فناوری فضایی راه گشای مشکلات آبی و خاکی ایران

دکتر کریم سلیمانی، استاد تمام دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به اهمیت فناوری سنجش از دور(ماهواره) در کاهش چالش ها و مشکلات علوم محیطی در سال نامگذاری "تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین" پرداخت و در این خصوص به سیناپرس گفت: امروزه فناوری علوم فضایی ( ماهواره ای) در بحث های کشاورزی، محیط زیست، منابع طبیعی و حتی سکونتگاهی از اهمیت زیادی برخوردار است. ما می توانیم از این فناوری برای صیانت از منابع طبیعی مان و همچنین پیش بینی نیازهای آبی، خاکی، غذایی، اقتصادی و … کشورمان طی بیست سال، نیم قرن و حتی یک قرن آینده استفاده کنیم.

عضو هیات مدیره انجمن سنجش از دور ایران افزود: نخستین داده های ما از تکنولوژی و فناوری فضایی مربوط به عکس های هوایی می شود که سال1334 شمسی(1955 میلادی) در ارتفاع 3 هزار متری از سطح زمین گرفته شده است. خوشبختانه این داده ها که نوعی داده سنجش از راه دور محسوب می شود، پوشش سراسری از کشور ایران را مهیا کرده است اما متاسفانه به خوبی از این بانک اطلاعاتی استفاده نکرده ایم. ما اکنون در دانشگاه های کشور از جمله دانشگاه تخصصی علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری این آمادگی را داریم بر مبنای این مدارک و مستندات موثق لایه های اطلاعاتی تهیه کنیم و در اختیار جامعه قرار دهیم.

عضو هیات مدیره انجمن مهندسی آب ایران تصریح کرد: نزدیک به 7 دهه است که این اطلاعات را در اختیار داریم که گویای خیلی از مسائل کشور است. جمعیت ایران در گذشته 15 تا 20 میلیون بود اما اکنون جمعیت آن به بیش از 85 میلیون نفر رسیده است و با یک محیط زیست بسیار آشفته مواجه هستیم که توسط همین جمعیت و هموطنان مان تخریب شده است. ما اگر بر اساس این داده ها و مستند موثق گزارشی ندهیم، به راحتی نمی توانیم مدیران را قانع کنیم که وضعیت کشورمان در گذشته چگونه بوده و اکنون در چه وضعیتی به سر می بریم.

وی ادامه داد: اکنون با کمک این تکنولوژی می توانیم مستندات 70 سال گذشته را با زمان حاضر گره بزنیم و پیش بینی کنیم بر اساس مدل ها طی 30 سال آینده، نیم قرن یا حتی یک قرن آتی سرانجام وضعیت کشورمان به کجا ختم می شود.

افزایش میزان محصولات کشاورزی به کمک فناوری ماهواره ای

سلیمانی بیان کرد: ما باید برای منابع غنی سرزمین مان برنامه ریزی کنیم. این تکنولوژی فضایی می تواند ضمن صیانت از محیط طبیعی، انسان و زندگی، میزان تولید کشاورزی ما را نیز افزایش دهد و آفات و بیماری ها را شناسایی کند. اکنون بخش اعظمی از مصارف کود و سم ما در مزارع به خصوص در شمال کشور عامل بروز سرطان شده است؛ در حال حاضر مناطق شمالی به روی کمربند سرطان قرار دارند.

استاد تمام دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به سیناپرس گفت: ما بر اساس این تکنولوژی ها محصولات کشاورزی مان را آفت زدایی نکرده ایم بلکه هرچه میزان که دلمان خواست به صورت فله ای از آنها در زمین های کشاورزی مان استفاده کرده ایم که باعث آلودگی محیط آب و خاک مان شده است. این آلودگی در نهایت از طریق محصولات کشاورزی، آب، خاک و از طریق تنفس هوا وارد سیستم بدن خود انسان می شود و جهشی در آن ایجاد می کند.

