تقویت میراث فرهنگی جوامع با حمایت از قانون کپی رایت

دکتر مهدی زاهدی، رئیس انجمن علمی حقوق مالکیت فکری ایران در دومین تور ملی فناوری با اشاره به اینکه حمایت از آثار ادبی و هنری از طریق وضع مقررات کپی رایت باعث ایجاد انگیزه و تشویق پدیدآورندگان برای خلق بیشتر آثار آنها می شود، گفت: حمایت از قانون کپی رایت یکی از مهمترین ابزارهای توسعه، تقویت و انتشار میراث ملی فرهنگی هر جامعه است و از عناصر ضروری فرایند توسعه هر کشوری محسوب می شود.

عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: تجربه ثابت کرده است که تقویت میراث ملی فرهنگی هر کشور مستقیماً به میزان و سطح حمایت از آثار ادبی و هنری وابسته است. هرچند در وهله نخست به نظر می رسد، حقوق ناشی از کپی رایت موجب حمایت مادی و معنوی پدید آورنده می شود و این حمایت دسترسی عموم را به آثار ادبی و هنری پرهزینه می کند اما به موازات این حمایت از پدیدآورندگان، کپی رایت موجب ارتقای ارزش های فرهنگی و علمی جامعه نیز می شود.

وکیل پایه یک دادگستری اظهارداشت: اعطای این حقوق که با هدف ایجاد انگیزه برای خلق بیشتر همراه است، حق انحصاری بهره برداری اقتصادی از اثر را برای مدت زمانی محدود به خالق اثر و بازماندگان می دهد و از او در برابر استفاده های غیر مجاز از اثر مانند کپی کردن، اقتباس بدون رضایت، اجرای عمومی ، ترجمه و امثالهم حمایت می کند.

به گفته وی، در چنین شرایطی نویسندگان و مصنفان و هنرمندان اطمینان می ‌یابند که حاصل فکر و اندیشه و خلاقیت هایشان در جامعه محترم و حقوق مادی و معنوی آنان نیز مورد حمایت قرار می گیرد. این اطمینان موجب آرامش و انگیزه برای تولید آثار بیشتر می شود و از این رهگذر جامعه توسعه می یابد.

وی یادآورشد: ما هم اکنون از آثار ادبی و هنری که برای اولین بار در ایران انتشار می یابد حمایت می ‌کنیم. در نظام حقوقی ایران قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان در سال ۱۳۴۸ به تصویب رسیده است. این قانون در زمان خود قانون نسبتا مناسبی بوده است. پس از آن نیز در سال ۱۳۵۲ قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی و در سال ۱۳۷۹ نیز قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم افزارهای رایانه‌ای و در سال ۱۳۸۲ هم قانون تجارت الکترونیک به تصویب مجلس قانونگذاری ایران رسیده است. با این حال به هیچ یک از مقررات بین‌المللی در این خصوص تاکنون نپیوسته ایم.

به گزارش سیناپرس، زاهدی گفت: چنانچه مایل باشیم در کشور ما از آثار ادبی و هنری منتشر یافته در سایر کشورها نیز حمایت شود و متقابلا آنها نیز از آثار تولید شده در ایران حمایت کنند باید به نظام بین المللی حقوق آفرینش های ادبی و هنری بپیوندیم. مهمترین کنوانسیون در این خصوص، کنوانسیون برن درباره حمایت از آثار ادبی هنری است؛ این کنوانسیون در سال ۱۸۸۶ به تصویب جامعه بین المللی رسیده است.

وی تصریح کرد: در کشور ما سال ها این بحث وجود دارد که آیا به این کنوانسیون ملحق شویم یا خیر؟ به نظر می رسد با تشکیل سازمان جهانی تجارت WTO پاسخ به این سوال ضروری نیست زیرا پیوستن به این سازمان اجتناب ناپذیر بوده و تقاضای پیوستن به این سازمان سال ها پیش توسط دولت ایران انجام گرفته است. پیوستن به این سازمان مساوی با پذیرش موافقت نامه تریپس Trips است که ماده ۹ آن همه کشورهای عضو را ملزم به پذیرش مواد ۱ الی ۲۱ کنوانسیون برن می کند.

عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: ما چه بخواهیم چه نخواهیم مجبوریم در چرخه تجارت جهانی قرار بگیریم و در جهان امروزی تجارت محصولات ادبی و هنری بخش قابل توجهی از چرخه تجارت را در بر می گیرد. هرچند کشور ما بیشتر مصرف کننده محصولات فرهنگی است اما حمایت حقوقی جامع از این محصولات موجب ایجاد انگیزه بیشتر برای تولید محتوا می شود و نویسندگان و هنرمندان ایرانی را به تولید آثار تشویق خواهد کرد.  

به گزارش سیناپرس، وی در پایان اظهارداشت: مبادلات فرهنگی مطمئنا موجب رشد و توسعه همه جوامع شده و جامعه ایرانی نیز از این قاعده مستثنا نیست. در حال حاضر در مجلس شورای اسلامی لایحه‌ای جامع در خصوص حمایت از آثار ادبی و هنری متناسب با مقررات بین‌المللی مطرح شده اما متاسفانه تاکنون به تصویب نهایی نرسیده است. اهتمام نمایندگان محترم مجلس در بررسی و تصویب نهایی آن می تواند مقدمه ای مناسب برای برداشتن گام های بعدی در پیوستن ایران به نظام بین‌المللی حمایت از مالکیت های ادبی و هنری باشد.

گزارش: بیتااکبری

No tags for this post.