مراقب ازدواج زودهنگام دختران باشید

به گزارش سیناپرس، ازدواج یکی از پدیده های مهم اجتماعی است که تأثیر بسیار مهمی بر تمامی ابعاد زندگی انسان می گذارد و داشتن آمادگی لازم ازنظر جسمی، روانی و اجتماعی برای آن ضروری است. به همین دلیل، در قوانین حقوقی بسیاری از کشورهای جهان حداقل سنی برای آن در نظر گرفته شده است.

در تعریف سازمان ملل، ازدواج زودهنگام، عبارت از هر ازدواجی است که قبل از 18 سالگی صورت بگیرد. همچنین از آن جا که فرد زیر 18 سال ممکن است نتواند اطلاعات لازم را برای انتخاب سرنوشت سازی مانند ازدواج به راحتی به دست آورد، از این نوع ازدواج به عنوان ازدواج اجباری نیز سخن گفته می شود.

این گونه ازدواج ها به اعتقاد متخصصان، شانس طلایی فراغت دوران کودکی و نوجوانی را از فرد می گیرند و مانع تداوم تحصیل او می شوند. ازدواج زودهنگام به ویژه اگر با باروری در سنین پایین همراه باشد، باعث می شود که فرد از رشد جسمی، روحی و فکری بازمانده و گرفتار عوارض مختلفی گردد که بعضاً تا پایان عمر همچنان با آن ها درگیر می ماند. به همین دلیل مطالعه پیش زمینه های ازدواج دختران در سنین پایین و پیامدهای آن می تواند گامی در جهت جلوگیری از ازدواج زودهنگام باشد.

در این راستا، گروهی چهارنفره از محققان دانشگاه یزد و دانشگاه آزاد اسلامی این شهر، تحقیقی را انجام داده اند که در آن زمینه ها و پیامدهای ازدواج زودهنگام دختران 13 تا 16 ساله مورد بررسی واقع شده است.
در این پژوهش از مشارکت تعدادی از زنانی که در سنین بالا ازدواج کرده بودند، استفاده شده است و اطلاعات لازم برای پژوهش از طریق مصاحبه جمع آوری شده است.

بر اساس نتایج این پژوهش، ازدواج دختران زیر 18 سال، بیشتر یک ازدواج کنشی، احساسی، جبرانی، پاسخگرانه و نابالغ است. بنابراین، در سیاست های جمعیتی مشوق ازدواج باید مراقب بود که این گونه ازدواج ها افزایش پیدا نکند.

سیدرضا جوادیان، استادیار مددکاری اجتماعی گروه جامعه شناسی دانشگاه یزد و همکارانش در این باره می گویند: «درنتیجه تحقیق ما درمورد زمینه های ازدواج زودهنگام، سه مقوله اصلی حاصل شد. مقوله اول، عوامل مربوط به فرد است که پاسخ گویی به نیازها، ضعف مهارت های زندگی، فرار از شرایط سخت خانواده و تسهیل گرهای ازدواج را شامل می شود».

به گفته آن ها، «مقوله دوم، عوامل والدینی است که اقتدار والدین، نگرانی های والدین، اعتقادات فرهنگی-مذهبی والدین و مشکلات خانوادگی را در بر می گیرد و مقوله سوم نیز عامل اعتقادات و باورهای سنتی است».

طبق این یافته ها، پیامدهای ازدواج زودهنگام نیز در یک مقوله اصلی و شش مقوله فرعی، شامل مشکلات مربوط به بارداری و زایمان سخت، ضعف مهارت های زندگی مشترک، خشونت جسمی و عاطفی، کمبود قدرت در منزل، احساس نارضایتی از زندگی و بازماندن از رشد اجتماعی هستند.
جوادیان و همکارانش اعتقاد دارند: «مواجهه این افراد با مسائل و مشکلات متنوعی که در این مطالعه به آن اشاره شد به صورتی است که عمدتاً احساس یأس و ناامیدی کرده و هیچ گونه تلاشی برای تغییر اوضاع نمی کنند. در واقع استراتژی اکثریت آن ها در مواجهه با این شرایط زندگی، سازش و نداشتن تلاش برای تغییر است. آن ها معتقدند که تقدیرشان این بوده که این طور ازدواج زندگی کنند».

چنین افرادی، به جز تعداد اندکی همگی از تحصیل بازمانده اند و روابطشان با دوستان و جامعه بسیار محدود شده است. همچنین به دلیل استرس های ناشی از مسوولیت های زندگی که زودتر از موعد به آن ها محول شده، از زندگی خود ناراضی بوده و به نوعی از رشد اجتماعی باز مانده اند.
بر اساس این نتایج که در «مجله مطالعات اجتماعی ایران» وابسته به انجمن جامعه شناسی ایران منتشر شده اند، پیشنهاد شده است که خانواده ها و همین طور دختران نوجوان از پیامدهای ازدواج زودهنگام آگاه شوند، به گونه ای که به این باور برسند که آسیب های این نوع ازدواج خیلی بیشتر از فواید آن است.

گزارش: محمدرضا دلفیه

 

No tags for this post.