نظارت دقیق بر میزان دارو در بدن، بدون نیاز به آزمایش خون

به گزارش سیناپرس، مصرف لیتیوم به مقدار مناسب، می تواند علائم اختلال دوقطبی و افسردگی را کاهش دهد؛ اما مصرف زیاد آن می تواند عوارض جانبی خطرناکی به همراه داشته باشد. برای نظارت دقیق بر میزان این دارو در بدن، بیماران باید تحت آزمایش خون تهاجمی قرار گیرند.

اخیرا، دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا، یک حسگر کوچک را اختراع کرده اند که بدون مراجعه به کلینیک، سطح لیتیوم را از عرق روی سطح انگشت، در عرض 30 ثانیه تشخیص می دهد.

محققان گفته اند: علاوه بر این که لیتیوم باید با دوز معینی مصرف شود، بیماران اغلب برای مصرف آن طبق مقدار تجویز شده، دچار مشکل می شوند و ممکن است قرص ها را فراموش کنند. گزینه های فعلی برای نظارت بر این موضوع دارای اشکالات قابل توجهی هستند. به عنوان مثال، با اینکه خون گیری نتایج دقیقی دارد، اما تهاجمی و زمان بر است. شمارنده ‌های قرص نیز مصرف دارو را مستقیماً اندازه ‌گیری نمی‌ کنند. در نتیجه تیم تحقیقاتی برای رفع این محدودیت ها، به دنبال توسعه روش دیگری بودند.

پژوهشگران افزوده اند: بدن انسان دائماً عرق تولید می کند و مولکول ‌های کوچک مشتق شده از دارو، از جمله لیتیوم، در عرق ظاهر می ‌شوند. ما از این موضوع به عنوان فرصتی برای توسعه نوع جدیدی از حسگرها استفاده کردیم، که این مولکول ‌ها را شناسایی می ‌کند.

سام امامی ‌نژاد، محقق اصلی این پروژه گفته است، دستگاه جدید ما می ‌تواند از طریق یک لمس، اطلاعات مفیدی در سطح مولکولی در مورد آنچه در بدن در حال گردش است به دست آورد.

با این حال، ابداع سنسوری برای تشخیص لیتیوم، چالش ‌های فنی زیادی به همراه داشت. عرق معمولاً فقط در مقادیر اندکی وجود دارد، اما سنجش الکتروشیمیایی مورد نیاز برای شناسایی ذرات باردار لیتیوم، به محیطی آبکی و رقیق نیاز دارد. به این منظور، تیم تحقیقاتی، یک ژل مبتنی بر آب، حاوی گلیسرول ایجاد کرد. این ماده اضافی، از خشک شدن ژل جلوگیری کرد و یک محیط کنترل شده برای بخش الکترونیکی سنسور ایجاد کرد.

در نهایت، محققان، این حسگر کوچک و مستطیل شکل را ساختند که کوچک تر از سر یک بند انگشت است و می تواند لیتیوم را در حدود 30 ثانیه تشخیص دهد. سپس، تیم تحقیقاتی افرادی را برای آزمایش آن استخدام کرد، از جمله یک نفر که تحت یک رژیم درمانی لیتیوم بود. به گزارش سیناپرس، محققان سطح لیتیوم این فرد را قبل و بعد از مصرف دارو ثبت کردند. آن ها دریافتند که این اندازه ‌گیری ‌ها نزدیک به اندازه‌ گیری‌ های حاصل از بزاق است، که طبق تحقیقات قبلی، می تواند سطح لیتیوم را به دقت اندازه‌ گیری کند.

این فناوری کاربردهایی فراتر از لیتیوم دارد. امامی ‌نژاد در حال توسعه حسگرهای لمسی مشابهی برای نظارت بر مقدار الکل و استامینوفن در بدن، است و در عین حال امکان شناسایی سایر مواد را نیز بررسی می ‌کند.

به گزارش سیناپرس، یافته های تحقیقاتی، در نشست پاییزی انجمن شیمی آمریکا (ACS) ارائه شده اند.

ترجمه: رهاامیدوار

 

No tags for this post.