آیا آسیب دیدگی شدید اعضای داخلی بدن خطرناک است؟
چندی پیش هنگام بازی فوتبال بر اثر آسیب دیدگی طحال نیاز به فوریت های پزشکی پیدا کردم و راهی بیمارستان شدم. در حال حاضر وضعیت جسمی ام رو به بهبودی است. آیا می توانم با چنین شرایطی به فعالیت ورزشی خود ادامه دهم؟ آیا آسیب دیدگی شدید اعضای داخلی هنگام انجام فعالیت های ورزشی خطرناک است؟
پارگی طحال و ضرب دیدگی کلیه از جمله مهمترین ضایعات جدی هستند که هنگام انجام فعالیت های ورزشی عمومیت دارند. معمولا پارگی طحال بر اثر ضرب دیدگی روی می دهد و گاه زندگی مصدوم را تهدید می کند. طحال که در طرف چپ بدن کوچکتر از معده و در زیر دنده ها قرار گرفته است، معمولا به وسیله ضربه مستقیم به هریک از نقاط مزبور ضایعه می بیند. ضربه وارده بافت طحال را پاره کرده و می تواند علت خونریزی های شدید داخلی باشد زیرا طحال به عنوان ذخیرکننده سلول های قرمز خون عمل می کند.
ورزشکاری که ضربه مستقیمی به قسمت فوقاتی طرف چپ ناحیه شکم دریافت کرده است، در ابتدا در طرف چپ و بالای شکم، درد احساس می کند. سپس درد به طرف شانه چپ یا گردن پیشرفت کرده و ورزشکار احساس ضعف و شوک می کند. حساسیت روی قسمت فوقانی شکم در طرف چپ، کبودی و خون مردگی روی ناحیه ضایعه دیده و در مراحل پیشرفته رنگ پریدگی، زیاد شدن نبض، احتمال استفراغ، سفتی عضلات شکمی، پایین آمدن فشار خون و کوتاه شدن عمق تنفس از نشانه های ضرب دیدگی هستند. یک ورزشکار تا وقتی که به وسیله پزشک مرخص نشده است نمی تواند به فعالیت های خود برگردد حتی اگر علایم و نشانه ها به مراحل پیشرفته آن نرسیده باشد زیرا یک طحال کوفته شده می تواند به آسانی پاره شود بنابراین اگر ضایعه کاملا ترمیم نشود، ورزشکار نمی تواند در فعالیت های ورزشی شرکت کند.
علت ضرب دیدگی کلیه نیز وارد آمدن ضربه مستقیم به هریک از طرفین میانی پشت است. در ابتدا ورزشکار در محل ضربه احساس درد می کند، بعد درد به طرف پایین پشت انتشار یافته، به خارج ران ها و منطقه قدامی لگن می رسد.
خون مردگی روی ناحیه ضایعه دیده، تکرر و سوزش ادرار، ادرار تیره رنگ یا خونی، سفتی عضلات پشت تنه در محل ضایعه و رنگ پریدگی از مهمترین نشانه ها و علایم ضرب دیدگی کلیه است.
اگر علایم اولیه در مدت چند دقیقه متوقف نشود یا اگر علایم به مراحل بعدی آن پیشرفت کند ورزشکار به فوریت های پزشکی نیاز دارد. در این مورد نیز ورزشکار تا زمانی که به وسیله پزشک مرخص نشده است، نمی تواند به فعالیت هایش برگردد زیرا یک کوفتگی ملایم کلیه بیشتر اوقات می تواند نگران کننده باشد و زندگی را تهدید کند.
ورزشکاران( مخصوصا در بازی فوتبال) برای پیشگیری از این آسیب دیدگی اعضای داخلی بدن نیاز به پوشش صحیح و پد محافظتی دارند.
* دکتر حسین فراهینی، متخصص ارتوپدی، فوق تخصص جراحی زانو، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران و رییس بخش آموزشی ارتوپدی بیمارستان رسول اکرم (ص)