خصوص زمانی که من در حدود سال 2000 شروع به تحقیق در مورد بویایی کردم. زمانی که شروع به دیدن این بیماران کردم، متوجه شدم که وقتی حس بویایی خود را از دست می دهند، کاملاً درمانده و ناراحت می شوند. رایحه غذا، منبع اصلی طعم است، بنابراین آنها برای خوردن غذا با مشکل مواجه می شوند. چیزهایی که باید بوی مطبوع داشته باشند بوی ناخوشایندی دارند و این زندگی را واقعاً سخت می کند. ما واقعا چیز زیادی برای ارائه به این بیماران نداشتیم. درمان پلاسمای غنی از پلاکت یک تغییر شگرف است. پس از درمان با این روش، بیماران مانند افرادی هستند که همه چیز را از نو تجربه می کنند، و این یک اتفاق بسیار خوشحال کننده است. من همیشه خوشحالم که چیزهای جدیدی برای درمان این بیماران پیدا می کنم.
"در حال حاضر درمان های موجود برای کاهش بویایی چیست؟" او در پاسخ به این سوال چنین گفت:
استاندارد طلایی – و تنها چیزی که از هر نوع پشتوانه علمی برخوردار است – درمان بازآموزی بویایی است که در طی چند ماه به طور مکرر بیمار را در معرض بوهای مختلف قرار می دهیم. اما این درمان تنها حدود 35 درصد حس بویایی را به افراد باز می گرداند.
"چرا پلاسمای غنی از پلاکت یک گزینه درمانی معتبر است؟" روزن اینگونه پاسخ داد:
درمان با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت جدید نیست. 40 سال است که این روش ابداع شده است. در سیستم بویایی، نورون های بویایی که حس بو را می کنند و اطلاعات مربوط به بو را به سیستم عصبی مرکزی می فرستند، تنها نورون هایی هستند که می توانند خود را ترمیم کنند. برای مثال، اگر عصبی که به انگشت می‌رود و به آن اجازه حرکت می‌دهد بریده شود، اگر آن را دوباره کنار هم قرار دهیم احتمالاً دوباره کار نخواهد کرد زیرا این اعصاب نمی‌توانند به خوبی بازسازی شوند. اما ما می‌توانیم نورون‌های بویایی را با شروع سریع توانایی بدن برای ترمیم خود با پلاسما بازسازی کنیم. پلاکت ها فاکتورهای رشد زیادی دارند که به بدن می گویند: "خوب، شروع به ساخت سلول های بنیادی کنید و شروع به تمایز آنها به نورون کنید." ترمیم بافت عصبی آسیب دیده آسان نیست، اما در این مثال، به دلیل نوروپلاستیسیتی که در حال حاضر در این سیستم وجود دارد، از آن می گذریم.
وی گفت، من داستان های باورنکردنی، از نزدیک به دوجین بیمار دارم که پس از درمان با پلاسمای غنی از پلاکت، کاملاً به حالت عادی بازگشته اند. ما فقط به داده های بیشتری برای اطمینان کامل از یافته های خود نیاز داریم. در مرحله بعد، ما بیمارانی را که پلاسمای غنی از پلاکت دریافت می‌کنند با بیمارانی که فقط تحت درمان بازآموزی بویایی قرار می‌گیرند، مقایسه می‌کنیم.
"روند درمان چگونه است؟" او در جواب گفت:
نورون های بویایی در پشت بینی قرار دارند. من این ویجت‌های کوچک ساخته شده از سلولز را می‌گیرم و آنها را با پلاسمای غنی از پلاکت، که شبیه مایعی بی رنگ است، خیس می‌کنم. من از یک آندوسکوپ برای تجسم پشت بینی استفاده می‌کنم و ویجت را تا جایی که می‌توانم بالا می‌برم، و فقط در آنجا قرار می‌گیرد. 80 درصد پلاسما در دقیقه اول جذب می شود. اگر ویجت بیفتد یا بیمار آن را فشار دهد، مهم نیست، زیرا اکثر آن حتی قبل از ترک مطب جذب می شود. بیمار مشکل تنفسی ندارد زیرا در بینی آنقدر بالاست که راه هوایی را مسدود نمی کند. در عرض یکی دو روز خود به خود تحلیل می رود و جذب می شود.

نکته خوب در مورد نحوه طراحی این است که چیز جدیدی به سیستم بدن بیمار اضافه نمی کنم. پلاسمای غنی از پلاکت خون خود آنهاست. می‌توانستیم قوام پلاسما را به ژلی تبدیل کنیم که راحت‌تر روی بینی قرار می‌گیرد، اما می‌خواستم هزینه ی کمی برای بیماران داشته باشد. تنها نقطه ضعف آن خونگیری از بیمار است.
"آیا بسیاری از بیمارانی را که از COVID-19 بهبود یافته اند درمان می کنید؟" وی در جواب این پاسخ اضافه کرد: 95 درصد از افرادی که معاینه می کنم و حس بویایی خود را از دست داده اند به COVID-19 مبتلا بوده اند. خوشبختانه، روشی که من با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت، ارائه داده ام احتمالاً بهتر از سایر روش‌های درمانی است که قبلاً استفاده می‌شد. در مطالعه آزمایشی خود، متوجه شدم که بیمارانی که پلاسما را از طریق تزریق دریافت کرده بودند، حس بویایی خود را به خوبی به دست نیاوردند، برخلاف بیمارانی که ویجت را دریافت کردند. علاوه بر این، بیمارانی که این تزریق را دریافت کردند، تمایلی به تزریق دوم نداشتند.
"چه چیزی در مورد آینده ی این نوع درمان شما را بیشتر هیجان زده می کند؟" او در پاسخ گفت:
من برای شروع مطالعه کنترل شده با دارونما هیجان زده هستم تا بتوانم به مردم ثابت کنم که این کار موثر است. من بیش از حد کافی موارد موفقیت آمیز درمان بیماران با این روش را برای احساس اعتماد به نفس و ادامه کار دارم. ما در حال حاضر منتظر تأیید IRB برای آزمایش فاز دوم هستیم، اما من به درمان افرادی که قبلاً درمان را شروع کرده اند ادامه می دهم. امیدوارم بتوانیم به اندازه کافی بیمارانی که مایل به انجام این مطالعه دوسوی کور هستند، داشته باشیم. بسیاری از افرادی که بویایی خود را از دست داده‌اند ترجیح می‌دهند به سادگی از درمان واقعی استفاده کنند تا اینکه در گروه دارونما قرار بگیرند.
امیدوارم کار من بتواند به این بیماران کمک کند زیرا کسی به آنها گوش نمی دهد. بسیاری از پزشکان نمی‌دانند که چرا کسی که حس بویایی ندارد غذا نمی‌خورد یا احساس تهوع می‌کند. گاهی اوقات غذا برای این بیماران بوی زباله می دهد، بنابراین احساس بیماری در آنها تشدید می شود. به همین دلیل است که دیدن بهتر شدن مردم بسیار هیجان انگیز و خوشایند است. من دیروز یک بیمار را دیدم که تا به حال فقط دو بار تحت درمان قرار گرفته بود، و او به من گفت که سبزیجات دوباره برای او بوی سبزیجات را می دهد و شکلات طعم شکلات. من از دیدن مردم که به زندگی عادی خود باز می گردند هیجان زده هستم.
منبع: www.drugdiscoverynews.com
مترجم: کیانوش کرمی