هوش هیجانی، کلید شادکامی و پیشرفت تحصیلی
اما با حجم عظیم مشکلات کنونی چگونه می‌توان به این مهم دست یافت؟ محققان کشور پاسخ این سؤال را در ارتقای هوش هیجانی می‌دانند. دوره تحصیلات دانشگاهی، فرصت مغتنمی برای فراگیری فنون ارتباطی و اجتماعی مثبت است.
این موضوع نه‌تنها به سبب ارزش ذاتی آن، بلکه بدین علت است که این دوره آموزشی پس از خانواده مهم‌ترین منبع جامعه‌پذیری هر فرد به شمار می‌آید. اما متأسفانه در سیستم آموزشی فعلی، تمامی تلاش اساتید، دانشجو، والدین و کل نظام آموزشی معطوف به آزمون‌های نهایی و نمره آن‌ها است و ماحصل همه زحمت‌ها در یک عدد یک یا دورقمی خلاصه می‌شود، که نه‌تنها مالک قضاوت و تصمیم‌گیری در خصوص دانشجو است، بلکه نوعی ارزشیابی از عملکرد سایر افراد است.
این در حالی است که دانشگاه به دلیل ماهیت اجتماعی خود و شبکه‌های ارتباطی برآمده از آن می‌تواند منبع الهام قدرتمندی برای بهبودی سایر ابعاد فردی و اجتماعی باشد.
آن‌گونه که متخصصان می‌گویند، در سال‌های اخیر و با تحول محیط‌های آموزش، توجه به زمینه‌های رشد و گسترش هوش هیجانی به‌منزله یک پیش‌شرط برای بهبود یادگیری دانشجویان افزایش یافته است.
پیشرفت تحصیلی یکی از مهم‌ترین معیارهایی است که در بررسی توانایی دانشجویان برای اتمام تحصیلات دانشگاهی و رسیدن به مرحله فارغ‌التحصیلی نقش قابل‌توجهی را ایفا می‌کند. این مفهوم یکی از مهم‌ترین پارامترهایی است که در پیش‌بینی وضعیت آتی فراگیران ازلحاظ کسب صلاحیت و مهارت‌های علمی و عملی لازم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما این روزها، یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های اساتید، مسئولین آموزشی و دانشگاه‌ها، پیشرفت تحصیلی دانشجویان و جلوگیری از افت تحصیلی آن‌ها است، چراکه افت تحصیلی تأثیر بسزایی در سرنوشت فرد داشته و هزینه گزافی را به خانواده و جامعه تحمیل می‌کند.
در این رابطه، مطالعه‌ای علمی پژوهشی توسط پژوهشگرانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس و دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام شده است که در آن، برای پیشرفت تحصیلی دانشجویان و به دنبال آن افزایش شادکامی آن‌ها، به‌جای تأکید صرف و مداوم بر درس خواندن، آموزش مؤلفه‌های هوش هیجانی در دستور کار قرار گرفته است.
این مطالعه نیمه تجربی بوده بر روی 30 نفر از دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد گنبدکاووس و با استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد شادکامی و هوش هیجانی انجام شده است. در این تحقیق، دانشجویان در قالب 12 جلسه 50 دقیقه‌ای و طی شش هفته، تحت آموزش هوش هیجانی قرار گرفتند.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که آموزش هوش هیجانی می‌تواند میزان شادکامی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان را به شکل قابل‌توجهی افزایش دهد و به‌عنوان عامل محرکی مثبت تلقی گردد.
احمد نورالدینی، محقق دپارتمان پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس و دو همکار دیگرش در این پژوهش، می‌گویند: «در میان مؤلفه‌های مختلف هوش هیجانی، موارد آگاهی اجتماعی و خودآگاهی بیشترین تأثیر را در بهبود وضعیت شادکامی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان نشان دادند».
آن‌ها می‌افزایند: «آموزش هوش هیجانی، می‌تواند به‌عنوان عاملی محرک و تقویت‌کننده، باعث خودکار آمدی و نظم فکری دانشجویان گردد و به آن‌ها بیاموزد که به‌جای ذخیره‌سازی صرف اطلاعات علمی، درگیر مساله و حل مسئله شده و برای مقابله با تحولات جامعه امروزی، مهارت کنترل استرس و شاد زیستن و نیز موفق شدن در امور را کسب نمایند».
بر اساس گفته محققان فوق، «هدف آموزش و تدریس در کل باید به‌گونه‌ای باشد که دانشجویان از هیجانات خود اطلاعات کافی داشته باشند و از آن‌ها در جهت تعالی و پیشرفت بهره ببرند».
این یافته‌ها که بابی نو را در بهبود وضعیت آموزشی دانشگاهی در کشور باز کرده‌اند، توسط مجریان این پژوهش در فصل‌نامه آموزش پرستاری، متعلق به انجمن علمی پرستاری ایران منتشر شده‌اند.
گزارش: محمدرضا دلفیه
No tags for this post.
