نشانه هایی از گنج در دل درختان!

به گزارش سیناپرس، این تراکم بسیار زیاد از آثار تاریخی سبب شده تا ایرانیان از دیرباز به زندگی و همزیستی در کنار آثار کهن عادت کرده و البته همواره هیجان و کنجکاوی جستجوی ناشناخته ها و وسوسه دستیابی به آثار باستانی و آن چه به زعم عوام گنج خوانده می شود، موجب پدیدار شدن پدیده ای به نام گنج یابی و حفاری غیر مجاز شود.

در مورد این موضوع باید جنبه های مختلفی را در نظر گرفته و به خاطر داشت که دو رویکرد کلی علمی و غیر علمی در مواجهه با آثار باستانی وجود دارد. به گزارش سیناپرس،از منظر علمی، مطالعه آثار باستانی و شناسایی و آزاد کردن اشیا تاریخی از دل خاک مستلزم انجام مطالعات فراوان و در نظر گرفتن شرایط مساعد برای حفظ و نگهداری این آثار است که در قالب حفاری های باستان شناسی و با حضور متخصصانی از علوم مختلف انجام می شود.

عمر درختان عموما در حد چند دهه یا حداکثر یک قرن هستند و در سراسر ایران معدود درختانی با قدمتی بیش از چند سده وجود دارد که مشهورترین آن ها سرو ابرکوه با پیشینه ای چند هزار ساله است

در نقطه مقابل اما گنج یابی غیر علمی تنها نیازمند بیل و کلنگ، گروهی ماجراجو که خود را برای قانون شکنی و مواجه شدن با تبعات سنگین آن آماده کرده اند و نهایتا در برخی موارد دستگاه های فلزیاب که به اشتباه به عنوان گنج یاب شناخته می شوند، است.

متاسفانه پدیده گنج یابی به حدی در بین توده مردم ایران رشد کرده که تبدیل به بستری برای شکل گیری باورهایی شبه علمی و به ظاهر نظام مند شده است. گنج یابان برای خود اصطلاحات و ساختاری ویژه طراحی کرده و زمانی که در بستر فعالیت های آن ها قرار می گیریم شاهد استفاده از واژه های همچون، جوغن، ساروج، نشانه، طلسم و … هستیم.
این موضوع انگیزه ای شد تا در سلسله یادداشت هایی به بررسی این حوزه پرداخته و جنبه های مختلف آن را در نظر بگیریم.

نشانه های گنج

بررسی سایت ها و صفحات مجازی پر شماری که به این مقوله می پردازند نشان می دهد که گنج یابان در جستجوی آثار باستانی به شکل ظاهری زمین و طبیعت محل توجه کرده و برای مثال شکل سنگ ها، نحوه قرار گرفتن آن ها در کنار یکدیگر و وجود درختان و گیاهان منطقه را به عنوان نشانه در نظر می گیرند.

این موضوع اگرچه از نظر بسیاری از افراد غیر متخصص، به ظاهر جذاب و منطقی می آید اما از منظر علم باستان شناسی بیشتر به یک شوخی شباهت دارد زیرا شناسایی آثار باستانی در مطالعات علمی اگرچه مستلزم بررسی ساختار محیطی موجود در محل است اما ماهیت این بررسی ها در پژوهش های باستان شناسی با آن چه گنج یابان مدعی هستند به شدت تفاوت دارد.

به گزارش سیناپرس،برای نمونه در بسیاری از نشانه های گنج در صفحات مجازی به درختان خاصی اشاره می شود که نشان دهنده وجود دفینه در آن منطقه هستند. در این رابطه باید توجه داشت که عمر درختان عموما در حد چند دهه یا حداکثر یک قرن هستند و در سراسر ایران معدود درختانی با قدمتی بیش از چند سده وجود دارد که مشهورترین آن ها سرو ابرکوه با پیشینه ای چند هزار ساله است. باید توجه داشت که این درختان قدیمی به صورت استثنا وجود داشته، تعداد آن ها بسیار اندک بوده و ارتباطی با گنج ندارند. سوال ساده ای که با اندکی تامل می توان مطرح کرد این است که چگونه امکان دارد درختی با چند دهه قدمت، نشانه گنجی چند صد یا چند هزار ساله باشد؟

این نوشتار ادامه دارد…

دکتر احسان محمدحسینی- پژوهشگر، باستان شناس

 

No tags for this post.