قوانین و مقرراتی که تزئینی هستند

در جای جای کشور و به ویژه در کلانشهر تهران، اشکال در عملکرد سیستم های ایمنی و اطفای حریق ساختمان ها بارها و بارها خسارات جانی و مالی فراوانی را موجب شده است که جانگدازترین آن ماجرای پلاسکو بود.

اما علیرغم علم به این چالش ها و تهدیدهایی که همواره سازه های تهران با آن روبه رو هستند، شاهد آن هستیم که معماران، بنایان و مالکان همچنان بدون توجه به اصول و مقررات موجود در این حوزه به کار خود ادامه می دهند. از سوی دیگر، قانونگذاران و متولیان امر هم هیچ نظارتی بر عملکرد این افراد نداشته و صرفا با اخطار دادن مسوولیت را از سر خود باز می کنند.

این در حالیست که بر اساس ضوابط، مقررات و استانداردهای مربوط به ساخت ساختمان های بلند و سازه هایی که قرار است از آنها استفاده های عمومی شود، ایجاد امکانات و پیش بینی تمهیدات برای ایمنی و حفاظت ساختمان در برابر حریق امری ضروری است. با این حال، در بسیاری از موارد سازوکار مناسب برای الزام مالکان و طراحان نقشه های ساختمانی برای تحقق این امر وجود ندارد.

حدود دو دهه است که مقررات ملی ساختمان در ایران تصویب شده، با این وجود، نه تنها در سازه های جدید به صورت کامل این مقررات رعایت نمی شود، بلکه ساختمان هایی که قبل از تصویب این مقررات ساخته شده اند نتیجه همان ساخت و سازهای بدون مقررات است که مشکلات عدیده ای را برای شهر ایجاد کرده است.

با وجود حساسیت هایی که نسبت به این موضوع وجود دارد و هشدارهایی که همواره نسبت به ایمنی سازه ها در برابر حریق به گوش می رسد، اما هرازگاهی شاهد آتش سوزی در سازه های شهر تهران به ویژه سازه هایی که کارکرد عمومی دارند، هستیم.

ایمن سازی سازه های تهران

در حالیکه به تازگی شاهد وقوع آتش سوزی در یکی از کلینیک های شمال شهر تهران و از دست رفتن هموطنانمان بودیم، چندی پیش رییس کمیسیون و معماری شورای شهر تهران پیرامون این مساله گفته بود: ایمن سازی سازه های شهر تهران از مهمترین اولویت های شورای شهر تهران است.

محمد سالاری ادامه داد: متاسفانه در اغلب سازه های شهر تهران اصول و استانداردهای ایمنی رعایت نشده و از آنجاکه، این ساختمان های قدیمی، غالبا ساختمان های عمومی و پاساژهایی هستند که محل حضور و تردد مردم هستند، باید توجه ویژه ای در رابطه با آنها صورت گیرد.

وی همچنین از «برنامه عملیاتی ایمن سازی ساختمان های ناایمن بلند مرتبه و پرخطر شهر تهران (اعم از مسکونی و غیرمسکونی) و رفع خطر احتمالی» خبر داده و گفته بود: در این لایجه شهرداری تهران مکلف شده است از طریق تقویت تعامل و همکاری، هماهنگی و جلب مشارکت سازمان ها و مراجع ذی مدخل در موضوع ایمن سازی ساختمان های بلند مرتبه و پر خطر (اعم از مسکونی و غیرمسکونی) با اولویت حفاظت در برابر حریق، اقدامات و هماهنگی های لازم را انجام بدهد. تمامی اقداماتی که باید انجام شود نیز مبتنی بر اسناد فرادست از جمله این اسناد مباحث مربوط به نظام مهندسی و مبحث سوم و بیست و دوم در قانون مقررات ملی ساختمان است.

در حالی این مقام مسوول و سایر متولیان امر، مدام از تصویب قوانین، طراحی لایحه و شناسایی کلیه ساختمان های پرخطر شهر تهران صحبت می کنند که هرازگاهی شاهد وقوع اتفاقات جبران ناپذیر در شهر تهران هستیم که جان همشهری هایمان را تهدید می کند.

به عنوان مثال، شواهد حاکی از آن است که مشخصا در مورد ماجرای کلینیک سینا، این کلینیک سه بار از شورای شهر تهران اخطار ایمنی گرفته بود.

بر این اساس، به این ساختمان در سال های 94، 96 و 97 اخطار داده شده بود در پی این اخطارها مالک ساختمان برای جلوگیری از توقف فعالیت ساختمان در سال 98 اقدام به نصب سیستم اطفاء حریق کرده بود که البته فعال نبود!

با توجه به شواهد موجود و اتفاقاتی از این دست که هرازگاهی در کشور اتفاق می افتد، سوالی که در اینجا پیش می آید این است که حال که مسوولیت اجتماعی در بسیاری از اقشار کشور وجود ندارد، آیا سیاستگذاران و متولیان امر باید به اخطار دادن اکتفا کنند؟ آیا نباید ساختمان هایی که محل تردد شهروندان هستند با دقت بیشتری بررسی شده و در صورت تخلف پلمپ شوند؟ آیا افرادی مانند مالک این کلینیک به راحتی می توانند با ظاهرسازی قوانین و مقررات را دور بزنند؟

به نظر می رسد اینها سوالاتی باشد که لازم است شورای شهر و سایر دست اندرکاران امر در رابطه با آنها فکر کرده و بتوانند به درستی به آنها پاسخ دهند.

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.