شبکه های اجتماعی مفید هستند یا مضر؟

به گزارش سیناپرس، طی سال های گذشته و با رشد محبوبیت شبکه های اجتماعی، والدین و معلمان نسبت به این موضوع نگران بوده و متاسفانه توصیه های مشخص و واضحی نیز از سوی دولت ها در این رابطه ابراز نشده است.
از سوی دیگر پژوهشگران نیز در این مورد متفق القول نبوده و دقیقا مشخص نیست این شبکه ها و استفاده از آن ها برای انسان چه تبعاتی دارد. برخی پژوهش ها به تاثیرات مثبت و برخی به تاثیرات منفی آن پرداخته اند. به عنوان مثال، در سال های اخیر، مطالعاتی نشان داده است که بازی های ویدئویی خشن، لزوما باعث افزایش پرخاشگری فرد در دنیای واقعی نمی شوند.

از سوی دیگر برخی مطالعات نیز نشان می دهد تقریباً یک رابطه منفی کامل بین جرائم جوانان و فروش بازی های ویدئویی خشن در سطح جهانی وجود دارد. هنگامی که برخی از مطالعات سال ۲۰۰۰ به بعد را بررسی می کنیم، بیشتر شاهد این عدم نتیجه گیری قطعی بوده و این حقیقت را می بینیم که  معمولا هیچ یک از یافته های این مطالعات، در بررسی های بعدی تکرار نمی شود.

متاسفانه باید اذعان داشت که آنچه باعث پیچیدگی مسائل در مورد رسانه های اجتماعی می شود، این است که اولاً شرکت های صاحب رسانه های اجتماعی، داده های مرتبط با این حوزه را کنترل می کنند بنابراین مطالعه و نتیجه گیری از این مطالعات بسیار دشوار است و دوم اینکه این شبکه ها کانون وحشت غیر منطقی بسیاری از افراد سنتگرا و والدین نگران هستند که این موضوع نیز موجب افزایش پیچیدگی های این حوزه برای نتیجه گیری قطعی می شود.
به گزارش سیناپرس، ما می دانیم که مفهوم آزار و اذیت در سال های اخیر کاملا تغییر کرده و این مسئله در مورد نوجوانان و بزرگسالان، به گونه ای متفاوت دیده می شود. برای مثال اگر پنجاه سال پیش می خواستیم معنی قلدری و خشونت را در زندگی یک نوجوان بررسی کنیم، باید به بررسی شرایط مدرسه، زمین بازی، سالن ورزشی محل و البته فضای خانواده وی می پرداختیم اما این موضوع برای یک نوجوان سال ۲۰۲۱ بسیار متفاوت بوده و تا حد زیادی دنیای مجازی و شبکه های اجتماعی را نیز شامل می شود.
در حقیقت امروزه، پژوهشگران برای بررسی دنیای یک نوجوان نیازمند اطلاعات شبکه های اجتماعی هستند تا قادر به ترسیم تصویری کامل از آنچه در زندگی این فرد رخ می دهد، باشند.
 متاسفانه اگرچه مفهوم  آزار و اذیت آنلاین ممکن است به شدت و خشونت آزار رو در رو نباشد اما اگر این اتفاق پشت درهای بسته رخ دهد، امکان مطالعه آن وجود نخواهد داشت.
آمارهای موجود نشان می دهد هنوز مواردی از قبیل مشکلات خانوادگی، شکست و عدم موفقیت در تحصیل، مواد مخدر و الکل، اصلی ترین دلایل خودکشی در نوجوانان و جوانان محسوب می شوند و هیچ مدرکی وجود ندارد که رسانه های اجتماعی عامل اصلی خودکشی در جوانان باشند.

به گزارش سیناپرس، از سوی دیگر تاثیر مهم و شگرف شبکه های اجتماعی بر زندگی و تفکرات انسان امروزی نیز غیر قابل کتمان است و در این شرایط، خطری که برای سیاستگذاران جامعه یا والدین وجود دارد این است که اگر بدون داشتن شواهدی وانمود کنید که یک شبکه اجتماعی مشکل ساز بوده و برای تنظیم آن گام بر دارید، ممکن است در نهایت تاثیر معکوسی در جوانانی داشته باشد که از شما دلیلی منطقی خواسته و پاسخ شما آن ها را قانع نمی کند و در نهایت عطش این گروه از جامعه برای دسترسی به آن چه به باورشان بی دلیل از آن منع شده اند، بیشتر و بیشتر شود.

به باور جامعه شناسان، نگرانی والدین و معلمان در مورد شبکه های اجتماعی کاملاً منطقی است اما این حقیقتی اجتناب ناپذیر است که فرزندان ما دیر یا زود با آن روبه رو می شوند. بنابراین شما ترجیح می دهید چه کاری انجام دهید: آنها را در تاریکی نگه داشته یا به آن ها اجازه دهید با کمک و پشتیبانی شما در مورد رسانه های اجتماعی اطلاعات کسب کنند؟

از منظر روان شناسی، مواجه با دنیای شبکه های اجتماعی کمی شبیه یادگیری دوچرخه سواری است. دوچرخه سواری می تواند سرگرم کننده باشد اما در عین حال خطرات خود را دارد و شما لزوما با تهیه یک کلاه ایمنی و زانوبند نمی توانید برای وی آرزوی سلامتی کرده و رهایش کنید. وظیفه شما به عنوان پدر و مادر این است که قوانین رانندگی را به وی آموخته و به فرزندتان کمک کنید تا اصول دوچرخه سواری را یاد بگیرد.

به همین ترتیب، برای استفاده از رسانه های اجتماعی باید خطوط ارتباطی خود را با فرزندتان باز نگه دارید. هیچ گاه از دختر چهارده ساله خود نخواهید بین خطر آزار و تهدید اینترنتی و داشتن تلفن همراه، یکی را انتخاب کند چون در نهایت وی ناگزیر به داشتن این فناوری خواهد بود بنابراین بهتر است وی را با خطرات احتمالی این حوزه آشنا کرده، به گونه ای رفتار کنید که با شما به عنوان یک دوست برخورد کرده و اعتماد کند و شما را از پیام های احتمالی مزاحم و خطرناک آگاه کرده و البته به طور نامحسوس و به گونه ای که وی احساس عدم استقلال نکند، بر پیام ها و رفتارهای مجازی فرزندتان نظارت داشته باشید. 
به گزارش سیناپرس، در خاتمه توصیه می شود در نفی شبکه های اجتماعی تلاش نکنید و آن را به عنوان بخشی از زندگی امروزی بپذیرید زیرا به هیچ عنوان قادر نخواهید بود برای فرزندانتان سدی بسازید که هیچ گاه سقوط نکند و در این صورت فرزند شما به ناگهان وارد دنیایی خطرناک می شود که درباره آن اطلاعی نداشته و هیچ پشتیبانی نیز از وی حمایت نمی کند. قطعا خطرات و آسیب های این شرایط، بیشتر از حضور کنترل شده نوجوانتان در دنیای مجازی خواهد بود. 

گزارش: لیلی دهقان پور

No tags for this post.