بازیابی قدیمی ترین کفش نروژ متعلق به سه هزار سال پیش
به گزارش سینا پرس فارس، قدیمی‌ترین کفش نروژ چکمه‌ای 3000 ساله متعلق به عصر برنز تنها یکی از هزاران اثر باستانی است که در دو دهه گذشته از تکه‌های یخ‌های کوهستانی در حال ذوب این کشور به دست آمده است.
برخلاف اشیایی که در خاک اسیدی یا زیر یخچال‌های غول‌پیکر به دام افتاده‌اند، مصنوعات بازیابی شده از تکه‌های یخی نروژی اغلب در شرایط بی‌عیب و نقصی یافت می‌شوند و حتی پس از هزاران سال کمترین تجزیه و تغییر شکل را نشان می‌دهند. به این دلیل که تکه های یخ نسبتاً پایدار، متحرک و عاری از ترکیبات خورنده هستند. سلاح‌ها، لباس‌ها، منسوجات، و بقایای گیاهی و حیوانی کاملاً دست‌نخورده از یخ بیرون آمده‌اند و به افشای هزاران سال تاریخ نروژ کمک کرده‌اند.
اما اکنون، نویسندگان گزارش می‌گویند، تغییرات آب و هوایی می‌تواند همه چیز را به پایان برساند، آنها نوشتند که تنها در عرض چند دهه، بخش‌های وسیعی از تکه‌های یخی نروژ شروع به ذوب شدن کرده‌اند و مصنوعات کشف‌نشده را در معرض عناصر و تخریب تقریباً حتمی قرار داده‌اند.
بیرجیت اسکار، باستان شناس و دانشیار موزه دانشگاه NTNU، یکی از نویسندگان گفت: بررسی بر اساس تصاویر ماهواره ای گرفته شده در سال 2020 نشان می دهد که بیش از 40 درصد از 10 تکه یخی انتخاب شده با یافته های شناخته شده ذوب شده اند. این ارقام تهدیدی قابل توجه برای حفظ اکتشافات از یخ ها نشان می دهد، بدون اینکه به یخ به عنوان آرشیو آب و هواتکه های یخ در ارتفاعات بالا تشکیل می شوند، جایی که رسوبات برف و یخ جمع می شوند و در تابستان کاملاً ذوب نمی شوند. بر خلاف یخچال‌های طبیعی، تکه‌های یخی حرکت نمی‌کنند، بنابراین اجسام رسوب‌شده در تکه‌های یخی می‌توانند برای صدها یا هزاران سال پایدار بمانند. هنگامی که یخ شروع به ذوب شدن می کند، آن اجسام به روشنایی روز باز می گردند، درست مانند زمانی که یخ آنها را بلعید حفظ می شود. با این حال، اگر دانشمندان نتوانند این اشیاء را بلافاصله پس از شروع ذوب بازیابی کنند، در این صورت خطر از دست دادن مصنوعات در برابر عناصر وجود دارد.
باستان شناسی تکه های یخی برای محققانی که فرهنگ های باستانی، گیاهان و حیوانات را در مناطق یخ زده و مرتفع در سراسر جهان مطالعه می کنند، یک موهبت فوق العاده بوده است. در نروژ، محققان هزاران شیء متعلق به قبایل شکار عصر برنز را که گوزن شمالی را در شمال اروپا و جنوب اسکاندیناوی شکار می کردند، کشف کردند. برهمین اساس، گوزن‌های شمالی در ماه‌های تابستان برای رهایی از حشرات گزنده و گرما به یخ‌های کوهستانی منطقه کشیده می‌شوند.
این کفش 3000 ساله که در منطقه کوهستانی Jotunheimen در جنوب نروژ کشف شد، یک کشف برجسته باقی مانده است. این کفش چرمی کوچک در سایزهای امروزی سایز 4 یا 5 خواهد بود که نشان می دهد متعلق به یک زن یا یک جوان است. این کفش در کنار چند تیر و یک بیل چوبی کشف شد که نشان می‌دهد این مکان یک شکارگاه مهم است. به گفته محققانی که آن را کشف کردند، این کفش که قدمت تقریباً 1100 قبل از میلاد دارد، نه تنها قدیمی ترین کفش در نروژ است، بلکه احتمالاً قدیمی ترین لباس کشف شده در اسکاندیناوی است.
به گفته محققان، تحقیقات بیشتر حتی مصنوعات قدیمی‌تری از جمله یک محور فلش ۶۱۰۰ ساله را نشان داد که قدیمی‌ترین شی کشف شده در یک تکه یخی نروژی است. وجود آن در نزدیکی کفش، نشان می دهد که این مکان به طور مداوم توسط انسان در طول هزاران سال استفاده می شده است.
علیرغم این یافته‌های قابل توجه، نویسندگان نگران هستند که آثار فرهنگی بی‌شماری پیش از بازیابی ناپدید شوند، به لطف تأثیرات تغییرات آب و هوایی، چرا که یک گزارش سال 2022 از اداره منابع آب و انرژی نروژ تخمین می زند که 364 کیلومتر مربع از تکه های یخ مساحتی تقریباً نصف وسعت شهر نیویورک از سال 2006 ذوب شده است. اگر آثار باستانی به زودی از این تکه ها کشف نشود پس از افشای آنها، خطر گم شدن، آسیب دیدن یا نابودی برای همیشه وجود دارد.
مترجم: فتانه حق پرست
منبع: livescience
