واکاوی دلیل شکست پروژه های فضایی

چندین دهه از سفر موفقیت فضاپیمای آپولو می گذرد. آن چه در این میان جالب است، افزایش شگفت انگیز توان محاسباتی و فناوری های دیگر در زمینه علوم فضایی است. برای نمونه، توان محاسباتی آپولویی که نخستین انسان را به سطح ماه برد، در مقایسه با رایانه های خانگی و حتی گوشی های هوشمند ارزان قیمت امروزی به مراتب پایین تر است. اما با وجود همه این پیشرفت ها، هنوز هم برخی طرح های ارسال فضاپیما با شکست روبرو می شود.

آغاز سفرهای اکتشافی فضایی با شکست های زیادی روبرو بود. برای نمونه در نخستین سالها در دهه 1960، 13 پرتاب از مجموع 29 پرتاب ایالات متحده با شکست روبرو شد. اما در هشت ماه اخیر ما شاهد 3 اشتباه مهلک و شکست در ماموریت های فضایی بودیم. اما دلیل این ناکامی های اخیر در چیست؟

شاید پاسخ این پرسش را بتوان در نوشته کوتاهی که اسکات کلی (Scott Kelly) فضانورد در یکی های اجتماعی منتشر کرد جست: «دانش فضایی بسیار پیچیده است.»

هیچ تردیدی در درستی این جمله نیست. هنوز هم پرتاب موشک و فضاپیما ذاتاً کار مخاطره آمیزی است، زیرا انرژی زیادی برای قرار گرفتن در مدار زمین نیاز است و گزینه های چندانی نیز در این زمینه وجود ندارد. موشک ساترن 1B که چند دهه پیش مورد استفاده قرار می گرفت، 590 تن وزن داشت و می توانست باری به وزن 21 تن را با خود جابجا کند. در مقابل فالکون 9 که به تازگی در حین ماموریت خود منفجر شد، 506 تن وزن داشت و فقط 13تن بار را می توانست با خود به همراه داشته باشد. هنوز هم سوخت، بخش اعظمی از وزن یک موشک را به خود اختصاص می دهد. به همین دلیل یا باید از سوخت های سبک تر و با انرژی بیشتر استفاده کرد و یا اینکه موشک ها را از موادی کم وزن تر ساخت تا نیاز به سوخت کاهش یابد. 

با اینکه بسیاری از فناوری ها نظیر فناوری های ارتباطی در طی چند دهه اخیر پیشرفت قابل توجهی یافته اند، اما این پیشرفت به هیچ وجه در زمینه ماموریت های فضایی قابل مشاهده نیست و دلیل آن نیز محدودیت هایی است که به خاطر گرانش زمین با آن روبرو هستیم. در واقع شاید بتوان گفت که ماموریت های فضایی، دنیایی متفاوت با سایر فناوری ها دارند و به همین دلیل پیشرفت مورد نظر هنوز در زمینه ساخت موشک حاصل نشده است.

موشک های آینده باید از نظر مصرف سوخت، نسبت به موشک های فعلی کارامدتر باشند. همچنین شاید بهتر باشد به جای تمرکز بر روی ساخت موشک، به فکر طراحی فناوری های دیگری نظیر آسانسورهای فضایی برای بردن فضانوردان به مقاصدی نظیر ایستگاه فضایی باشیم.

منبع: نیوساینتیست

No tags for this post.