وی خاطرنشان کرد: این فناوری می تواند به کمک فعالیت های کشاورزی و محیط زیست برود و مقدار مصرف آب، کود و سم را استاندارد کند و عملکرد محصولات کشاورزی در هکتار را مورد بررسی قرار دهد و تعیین کند چه مقدار باید افزایش یابد و چه محصولاتی با کدام شرایط اقلیمی و آبی از آن استفاده کنند. شاید در وهله نخست چشم انداز ظاهری از برنج زار، گندم زار یا طبیعت مانند جنگل، مرتع یا پوشش گیاهی داشته باشیم اما متخصصان می توانند با استفاده از داده های این فناوری جدید انواع مختلفی از لایه های خاک، پوشش گیاهی، شبکه های آبی، آب های زیرزمینی، بارندگی، برف، شیب، نفوذ، گسل و … را درست کنند.

بخش اجرا به سراغ دانشگاه برود، شعار سال تحقق یابد

عضو هیات مدیره انجمن سنجش از دور ایران تاکید کرد: ممکن است به کمک این فناوری بالغ بر 100 لایه درست شود که بتوانیم در آینده برای تحقق شعار سال عملیاتی اش کنیم اما همانگونه که رهبر معظم انقلاب فرموده اند، متاسفانه این شعار سال در حد آرم کاغذ و سربرگ ها شده و آن گونه که رهبر، مردم، رسانه ها و دانشگاهیان انتظار دارند، عملیاتی نمی شود. این شعار زمانی عملیاتی می شود که بخش اجرا(محیط بیرون از دانشگاه) برای حل مسائل کشور به سراغ دانشگاه و فناوری برود. کاری که اکنون در کشورهای پیشرفته دنیا از قبیل ژاپن، آمریکا، انگلستان و … اتفاق افتاد و آنها به موفقیت دست یافته اند.

وی اظهارداشت: متاسفانه اکنون ما دانشگاهی ها به سراغ بخش اجرا می رویم و از آنها درخواست می کنیم که پروژه هایشان را به ما بدهند. واقعیت جامعه این است که اگر فاصله بین دانشگاه و اجرا زیاد باشد ما هیچ وقت نمی توانیم به شعار سال دسترسی پیدا کنیم و نتایجی خوبی نیز بدست بیاوریم. بخش اجرا باید مجاب شود که برای حل مسائل کشور به سراغ دانشگاه و فناوری های ساخته شده مراکز تحقیقاتی و علمی برود. آنها باید مشکلاتشان را به این مراکز ارجاع دهند تا نسخه ای برای آن مسائل پیچیده شود.

سلیمانی در پایان به سیناپرس گفت: یک بیمار زمان ابتلا به بیماری برای مداوا به بیمارستان و مطب مراجعه می کند، پزشک به سراغ او نمی رود. پزشک پس از ویزیت او نسخه ای می نویسد. در صورتی که نیاز به جراحی داشته باشد به بخش جراحی بیمارستان ارجاعش می دهد. همین حالت دقیقا در مدیریت منابع طبیعی کشورمان و همچنین مدیریت بخش کشاورزی، آب، خاک و محیط زیست کشورمان باید اتفاق بیفتد، تا زمانی که این رویداد در کشورمان رخ ندهد ما به هیچ وجه نمی توانیم به نتایج شعارهای سال دست پیدا کنیم. این یک واقعیت است، حال امکان دارد به مذاق برخی از افراد خوش نیاید. من دلم برای کشور، نظام و هم میهنان می سوزد که چرا با همه داشته های غنی مان در دنیا، سطح زندگی مان از کشورهای فقیر جهان نیز فقیرتر باشد. ما باید به آن روزی برسیم که این تکنولوژی و فناوری بتواند برای رفع مشکلات جامعه حرف نخست در کشور را بزند.

گفتگو: فرزانه صدقی

 

No tags for this post.