دولت باید تصمیمات درست و کارشناسی شده اتخاذ کند

دکتر ابراهیم التجائی، رئیس پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، یکی از مهمترین معضلات و مشکلات اقتصادی ایران را پایین بودن و پر نوسان بودن رشد اقتصادی عنوان کرد و در این خصوص به خبرنگارسیناپرس گفت: به طور متوسط طی چهاردهه اخیر رشد اقتصادی ایران کمتر از 2 درصد بوده است؛ میزان این رشد بسیار پایین است. همین رشد پایین نیز بسیار پر نوسان بوده است.

این دکتری علوم اقتصادی تاکید کرد: پایین بودن متوسط بلندمدت رشد اقتصاد کشور یک مشکل بزرگ است به همین دلیل پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی از حدود 2 سال پیش این مساله را مطرح کرده است.

به گفته وی، اساسا مساله شناسایی آسیب های رشد اقتصادی در ایران بسیار مهم است. مساله رشد اقتصادی ایران باید مورد بازنگری قرار گیرد تا دریابیم این رشد تحت تاثیر چه عواملی قرار دارد زیرا رشد و توسعه لازم و ملزوم یکدیگر هستند. بدون رشد اقتصادی توسعه ای نخواهیم داشت.

مجری طرح سیاست‌های پولی در اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: رشد اقتصادی، بنیادی ترین و اساسی ترین اتفاق برای توسعه است. همچنین رشد و توسعه علت و معلول یکدیگرند بنابراین ما بدون رشد اقتصادی، اساسا توسعه ای نخواهیم داشت از اینرو ما باید بررسی کنیم علت رشد پایین و پر نوسان در ایران چیست؟ لذا اهمیت این مساله باعث شد تا این موضوع در پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مطرح و حلقه های پژوهشی پیرامون این مساله شکل بگیرد.

دبیر کنفرانس ملی آسيب شناسی رشد اقتصاد در ایران افزود: یکی از این حلقه ها، حلقه پژوهشی آسیب شناسی رشد است. ما بناداریم این پژوهش را حول این موضوع پیش ببریم که امسال بحث نامگذاری سال 1400 پیش آمد از اینرو تصمیم گرفتیم نخستین کنفرانس ملی با عنوان "آسيب شناسی رشد اقتصاد در ایران، درس آموخته هایی از موانع تولید در قرن اخیر" را برگزار کنیم. در برگزاری این کنفرانس تلاش کرده ایم با توجه به شعار " تولید، پشتیبانی و مانع زدایی" بحث موانع تولید گنجانده شود. همچنین با توجه به اینکه قرن پر فراز و نشیبی در اقتصاد ایران را پشت سر گذاشته ایم، درس آموخته هایی از موانع تولید در قرن اخیر را مطرح کنیم.

وی یادآورشد: هم اکنون مقدمات این کار انجام شده است و امیدواریم در پاییز 1400 این کنفرانس را برگزار کنیم.

رفع مشکلات اقتصادی با کمک پژوهش های کاربردی

التجائی در پاسخ به این سوال که هم اکنون چند درصد پژوهش های این پژوهشکده کاربردی هستند؟ به خبرنگار سیناپرس اظهارداشت: بیشتر پژوهش های پژوهشکده اقتصاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مساله محور و کاربردی هستند و پیرامون یک مساله از اقتصاد ایران انجام می شوند. البته پژوهش های نظری و بنیادی نیز در این پژوهشکده انجام می شود.

این عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تصریح کرد: پژوهش هایی که طی 5الی 6 سال اخیر در این پژوهشکده انجام شده، مساله محور و کاربردی هستند که ما می توانیم از آنها راهکارها و راه حل هایی برای مساله اقتصاد ایران استخراج کنیم.
به گفته وی، مساله" ارتباط دانشگاه و صنعت" و مساله " ارتباط دانشگاه و سیاست گذاری اقتصادی" از جمله موضوع های مهمی است که اکنون در این پژوهشکده پیگیری می شود.

وی خاطرنشان کرد: سیاست گذاران اقتصادی و سکان داران اقتصادی کشور باید بتوانند از این پژوهش ها استفاده کنند و ایده بگیرند و برای سیاستگذاری راه حلی پیدا کنند.

رئیس پژوهشکده اقتصاد و مدیریت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اظهارداشت: اکنون برای تعدادی از پژوهش هایمان موفق به پیدا کردن کارفرما شده ایم که عمدتا دستگاه های دولتی بوده اند و ما نتایج پژوهش ها را به آنها ارایه داده ایم. آنها می توانند از نتایج پژوهش های ما در سیاستگذاری استفاده کنند.

وی به نقش دو قوه مقننه و مجریه در پیشبرد این هدف اشاره کرد و گفت: سیاست گذاران اقتصادی ایران بهتر است سیاست هایشان را مبتنی بر یافته های علمی بنا کنند؛ یافته هایی که محققان و دانشمندان آن را بدست می آورند.
وی تاکید کرد: اکنون اقتصاد ایران نیازمند آن است که سیاستگذاری مبتنی بر یافته های علمی داشته باشد و از تشتت سیاست گذاری رهایی یابد بنابراین مجلس و دولت نقش بسیار مهمی در سیاست گذاری اقتصادی دارند. قطعا اقتصاد دانان و عالمان اقتصادی نیز در تلاش هستند که نتایج یافته هایشان را به گوش سیاست گذاران برسانند. اگر چنانچه سیاستگذاران در این زمینه تمایلی داشته باشند و از این پژوهش های کاربردی استفاده کنند، قطعا این همکاری بسیار موثر خواهد بود.

وی ادامه داد: همچنین دستگاه های اجرایی می توانند در برگزاری این کنفرانس کمک کنند و مشارکت موثری به لحاظ علمی و اجرایی داشته باشند.

ضرورت پرهیز از راه حل های سلیقه ای و کارشناسی نشده

التجائی در پاسخ به این سوال که رئیس جمهور آینده چقدر باید به طرح ها و پژوهش های کاربردی اهمیت و بها دهد؟ به سیناپرس گفت: اکنون معضل مهمی که ما در زمینه سیاست گذاری اقتصادی با آن مواجه ایم این است که سیاستگذاران کمتر به یافته های علمی توجه می کنند. متاسفانه یک توجیه اشتباهی در اقتصاد ایران رواج پیدا کرده مبنی بر اینکه مدل های اقتصادی متعارف در ایران پاسخ نمی دهد بنابراین ما باید به دنبال مدل های خودمان باشيم. این جمله از این زاویه درست است که ما باید شرایط اقتصاد ایران را بتوانیم بفهمیم و مدل سازی کنیم و مدل های ما باید بیانگر شرایط اقتصادی ایران باشد اما به این معنا نیست که ما بخواهیم دوباره چرخ را اختراع کنیم یا از ابتدا کارهای جدید و ابتکاری و سلیقه ای در بخش های مختلف اقتصاد اعم از پولی، مالی، بورس و… ارایه دهیم.

به گفته وی، ما نباید به دنبال این باشیم که سلیقه ای و ابتکاری برخورد کنیم بلکه باید بتوانیم و تلاش کنیم شرایط اقتصادی مان را مدل سازی کنیم. خوب بشناسیم و درک کنیم. این شناخت قدم اول برای تغییر و سیاستگذاری است. بدون این شناخت ما نمی توانیم سیاستگذاری کنیم.
وی در پایان گفت: قطعا رئیس جمهور فعلی و رئیس جمهور بعدی نیاز دارد تصمیمات اقتصادی اش را بر اساس یافته های علمی و کارشناسی صحیح انجام دهد.

گزارش: بیتا اکبری