خطر تداخل تشعشعات وسایل فناوری بر عملکرد تجهیزات پزشکی
سالانه هزاران بیمار به علت خطاهای پزشکی در بیمارستانها جان خود را از دست میدهند و این در حالیست که اگر پزشکان و پرستارها به طور مداوم از طریق فناوریهای بیسیم به اطلاعات ثبتشده بیماران دسترسی داشته باشند میتوان از این دست رخدادها جلوگیری کرد. اما مشکلی وجود دارد که تشعشعات الکترومغناطیسی همین وسایل مبتنی بر فناوری ممکن است با عملکرد تجهیزات پزشکی تداخل یابد و به عواقب بالینی جدی برای بیماران منجر شود.
مهدی اردوان محقق ایرانی به همراه همکارانش در دانشگاه کنکوردیا کانادا تداخل عملكرد وسايل الكترونيكی شخصی با مراقبتهاي بيمارستاني را بررسی کردند.
این تحقیق جدید مشخص میسازد که کارکنان بخش مراقبتهای پزشکی تا چه اندازه میتوانند همراه با وسایل وایفای خود به تجهیزات الکترونیکی پزشکی نزدیک شوند. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که وسایل الکترونیکی شخصی باید در فاصلهای بیشتر از طول یک بازو به تجهیزات پزشکی قرار گیرند تا خطر تداخل عملکرد بسیار پایین بیاید.
بنا بر این تحقیق میتوان تعریفی مشخص در این زمینه ارائه داد و فاصله وسایل وایفای را با تجهیزات الکترونیکی پزشکی تعیین کرد. در تحقیق مذکور که محققان دانشکده مهندسی و علوم کامپیوتر مجری آن بودند، میزان خطر ناشی از عملکرد نامناسب تجهیزات پزشکی تحت تاثیر امواج رادیویی ساطع از وسایل قابلحملی چون تبلتها مورد ارزیابی قرار گرفت.
براین اساس بیمارستانها اغلب کارکنانی را که تجهیزات بیسیم همراه دارند از نزدیک شدن به تجهیزات پزشکی تا حدی کمتر از حداقل فاصله تعیینشده برحذر میدارند.
مهدی اردوان، دکتری مهندسی برق و نویسنده اصلی این گزارش گفت: «ما میتوانستیم ببینیم آیا این سیاست واقعا بر خطر تداخل الکترومغناطیسی تاثیر دارد یا خیر. اما دو مانع عمده وجود داشت، یکی هزینه بالای تعیین و رایانش قدرت میدان الکترومغناطیسی و دیگری نبود تحقیقاتی درباره چگونگی نقل و انتقال وسایل بیسیم توسط کارکنان بیمارستانها در اطراف تخت بیماران.»
از این رو، اردوان و همکارانش روشهای موجود را با هم تلفیق کردند تا ابزاری برای تخمین احتمال تاثیرگذاری میدانهای خاص بر تجهیزات پزشکی بسازند. محققان این روش را با الگوی تازهای که مبتنی بر ریاضیاست تلفیق کردند تا قابلیت جابهجایی تجهیزات بیسیم نیز در نظر گرفته شده باشد. فرض هم بر این بود که کارکنان بیمارستانها تقریبا همیشه در وضعیت ایستاده یا در حال راه رفتن هستند.
اردوان افزود: «ما دریافتیم که اگر کارکنان بیمارستانها این سیاست را عملی کنند، واقعا ثمر خواهد داد و آنها خواهند توانست در همان اتاقی که بیمار و تجهیزات در آن قرار دارند تبلت به همراه داشته باشند و هیچ خطری هم ایجاد نکنند.»
مسائل هنگامی رخ میدهند که کارکنان بیمارستانها در اجرای قوانین سهلانگاری میکنند. «ما مشاهده کردیم که با افزایش فاصله وسایل بی سیم از تجهیزات پزشکی از صفر به فاصلهای اندک، احتمال خطر به سرعت کم میشود. بعد از آن، با افزایش فاصله مذکور به بیش از میزان بهینه، احتمال خطر کمتر نمیشود. این نشان میدهد که تعیین حدی بزرگتر برای حداقل فاصله لزوما به افزایش ایمنی منجر نخواهد شد.»
از نظر کریستوفر ترومن، نویسنده ارشد و استاد گروه مهندسی برق و کامپیوتر، پیام کاملا روشن است. «بیمارستانها باید مراقب باشند که کارکنان حداقل فاصله مجاز را رعایت کنند. ماهیت مشکل این است که هرگز نمیتوان احتمال خطر را به صفر رساند اما با رعایت حداقل فاصله، احتمال خطر را میتوان آنچنان کاهش داد که تداخل عملکردها بعید باشد.»
به گزارش مهر، بر همین اساس اگر وسایل بیسیم با فاصلهای بیشتر از یک دست از تجهیزات پزشکی نگه داشته شود خطر تداخل عملکردها بسیار کم شود.