ساخت سفال به روش زکریای رازی

به گزارش سیناپرس، همواره یکی از مهمترین مظاهر هنری در کشورمان اشیای سفالی و هنر سفالگری است. علاوه بر مزیت زیبایی شناسی این هنر، معمولا باستان شناسان از راه سفالگری مردمی که در دوره های زمانی قدیم می زیسته اند، با شرایط اجتماعی و اقتصادی یک برهه تاریخی یا یک منطقه آشنا می‌ شوند. در واقع آن ها با مطالعه سفال‌ ها پی به سبک زندگی،روابط اجتماعی و نگرش جامعه می برند. گفتنی است در میان روش های گوناگون تزیین اشیای سفالی تکنیک احیای لعاب یکی از تکنیک های نوینی است که منجر به جلای بسیار زیاد آثار سفالی می شود. در واقع یکی از زیباترین و چشم گیرترین ظروف سفالی آن دسته آثاری است که با احیای لعاب ساخته شده است.

محمد مسعود عزیزپور، مدیر عامل شرکت یک دانش بنیان که در زمینه ساخت سفال با به کارگیری تکنیک نوین احیای لعاب در فلزات نقره و بیسموت فعالیت می کند و از شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری همدان است، در گفتگو با خبرنگار سیناپرس درباره این تکنیک جدید گفت: از آنجایی که سفال و ساخت ظروف و اشیای سفالی یکی از قدیم ترین صنایع دستی استان همدان است، برای جلای بیشتر اشیای سفالی در پی ایده ای بودیم که یک نوآوری منحصر به فردی را به همراه داشته باشد؛ در همین راستا با همکاری تیمی در حوزه علم نانو و شیمی اصلی ترین توجه و سرمایه گذاری خود را بر توسعه تکنیک لعاب احیا گذاشتیم.

وی در تشریح لعاب احیا گفت: لعاب احیا یک تکنیک جدید در ساخت سفال لوکس با جلای بسیار بالا است. در این تکنیک، در فرآیند پخت، اکسیژن از مدار و ماهیت اصلی فلز خارج و فلز به ماهیت اصلی خود بر گردانده می شود. گفتنی است، معمولا فلزاتی برای احیا انتخاب می شود که پس از خروج اکسیژن جلا و تلالو قابل توجهی داشته باشد. در واقع این مهم است که فلزی که در لعاب احیا به کار برده می شود پس از پخت یک فلز درخشان باشد.

عزیزپور گفت: ماهیت اصلی هر فلز درخشان نیست به همین دلیل فلزاتی از جمله نقره، بیسموت و مس انتخاب اصلی برای احیای لعاب است. گفتنی است، احیای مس در ایران قدمت زیادی دارد؛ اما احیای هفت رنگ که ترکیبی از فلزات گوناگون است و احیای بیسموت (فلزی بسیار ضعیف سه ظرفیتی) برای نخسین بار با بهره گیری از این تکنیک انجام شده است.

وی با اشاره به روش زکریایی رازی در احیا و جلای فلزات گفت: در بسیاری از متون علمی تاریخی آمده است که زکریای رازی معتقد بود می تواند با علم کیمیا که مبنای علم شیمی است، مس را به طلا تبدیل کند؛ اما گفتنی است، زکریای رازی هم می دانست که تبدیل مس به طلا بیشتر شبیه جادوگری است تا علم؛ در واقع مقصود اصلی این دانشمند این بود که با اجرای ترفندی می تواند مس را به جلای طلا برساند به گونه ای که مانند طلا بدرخشد. ما هم بر مبنای این روش اکسیژن از آهن جدا می کنیم که باعث جلای بسیار زیاد آن می شود.

به گفته عزیزپور، برخی از فلزات که با واکنش با هوا و رطوبت اکسید می شود برای جلوگیری از کدر شدن لایه ای محافظت کننده روی آن کشیده می شود تا از  جلای فلز محافظت شود.

وی یادآور شد: در طول شش ماه نظر بسیاری از بازرگانان را برای صادرات این محصولات جلب کردیم و خوشبختانه بازخورد بسیار خوبی از سوی مردم و این افراد داشتیم.

گفتگو: مهتاب دمیرچی

No tags for this post.