جلبک میکروسکوپی چابهار، منبع غنی چربی و آنتی اکسیدان
به گزارش سیناپرس، ریز جلبکها، میکروارگانیسمهای فتوسنتز کنندهای هستند که به هنگام مواجه شدن با شرایط اکسیژن زیاد و استرس های محیطی، سیستم های محافظتی کارآمدی در برابر انواع واکنش های اکسایشی و رادیکالهای آزاد در خود ایجاد میکنند. این موجودات زنده، منبعی غنی از آنتی اکسیدان های طبیعی هستند و به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردارند. به طور کلی یکی از دلایل اهمیت عصارهها و روغنهای اسانسی، کمک به گیاهان و جلبکها برای حفاظت از خود در برابر استرسهای محیطی است.
بنابر اطلاعات ارائه شده توسط متخصصان، ریز جلبکها پتانسیل فراوانی جهت استفاده در زیستفناوری، مبدلهای شیمیایی و تولید سوختهای زیستی دارند. این موجودات میکروسکوپی و بعضا تک سلولی، قابلیت های فراوانی در تولید انواع مواد شیمیایی زیستی بسیار پرکاربرد دارند.
تولید انواع رنگ دانه و همچنین ترکیبات ارزشمند فنولی از مهم ترین کارکردهای آن ها است. ترکیبات فنولی یکی از گروههای فیتوشیمیایی هستند که طیفهای مختلفی از فعالیتهای زیستی مانند خواص آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی و عملکردهای ضدمیکروبی را دارا هستند. آن ها قادرند روند برخی سرطانها را کند کرده و خطر بیماریهای قلب و عروق را کاهش دهند و همچنین در درمان بیماریهایی مثل بیماری اعصاب و دیابت اثر مثبت دارند.
با توجه به این مزایا، یک مطالعه پژوهشی توسط محققان دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار انجام شده که در آن یکی از این ریزجلبک ها با نام علمی «دونالییلا سالینا» تحت بررسی عمیق قرار گرفته و توانایی های آن در تولید انواع آنتی اکسیدان و همچنین اسیدهای چرب بررسی شده است.
به گزارش سیناپرس، مجریان این پژوهش، توانایی های مختلف ریز جلبک فوق را با استفاده از روش های آزمایشگاهی گوناگون و با به کارگیری حلال های شیمیایی مختلفی نظیر متانول، هگزان و کلروفرم در غلظت های مختلف بررسی کرده اند.
نتایج بهدستآمده از این تحقیق نشان داد که عصاره متانولی دونالییلا سالینا هم دارای بیشترین خاصیت آنتی اکسیدانی است و هم میزان بالایی از ترکیبات فنولی را نشان می دهد.
همچنین بر اساس این نتایج، بیشترین میزان اسیدهای چرب اشباع استخراج شده از ریزجلبک فوق شامل پالمیتیک اسید، بیشترین مقدار اسیدهای چرب تک غیراشباع نیز شامل پالمیتولئیک اسید و اسیدهای چرب چند غیراشباع نیز آلفالینولئیک اسید بودند.
در این رابطه، علی طاهری، پژوهشگر گروه شیلات دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار و همکارش می گویند: «نتایج بهدستآمده از این تحقیق ثابت کرد محلول متانول بهترین راندمان جهت استخراج عصاره آلی میکروجلبک دونالییلا سالینا را دارا است».
به گفته آن ها، «جلبک فتوسنتزکننده دونالییلا سالینا که در سواحل چابهار به وفور یافت می شود، علاوه بر این ها دارای بیشترین پتانسیل تولید رنگ دانه و آنتی اکسیدان بتاکاروتن بوده و قادر است تا میزان حدود 14 درصد از وزن خشک کل سلولهای خود، بتاکاروتن را ذخیره نماید».
امروزه بازارهای جهانی درخواست زیادی جهت استفاده و بهرهبرداری از رنگدانههای طبیعی بهویژه کاروتنوئیدها دارند، زیرا بهعنوان عوامل رنگی و دارویی، در صنایع غذایی و بهداشتی کاربرد فراوانی دارند.
این یافته های علمی پژوهشی که با اثبات قابلیت بالای ریزجلبک دونالییلا سالینا در تولید انواع مواد شیمیایی زیستی، امکان به کارگیری صنعتی آن را برای مواد فوق روشن نموده اند، در فصل نامه «بومشناسی آبزیان» منتشر شده اند. این فصل نامه متعلق به دانشگاه هرمزگان است.
گزارش: رها امیدوار