امیدی نو برای درمان تنبلی چشم
هر چشم انسان به طور جداگانه یک تصویر زنده از جهان را در مغز او به وجود می‌آورد. اما مغز این دو تصویر را ترکیب کرده و یک تصویر واحد نمایش می‌دهد، به طوری که به نظر می‌رسد انسان تنها یک چشم دارد.
ترکیب این تصاویر سبب می‌شود تا فرد برداشت بهتری از جهانی که می‌بیند داشته باشد، زیرا با یک چشم بسته انجام برخی از کارها مانند گرفتن توپ یا پارک کردن اتومبیل به مراتب مشکل‌تر است.
هنگامی که دستمان را برای لمس چیزی دراز می‌کنیم، چشمان ما دو تصویر به ما ارائه می‌کنند، اما خود این تصاویر نیستند که به ما محل اشیایی را که در تماس با دست ماست می‌گویند، بلکه اطلاعات یکپارچه‌ای که از این تصاویر به ما می‌رسد محل اشیا را نشان می‌دهد.
دانشمندان در یک مطالعه با استفاده از منشور و اسکنر پیشرفته مغز، نقطه‌ای را در مغز انسان – بسیار نزدیک به منطقه پردازش تصویر در قشر بینایی مغز – یافته‌اند که در آنجا عمل تبدیل دو تصویر به یک تصویر رخ می‌دهد.
هدف دانشمندان از این مطالعه این است که بدانند اندامهای حسی انسان در مورد مکان اشیا در جهان چه اطلاعاتی به او می‌دهند، نه اینکه چه نوع فعالیتی سبب تحریک اندامهای حسی او هنگامی که از آنها استفاده می‌کند می‌شود.
بر اساس این پژوهش، یک گروه از نورونها در قشر بینایی به نام قشر مخطط، یا V1، مسئول رسیدگی به دو مجموعه تصویر از چشمان انسان است – یک مجموعه از چشم چپ و دیگری از چشم راست. با یک قدم عقب‌تر رفتن از منطقه V1، به منطقه V2 می‌رسیم که قشر مخطط دیگری است و نورونها تا حد زیادی به یک عکس واحد منتقل می‌شوند. این پژوهش بسیاری از پرسشهای حل نشده در رابطه با عملکرد منطقه V2 در پردازش اطلاعات بصری را برطرف می‌کند.
به منظور این مطالعه محققان داوطلبانی را در دستگاه MRI قرار داده و در برابر آنها یک دستگاه منشوری گذاشتند به طوریکه هر چشم تصویر متفاوتی را ببیند. برای مثال، چشم چپ یک نوار سیاه عمودی که کمی به سمت راست مرکز متمایل است را مشاهده کند، در حالیکه چشم راست این نوار را کمی متمایل به چپ ببیند.
مغز دو تصویر ارائه شده را مانند زمانی که یک جفت تصویر طبیعی می‌بیند پردازش کرده و در نتیجه تنها یک نوار سیاه در مرکز میدان دید شخص قرار داد با این تفاوت که تصویر کمی از لحاظ عمق عقب‌تر به نظر می‌رسید.
از آنجا که نتایج MRI برای تشخیص علائم مختلف فعالیت مغز برای هر نوار عمودی به اندازه کافی واضح هستند، محققان توانستند فعالیت مغز را هنگامی که تصویر به هر چشم به طور جداگانه ارائه شد و زمانی که تصویر به هر دو چشم به طور همزمان نشان داده شد، مقایسه کنند.
تصاویری که نشان داده می‌شود ابتدا در V1 قرار می‌گیرد، بعضی از نورونها از چشم چپ و برخی دیگر از چشم راست تصویر را دریافت می‌کنند، اما در V2 فعالیت مغز به این صورت است که با ترکیب دو تصویر، محل آن را روی مرکز منطبق می‌کند.
محققان در نظر دارند روی لایه‌های ظریف منطقه V1 و همچنین به منطقه دیگری به نام V3 تمرکز کنند تا مکانی را که در آن مغز عمق و شکل جسم را متمرکز می‌کند، بیابند. آنها بر این باورند که درک بهتری از تصاویر پردازشی می‌تواند راه را برای تحقیقات در مورد اختلالاتی مانند تنبلی چشم باز کند. تنبلی چشم یکی از شایعترین عوامل مشکلات بینایی کودکان در سراسر جهان است که در آن مغز می‌آموزد که تصاویر را از چشمی که قویتر است ببیند و عملکرد چشمی که ضعیف‌تر است یا انحراف دارد با اختلال مواجه می‌شود. امید است که این مطالعه بتواند به درمان موفقیت‌آمیز تنبلی چشم کمک کند.
این پژوهش در Current Biology منتشر شده است.
No tags for this post.
