پلاستیک از ضایعات ماهی ساخته شد

"پلی‌اورتان‌ها"(Polyurethanes)، نوعی از پلاستیک هستند که در همه محصولات از جمله کفش‌ها، لباس‌ها، یخچال‌ها و مواد ساختمانی یافت می‌شوند اما این مواد بسیار متنوع می‌توانند ضرر بزرگی به همراه داشته باشند. این مواد سمی هستند، به کندی تجزیه می‌شوند و با محیط زیست سازگار نیستند. پژوهشگران آمریکایی اکنون جایگزینی برای این مواد ارائه داده‌اند که شاید یک گزینه ایمن‌تر و قابل تجزیه زیستی باشد. این ماده جدید از ضایعات ماهی مانند سر، تیغ، پوست و روده به دست می‌آید که در صورت استفاده نشدن معمولا دور ریخته می‌شوند.

"فرانچسکا کرتون"(Francesca Kerton)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: اگر این محصول با موفقیت تولید شود، پلی‌اورتان‌ مبتنی بر روغن ماهی می‌تواند نیاز به پلاستیک‌های پایدارتر را رفع کند. این موضوع مهم است که ما طراحی پلاستیک‌ها را با یک برنامه بلندمدت آغاز کنیم.

گروه کرتون برای ساخت این ماده جدید، کار خود را با روغن به دست آمده از بقایای ماهی سالمون آغاز کردند. "میخایلی ویلر" (Mikhailey Wheeler)، از پژوهشگران این پروژه گفت: به نظر من جالب است که می‌توانیم از زباله‌هایی که مردم دور می‌ریزند، محصول مفیدی به دست بیاوریم که حتی می‌تواند روش ساخت پلاستیک‌ را تغییر دهد.

روش مرسوم برای تولید پلی‌اورتان‌ها، با مشکلات مربوط به محیط زیست و ایمنی همراه است. این روش به نفت خام نیاز دارد که یک منبع تجدیدپذیر انرژی است و همچنین فسژن که یک گاز بی‌رنگ و بسیار سمی است. تجزیه بیولوژیکی محدودی که در این روش رخ می‌دهد، می‌تواند ترکیبات سرطان‌زا را آزاد کند. از سوی دیگر، تقاضا برای جایگزین‌های سازگار با محیط زیست نیز در حال افزایش است. پیش از این، سایر گروه‌های پژوهشی با استفاده از روغن‌های گیاهی به جای نفت، پلی‌اورتان‌های جدید تولید کرده‌اند. با وجود این، روش آنها با یک مشکل رو به رو است. زمین‌هایی که برای پرورش محصولات دارای روغن به کار می‌روند، می‌توانند برای تولید مواد غذایی مورد استفاده قرار بگیرند.

ضایعات ماهی از نظر کرتون، یک جایگزین امیدوارکننده‌ هستند. پس از فرآوری ماهی معمولا قسمت‌های باقی مانده آن دور ریخته می‌شوند اما گاهی اوقات از آنها روغن استخراج می‌شود. کرتون و همکارانش، فرآیندی ابداع کردند تا روغن ماهی را به یک پلیمر شبیه به پلی‌اورتان‌ تبدیل کنند. آنها ابتدا اکسیژن را با روشی کنترل‌شده به روغن اشباع نشده اضافه کردند تا "اپوکسیدها"(Epoxides) را تشکیل دهند. پس از واکنش اپوکسیدها با دی‌اکسید کربن، مولکول‌های به دست آمده را با آمین‌های حاوی نیتروژن پیوند دادند تا ماده جدیدی تشکیل شود.

آیا این پلاستیک بوی ماهی می‌دهد؟ کرتون گفت: هنگامی که این فرآیند را با روغن ماهی آغاز می‌کنیم، بوی ضعیف ماهی ایجاد می‌شود اما هرچه مراحل کار پیش می‌روند، این بو از بین می‌رود.

پژوهشگران در سایر آزمایش‌ها، به بررسی احتمال خراب شدن مواد جدید با نزدیک شدن به پایان عمر آنها کردند. ویلر، تکه‌هایی از آن را در آب خیس کرد و برای سرعت بخشیدن به از بین رفتن، به آن لیپاز اضافه کرد. لیپاز، آنزیمی است که می‌تواند چربی‌هایی مانند چربی روغن ماهی را تجزیه کند. ویلر، رشد میکروب‌ها روی همه نمونه‌ها را زیر میکروسکوپ مشاهده کرد. این یک نشانه دلگرم‌کننده است که ثابت می‌کند مواد جدید احتمالا به سادگی از بین می‌روند.

کرتون و ویلر قصد دارند تا آزمایش اثرات استفاده از آمینواسید را در تولید و بررسی میزان سازگاری این ماده ادامه دهند. آنها همچنین قصد دارند که ویژگی‌های فیزیکی این ماده را بررسی کنند تا کاربرد آن را در جهان واقعی مورد ارزیابی قرار دهند.

منبع:ایسنا

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا