چگونه با کودک کج خلق و عصبانی ام برخورد کنم؟

پسر پنج ساله ام مدام عصبانی و در حال نزاع با دوستان هم سن و سالش است. هنگام عصبانیت و کج خلقی او باید چه برخوردی داشته باشم؟

عصبانیت در کودک گاهی توام با لجبازی و کج خلقی است و در سال های اول می تواند تا حدی طبیعی باشد. عصبانیت ممکن است با آرامش نسبی کودک همراه باشد یا باعث از دست رفتن تعادل روحی او شود( شدت عصبانیت).

یادگیری عصبانیت از پدر و مادر، رفتار پدر و مادر با کودک، مقاومت و منفی گرایی، وضعیت روحی و شخصیت کودک و همچنین حس استقلال طلبی در کودک از علل اصلی ایجاد عصبانیت در کودکان محسوب می شود.

کودک، پدر و مادر را الگو قرار داده و رفتار آنها را یاد می گیرد. اگر پدر و مادر در هر موردی عصبانی شده و محیط نا امنی در خانه حکمفرما باشد، کودک عصبانیت و پرخاشگری را یاد گرفته و این رفتار برای او عادت می شود.

رفتار والدین با کودک باید رفتاری منطقی باشد. رفتار والدین در دو جهت افراط و تفریط هر دو غلط است. در جهت افراط (محبت و وابستگی زیاد از اندازه) او را پر مدعا کرده و همیشه می خواهد همه چیز بر وفق مرادش باشد و کوچکترین ناملایمات و (آنچه بر وفق مرادش نباشد) او را آزار خواهد داد.

این رفتار در کودک تا حدود دو سالگی تا حدی طبیعی است اما گاهی با رفتار والدین شدت می گیرد و در سال های بعد نیز ادامه پیدا می کند.

در کودکانی که از نظر محیط و خانواده، وضعیتی توام با آرامش و امنیت دارند، کمتر عصبانیت های نوع شدید دیده می شود بنابراین بر والدین واجب است که این آرامش و امنیت را برای کودک فراهم کنند.

همچنین در سال های اول کودک یک حالت استقلال طلبی دارد و  اگر نتواند امری را مستقلا انجام دهد، عصبانی می شود.

والدین باید به این علل پنج گانه توجه داشته باشند که امنیت و آرامش محیط خانواده را تامین کنند. آنها باید قبل از امر و نهی و بکن و نکن ها علل را برطرف کنند. برای مثال آنچه ممکن است کودک به آن دست بزند و نباید دست بزند از دسترس او دور کرده، به کودک مسوولیت و همچنین حق انتخاب بدهند.

موقعی که کودک عصبانی شد، در حال عصبانیت با او برخورد نکنند که اگر دو طرف، هر دو عصبانی باشند، نتیجه معلوم است که چه می شود. همچنین در موقع عصبانیت کودک، خنده و تحقیر و عصبانیت، کار غلطی است، آرامش و خونسردی از همه بهتر است، بعد از آرامش کودک و رفع عصبانیت، کودک را نوازش دهید و با او به صحبت بنشینید و اجازه دهید تا او حرفش را بزند و حتی الامکان بررسی علت و معلول کنید، نه اینکه احساساتی و سطحی با کودک برخورد کنید.

*دکتر امید رضایی، روانپزشک، عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

No tags for this post.