بهبود تولید داروی ضد سرطانی تاکسول در کشت سوسپانسیون سلولی فندق
سارا السادات راهپیما، دانش آموخته مقطع دکتری گروه اصلاح نباتات دانشگاه تربیت مدرس، طی پژوهشی موفق به بهبود تولید داروی ضد سرطانی تاکسول در کشت سوسپانسیون سلولی فندق شد.وی بیان کرد: داروهای گیاهی نقش مهمی دردرمان بسیاری از بیماریها از جمله سرطان دارند، در میان آنها، تاکسول یکی از مهم ترین ومؤثرترین داروهای ضد سرطانی است که تاکنون شناسایی شده است، کشت سلول و بافت گونههای سرخدار و به تازگی فندق، از امیدبخشترین روشها، برای تولید انبوه و ارزان این ترکیب است.
وی اظهارکرد:به منظور افزایش میزان این داروی ارزشمند در فندق، عوامل و فاکتورهای مختلف از جمله تاثیرنوع منبع کربن محیط کشت، پیشماده، الیسیتور وهمچنین بررسی القاء پلیپلوئیدی در کشت سوسپانسیون سلولی آن مورد بررسی قرار گرفت.
راه پیما گفت: برای این منظور، در آزمایشی، ازچهار نوع ترکیب قندی شامل 3درصد ساکارز، 3درصد گلوکز، 5/1درصد ساکارز به همراه 5/1 درصد گلوکز و 3درصد فروکتوز، در ترکیب با فنیلآلانین به عنوان پیشماده در سه سطح (0، 1 و µM 3) و وانادیل سولفات به عنوان الیسیتور در سه سطح (0، 05/0 و mM1/0) استفاده شد، اثر این ترکیبات تیماری روی صفات درصد زنده مانی، وزن تر سلولها و میزان تاکسول درون سلولی، در روزهای 6 ، 8 و 10 دوره کشت بررسی شدند.
وی افزود:در آزمایش دیگری، جهت القای پلیپلوئیدی، اثرغلظتهای کلشیسین (0، 05/0، 1/0، 2/0، 3/0 و 5/0 درصد) به مدت زمان (3، 4، 5، 6 و7 روز) در محیط کشت جامد و غلظتهای (0، 1/0، 2/0 و 3/0 درصد) به مدت زمان (1، 2، 3، 4 و 5 روز) در محیط کشت مایع بررسی شدند، در نهایت، اثر عوامل فوق بر بیان دو ژن GGPPS و PAL به مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج نشان داد که درصد زندهمانی سلولها با افزایش مقادیر فنیلآلانین و وانادیلسولفات کاهش مییابد.
راه پیما گفت: نتایج نشان داد که مقدار تاکسول تولید شده در کشت سوسپانسیون سلولی فندق به موازات طول دوره کشت افزایش یافته است، به طور کلی عوامل مورد بررسی در این پژوهش، باعث افزایش میزان تاکسول در کشت سوسپانسیون سلولی فندق شده است که دستاورد امید بخشی جهت تولید تاکسول از منبعی غیر از گیاه سرخدار است. گفتنی است این پژوهش با راهنمایی دکتر احمد معینی عضو هیأت علمی دانشگاه انجام شده است.