چرا گروه‌های خونی متنوع و متفاوت هستند؟

حتماً تاکنون به این موضوع فکر کرده‌اید که چرا گروه خونی افراد مختلف با یکدیگر تفاوت دارد و چرا حتی در یک خانواده، افراد مختلف گروه‌های خونی متفاوتی دارند. در حقیقت سیستم طبقه‌بندی گروه‌های خونی به این صورت است که آن‌ها را در چهار گروه اصلی A، B، AB و O جای می‌دهند. این سیستم برای انجام انتقال خون ایمن بسیار کاربرد دارد.

همه سلول‌ها از جمله گلبول‌های قرمز خون در سطح خود مولکول‌هایی به نام آنتی‌ژن دارند. بر اساس ژن افراد، آنتی‌ژن‌ها متفاوت هستند. در انتقال خون باید به آنتی‌ژن‌های گلبول قرمز خون توجه شود زیرا اگر از شخصی با آنتی‌ژن متفاوت به شخصی دیگر خون انتقال داده شود، سیستم ایمنی بدن به این آنتی‌ژن‌های گلبول قرمز حمله می‌کند و می‌تواند باعث نارسایی کلیه و مشکلات ریوی و حتی مرگ شود.

دکتر کارل لندشتاینر (Karl Landsteiner) رایج ترین آنتی‌ژن‌های خون را در سال ۱۹۰۱ میلادی شناسایی کرد که آن‌ها را گروه‌های A و B نامید. پس از آن مشخص شد که برخی از افراد هیچ دو آنتی‌ژن را ندارند که گروه O را تشکیل می‌دهند و در سال ۱۹۰۲ میلادی کشف شد که برخی از افراد هر دو آنتی‌ژن دارند که در گروه AB قرار گرفتند.

در سال ۱۹۳۷ میلادی، لندشتاینر و همكار او الكساندر وینر (Alexander Wiener) آنتی‌ژن دیگری را کشف كردند كه آن را عامل Rhesus نامیدند زیرا شباهت آن به آنتی‌ژن میمون‌های رزوس (rhesus) یکسان بود.

اگر این آنتی‌ژن را در بدن کسی وجود داشته باشد که اکنون با نام RhD شناخته می‌شود، خون آن شخص RhD مثبت است و اگر چنین آنتی‌ژنی وجود نداشته باشد، خون فرد RhD منفی است.

از آن زمان، پزشکان روش‌های بیشتری را برای دسته بندی گروه‌های خونی پیدا کرده اند. در حال حاضر ۳۶ سیستم وجود دارد که شامل 346 آنتی‌ژن مختلف است، بیشتر آن‌ها بسیار نادر هستند البته بسیاری از آن‌ها عواقب خاصی در انتقال خون ایجاد نمی‌کنند.

آنتی‌ژن‌های A و B بیش از 20 میلیون سال پیش تکامل یافته اند. هدف دقیق آن‌ها مشخص نیست اما ممکن است در لخته شدن خون نقش داشته و به محافظت در برابر بیماری‌های خاصی مانند و با کمک کنند.

مترجم: فاطمه کردی

No tags for this post.