مرجان‌ها چگونه شکل می‌گیرند؟
تپه‌های مرجانی تنها به عنوان یک عنصر زیبا در طبیعت کاربرد نداشته و درواقع این مرجان‌ها نقشی بسیار با اهمیت در برقراری تعادل اکوسیستم دریایی ایفا می‌کنند.
این ساختارهای به ظاهر ایستا دائماً با رنگ و حرکت احاطه شده‌اند و اگرچه در بیشتر موارد با سنگ‌ها یا گیاهان اشتباه گرفته می‌شوند، باید در نظر داشت که مرجان‌ها موجوداتی زنده محسوب می‌شوند. از نظر علمی مرجان‌ها به همراه ستاره و شقایق‌های دریایی در گروه گزنده‌تباران یا مَرجانیان (Cnidaria) تقسیم بندی می‌شوند.
اسکلت‌های سخت و شکل‌های پیچ خورده مرجان‌های صخره‌ای، پناهگاهی امن را برای انواع موجودات دریایی فراهم می‌کند. جانورانی مانند میگو و خرچنگ در حفره‌های این صخره‌ها خانه ساخته و از خود در برابر تهدیدات بی شمار موجود در اکوسیستم دریا، دفاع می‌کنند. بسیاری از گونه‌های آبزیان در اطراف صخره‌های مرجانی تخم ریزی می‌کنند تا نوزادان خود را از جریان‌های قوی آب محافظت کنند.
مرجان‌ها می‌توانند به ابعاد وسیعی رشد کنند، اما این موجودات در قالب فردی، عظیم نیستند. در حقیقت تپه‌های مرجانی، کلنی‌هایی هستند که از هزاران موجود کوچک تشکیل‌شده‌اند. این موجودات به تنهایی و به صورت منفرد به عنوان پولیپ مرجانی شناخته می‌شوند و قطر آن به اندازه یک سانتی‌متر است. مرجان‌ها فاقد قدرت حرکت هستند، به این معنی که وقتی به بلوغ رسیدند در یک نقطه واحد باقی مانده و غذا را با شاخک‌های اطراف دهانشان جذب می‌کنند.
ساختار یک صخره مرجانی بیشتر توسط مرجان‌های سنگی یا مرجان‌های سخت ایجاد می‌شود. این مرجان‌های ساخت و سازنده صخره‌های مرجانی در آب‌های کم عمق گرمسیری با جریان‌های سریعی رشد می‌کنند تا غذای خود را به دست آورند.
در این شرایط این واحدهای مجزا به یکدیگر متصل شده و آهسته‌آهسته در کنار هم جمع شده و کانال‌های گوارشی خود را به یکدیگر متصل می‌کنند تا بتوانند مواد مغذی به دست آمده توسط هر یک از اعضای گروه را به اشتراک بگذارند. کلنی‌های مرجانی سخت از طریق ترشح کربنات کلسیم، ترکیب ظاهری سنگینی را به دست می‌آورند، ترکیبی که باعث ایجاد بافت اسکلتی سختی در اطراف پولیپ های ظریف آن‌ها می‌شود.
اسکلت‌های سخت و شکل‌های پیچ خورده مرجان‌های صخره‌ای، پناهگاهی امن را برای انواع موجودات دریایی فراهم می‌کند. جانورانی مانند میگو و خرچنگ در حفره‌های این صخره‌ها خانه ساخته و از خود در برابر تهدیدات بی شمار موجود در اکوسیستم دریا، دفاع می‌کنند.
بسیاری از گونه‌های آبزیان در اطراف صخره‌های مرجانی تخم ریزی می‌کنند تا نوزادان خود را از جریان‌های قوی آب محافظت کنند. جلبک‌های تک‌سلولی به نام زوکسانتیل نیز که انرژی مورد نیاز خود را از طریق فتوسنتز به دست می‌آورند، در کنار صخره‌های مرجانی رشد کرده و با این موجود دارای همزیستی مسالمت آمیز هستند.
باید در نظر داشت که مرجان‌های دریایی نقش بسیار مهمی در تنظیم اکوسیستم جانوری در دریاها ایفا می‌کنند و متأسفانه در سال‌های اخیر، بنا به دلایل متعددی ازجمله آلودگی‌ها، افزایش دما و اسیدی شدن آب اقیانوس‌های جهان، بخش وسیعی از این مرجان‌ها دچار آسیب‌دیدگی شده است.
همچنین به اعتقاد پژوهشگران؛ بالا رفتن میزان اسید آب اقیانوس‌ها به نسبت سایر عوامل ذکرشده مهم‌تر بوده و این موضوع یکی از تأثیرات تغییرات محیط زیست و آب‌وهوا محسوب می‌شود. دلیل اصلی اسیدی شدن آب دریاهای دنیا، تولید میزان زیاد دی‌اکسید کربن توسط صنایع و خودروها در سراسر جهان است که این میزان زیاد گاز، وارد هوا شده و بخشی از آن با آب دریا ترکیب می‌شوند.
صخره‌های مرجانی از مهم‌ترین و مفیدترین عوامل در اکوسیستم‌های دریایی محسوب می‌شوند که رشد جلبک‌ها دریایی، تولید مواد مغذی و ذخایر انرژی گسترده برای ماهی‌ها را به همراه داشته و سفید شدن و نابودی آن‌ها باعث کاهش روزافزون منابع ذکرشده و تغییرات گسترده در اکوسیستم خواهد شد. علاوه بر نقشی که این مرجان‌ها به عنوان پناهگاه بسیاری از جانوران دریایی دارد، یکی از مهم‌ترین کاربردهای این تپه‌های مرجانی، وظیفه‌ای است که به عنوان ضربه‌گیر و حائلی طبیعی سواحل در برابر امواج و طوفان‌های دریایی بر عهده‌دارند. به‌طورکلی ماهی‌های ساکن آب‌های کم عمق، برای فرار از گرمای خورشید به زیر این مرجان‌ها پناه می‌برند و نابودی مرجان‌ها می‌تواند منجر به نابودی گسترده انواع ماهی‌های ساکن این مناطق شود.
مترجم: احسان محمدحسینی
No tags for this post.
