آخرین پنجشنبه تیرماه بهترین روز برای تعیین قبله به روش نجومی

مهندس مسعود عتیقی در گفت و گو با ایرنا گفت: یکی از موضوعاتی که برای مردم و مکان های مقدس اسلامی مطرح بوده «قبله» است و یکی از روش هایی که بسیار عموم پسند بوده و تمام مردم می توانند ازآن استفاده کنند، تعیین قبله با روش شاخص خورشیدی با استفاده ازخورشید است. با این روش دانش ستاره شناسی در خدمت موضوعات دینی و اجتماعی عموم مردم قرار دارد.

وی افزود: خورشید با وجود اینکه در کره آسمان جایگاه ثابتی دارد، اما با وجود اینکه زمین به گرد خورشید می چرخد، ظاهرا احساس می شود که خورشید بر روی کره آسمان جا به جا می شود و با توجه به اینکه مدارگردش زمین به دور خورشید با استوای آسمان زاویه 23و نیم درجه درست می کند، در نیمی از سال، زمین بالاتر از استوای آسمان و در نیم دیگر سال، پایین تر از استوای آسمان قرار می گیرد، که از آن به عنوان مدار راس السرطان و مدار راس الجدی از آن یاد می شود.

عتیقی گفت: عرض جغرافیایی خانه خدا 21درجه و 26دقیقه کمان است اما مسلم این است، که خورشید وقتی قرار است از اول تیرماه، از 23 و نیم درجه به سمت درجات پایین تر حرکت کند، دوباره باید به 21درجه و 26 دقیقه برسد.

وی افزود: بنابراین ساعت 13:57 دقیقه روز پنجشنبه 25 تیر که زمان اذان ظهر بوقت مکه مکرمه است، خورشید دقیقا عمود بر خانه خدا می تابد به نحوی که خانه کعبه سایه نخواهد داشت؛ اگر در این لحظه در هر کجای زمین که خورشید در آسمان است، به سمت خورشید بایستید، دقیقا به سمت قبله قرار دارید.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: برای تعیین دقیق تر جهت قبله کافی است یک شاخص را در زمین دقیقا عمود کرده و یا شاقولی را به زمین عمود نموده و امتداد سایه را علامتگذاری کنید؛ امتداد این خط به سمت خورشید، سمت دقیق قبله در مکان مورد نظر شما تعیین شده است.

عتیقی گفت: دو بار در سال یکی 7 خرداد و دیگری 25 تیر، هنگامی که خورشید در اول تابستان به میل 23.5 درجه رفته و باز به سمت استوای آسمان باز می گردد، زمانیکه میل خورشید 21 درجه و 25 دقیقه کمان و منطبق با عرض جغرافیایی خانه کعبه است، از طریق محاسبه مکان خورشید و زمان ظهر مکه که خورشید به نصف النهار محلی ناظر در خانه خدا و به سمت الراس (سرسو) می رسد، می توان جهت دقیق قبله را مشخص کرد.

وی خاطر نشان کرد: به همین دلیل همه مردم می توانند از طریق خورشید این کار را انجام بدهند و برای هیچکس انجام این کار سخت نیست تا از طریق یک شاخص، جهت قبله تعیین کند. 

عتیقی اظهار داشت: در برخی از مساجد و منازل یا پارک ها و اماکن عمومی که به درستی قبله آنها مشخص نیست و یا نسبت به آن شک وجود دارد، از قبل یک شاقول و یا یک نخ نازک را بر زمین عمود کنند، به اینصورت که یک خط کش بر روی دسته صندلی قرار داده و به آن نخی آویزان کنند و برای ثابت ماندن نخ یک وزنه سنگین به آن وصل نمایند، روی سایه ایجاد شده بر روی زمین در ساعت اعلام شده(ساعت 13:57 روز پنجشنبه 25 تیر94) با یک رنگ خط سایه را مشخص کنند تا برای همیشه از آن بتوان استفاده کرد. بدیهی است هر چه خط نازکتر باشد دقت در ترسیم سایه و نهایتا تعیین قبله بالاتر است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: البته در روزهای قبل و بعد از این تاریخ هم می توان با دقت کمتر و تقریب نسبتا خوبی جهت قبله را تعیین کرد.

عتیقی در پایان متذکر شد: با توجه به مخاطرات جدی نگاه کردن به تابش مستقیم خورشید، از هموطنان درخواست می شود، در جریان تعیین جهت قبله هرگز به خورشید مستقیماً نگاه نکنند. 

No tags for this post.