چرا به اخبار جنایی علاقه داریم

تقریباً در سراسر جهان مردم به صفحه حوادث روزنامه‌ها توجه خاصی داشته و این صفحه در بین اخبار پر خواننده نشریات قرار دارد. وقوع هر نوع حادثه و بروز جنایت یا موارد مشابه، معمولاً توجه عابران را جلب کرده و در بسیاری از کشورها معمولاً صحنه‌های بروز جرم با انبوه تماشاچیانی رو به رو می‌شود که در برخی موارد کار پلیس را دچار اختلال می‌کنند.

زنان بیشتر از مردان به سمت موضوعات جنائی کشیده می‌شوند و بیشتر به خواندن داستان‌هایی علاقه‌مند هستند که بینش و انگیزه‌های قاتل را مشخص می‌کند. آن‌ها به طور ناخودآگاه به دنبال کشف مواردی هستند که شامل اطلاعاتی در مورد چگونگی فرار قربانیان است.

این مساله حتی در مورد یک تصادف ساده یا جدی هم صدق کرده و به نظر می‌رسد داستان‌های جنایی همیشه محبوب تر از سایر سوژه‌ها هستند. نکته قابل تأمل در این میان، محبوبیت فیلم‌های ژانر جنایی و کتاب‌های این حوزه در دنیای کتاب است.

با ظهور فناوری‌های مدرن، شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های اینترنتی، هیچ تفاوتی در نوع علاقه مردم جهان نسبت به دهه‌های گذشته به وجود نیامده و بسیاری از ویدئوهای یوتیوب یا پادکست‌های مرتبط با این موضوع با بازدیدهای میلیونی همراه هستند.

ممکن است برای بسیاری از ما منشأ این رفتار جمعی که کمابیش در همه جای دنیا شاهد رویکرد مشابهی در آن هستیم، جای سؤال باشد. روانشناسان تکاملی در این مورد می‌گویند که ما به این داستان‌ها علاقه‌مندیم زیرا قتل، تجاوز و سرقت از موضوعات مهمی هستند که اجداد ما در روزگار پیش از تاریخ و عصر پیش از یکجا نشینی و روزگاری که انسان‌ها از طریق شکار و زندگی در غارها زیست می‌کرد، با آن‌ها سر و کار داشتند.

این موضوع اگرچه امروزه با مفاهیمی چون قانون، عدالت، سیستم قضایی و … پیوند خورده اند، اما سرقت شکار یک خانواده از سوی گروه دیگری از انسان‌ها می‌توانست منجر به مرگ و نابودی خانواده مال باخته شود. در واقع در ضمیر ناخودآگاه ما این موضوع وجود دارد که به شدت نسبت به جرائم کیفری حساس باشیم.

ما به طور غریزی می‌خواهیم در این موارد کشف کنیم جنایت و تهدید رخ داده توسط «چه کسی»، «چگونه»، «چه زمانی» و «کجا» رخ داده است. به اعتقاد روانشناسان، این موضوع یک واکنش ذهنی است تا این مسئله را کشف کنیم که چه چیزی باعث انگیزه تبهکاران برای این جنایت شده، چرا یک حادثه رخ داده و به این ترتیب بتوانیم به طور بهتری از خودمان و خانواده مان محافظت کنیم.

نتایج یک پژوهش که توسط محققان دانشگاه ایلینویز انجام شد، نشان می‌دهد که زنان بیشتر از مردان به سمت موضوعات جنائی کشیده می‌شوند و بیشتر به خواندن داستان‌هایی علاقه‌مند هستند که بینش و انگیزه‌های قاتل را مشخص می‌کند. آن‌ها به طور ناخوداگاه به دنبال کشف مواردی هستند که شامل اطلاعاتی در مورد چگونگی فرار قربانیان است.

این واکنش غریزی زنان، کاملاً با ایده تکاملی متناسب است. اینکه مردم به طور غریزی به سمت داستان‌هایی سوق می‌یابند که می‌توانند با قربانی ارتباط برقرار کرده و در مورد نکات و راهکارهای شکست بدی‌ها بخوانند، کاملاً با اصول روان شناسی مطابقت دارد.

البته در پایان باید خاطر نشان کرد که دلایل دیگری نیز می‌تواند دلیل علاقه‌مندی عمومی به این سوژه‌ها باشد. برای بسیاری از موارد این داستان‌ها با یک عنصر حل مسئله درگیر هستند و این چالش ذهنی برای بسیاری از افراد بسیار جذاب است. از سوی دیگر گم شدن در پیچ و خم یک داستان واقعاً خوب احساس رضایتمندی مطلوبی برای خوانندگان این آثار ایجاد می‌کند.

مترجم: احسان محمدحسینی

No tags for this post.