مادر سالم، تندرستی کودک را تضمین می کند
دکتر خدیجه شادجو، جراح و متخصص زنان و فلوشیپ لاپاروسکوپی پیشرفته و آندومتریوز پژوهشگاه ابن سینای جهاددانشگاهی در این خصوص به سیناپرس گفت: سلامت زنان باید از چند منظر مورد بررسی قرار گیرد. اغلب در بحث سلامتی به کار درمان می اندیشیم اما پایه و اساس سلامتی از پیشگیری و اهمیت قائل شدن به سلامت زنان آغاز می شود؛ زنان اساس یک خانواده هستند. اگر یک مادر سالم به سلامت خود اهمیت دهد، می تواند نقش موثری در برقراری سلامت خانواده و جامعه ایفا کند.
این عضو تیم تخصصی کلینیک آندومتریوز مرکز درمان ناباروری ابن سینا افزود: سلامتی زنان از دوران بارداری اهمیت دارد. یک مادر باید پیش از بارداری اش وضعیت سلامت خود را با انجام چکاپ های اولیه (مانند کارکرد تیروئید، چربی خون، قند خون، سلامتی کبد، سلامت بهداشت و دندان) و انجام تست های پاپ اسمیر و معاینات اولیه (عدم عفونت، بیماری های عفونی قابل انتقال و بیماری های ژنتیکی خاص) مورد بررسی قرار دهند، پس از آن به فکر بارداری باشند.
وی اظهارداشت: در دوران بارداری نیز مادران باید با کمک مراکز بهداشتی و پزشکان متخصص، یک بارداری سالم و ایمنی را تجربه کنند. مرحله بعدی بدنیا آوردن یک فرزند سالم از طریق زایمان طبیعی، سزارین و سایر روش هاست. مادران با مشاوره از پزشکان متخصص می توانند به راحتی این مرحله را سپری کنند.
به گفته وی، مرحله بعد پرورش، آموزش و تربیت فرزند است. پرورش یک کودک از نظر جسمی، روحی و معنوی وابسته به والدین به ویژه مادر است. یک مادر از همان دوران شیردهی نقش مهمی در سلامت فرزندش ایفا می کند؛ حدود دو الی سه دهه پیش بحث شیردهی کودکان با شیرخشک مطرح بود اما اکنون روند به سوی پیش رفته است که مادر با شیر خود، فرزندش را تغذیه کند تا اساس سلامتی فرزندش در آینده باشد.
سلامت دختران مورد توجه قرار گیرد
این بنیان گذار کلینیک اندومتریوز پژوهشگاه ابن سینا بیان کرد: در مرحله بعد والدین باید به سلامت دختران توجه بیشتری کنند. در این مرحله باید بلوغ زودرس، بلوغ دیررس، سلامت تغذیه ای دختران مورد بررسی قرار گیرد. از سنین نوجوانی باید توجه ویژه ای به بحث واکسیناسیون HPV و گارداسیل، بررسی پستان، سونوگرافی های ویژه، ماموگرافی، اختلالات زمان پریود، اختلالات نامنظم و خونریزی های شدید عادت ماهیانه شود تا مادری سالم در آینده تحویل جامعه دهیم. اگر دختری پریود نامنظم یا شدید داشته باشد، سلامتی اش در معرض خطر قرار می گیرد.
شادجو گفت: اگر فردی عادت ماهیانه نامرتب یا دردناک، مشکلات ادراری، اختلالات گوارشی در زمان پریودی داشته باشد ممکن است توجه ما را به بیماری آندومترویوز جلب کند. اگر چنانچه این مشکل زود تشخیص داده شود، قابل درمان است اما متاسفانه بسیاری از خانواده ها دیر متوجه این مساله می شوند. اغلب در کشورهایی که خیلی به سلامت جامعه اهمیت قائل هستند این مشکل کمتر دیده می شود. در مقابل کشورهایی نیز وجود دارند که مردم دیر به اهمیت این مساله پی می برند.
وی افزود: فرد مبتلا به آندومتریوز در زمان عادت ماهیانه اش دچار مشکلاتی در محل کار، مدرسه و دانشگاه می شود بنابراین باید این مساله مورد توجه مسوولان این مراکز قرار گیرد. خوشبختانه ما در کلینیک آندومتریوز پژوهشگاه ابن سینا به این مساله توجه ویژه ای کرده ایم و بیماری بسیاری از افراد را زود تشخیص داده ایم. برخی از افراد نیز وجود دارند که واقف به مشکل شان بوده اند اما خانواده شان اظهار کرده اند مساله مهمی نیست و پس از ازدواج این مشکل رفع می شود.
نقش کلیدی تندرستی زنان در سلامت جامعه
این عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا تصریح کرد: مساله تغذیه سالم و ورزش نیز برای پیشگیری و ایجاد سلامت زنان از اهمیت زیادی برخوردار است. ما نباید همیشه دنبال درمان باشیم. پیش از درمان پیشگیری از اهمیت زیادی برخوردار است. اگر پیشگیری به صورت صحیح انجام شود، در آینده فرد دچار مشکل نمی شود.
به گفته وی، در کنار سلامت جسمی، سلامت روحی نیز مطرح است. امکان دارد فرد دچار اختلالات اضطرابی، استرس یا افسردگی باشد که این مسایل با مشاوره روانشناسان یا روانپزشکان قابل پیشگیری هستند تا کارکرد فرد در جامعه و خانه مختل نشود.
وی خاطرنشان کرد: مساله بارداری نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. متاسفانه هم اکنون ازدواج ها دیرهنگام و از آن بدتر بارداری ها در سنین بالا انجام می شود که این مساله می تواند پیامدهایی به همراه داشته باشد. هرچه سن والدین( به ویژه مادر) بالا باشد مشکلاتی برای زن باردار یا فرزند از قبیل اختلالات ژنتیکی ایجاد می شود بنابراین اگر زوجین قصد بارداری دارند باید برای به دنیا آوردن فرزند سالم در زمان مناسب( نه لزوما در سنین پایین) اقدام کنند و چکاپ های پیش از بارداری را نیز انجام دهند.
شادجو تاکید کرد: بانوانی که در فعالیت های جامعه شرکت می کنند باید به سلامتی خود توجه ویژه ای داشته باشند. حتما باید چکاپ های پستان، سونوگرافی، ماموگرافی را انجام دهند. افرادی که در خانواده شان سابقه سرطان دارند حتما باید از سنین پایین تر سالیانه تست پاپ اسمیر، واکسیناسیون در رابطه با عفونت HPV را انجام دهند و بهداشت لازم در روابط با همسر را رعایت کنند. در دوران سالخوردگی و یائسگی هم سلامت زنان از اهمیت زیادی برخوردار است. زنان باید از نظر قلبی و عروقی مدام وضعیت سلامت خودشان را بررسی کنند.
گفتگو: فرزانه صدقی
