بحران زباله‌های پلاستیکی وخیم‌تر می‌شود
در حال حاضر، هرساله بیش از سیصد میلیون تن مواد پلاستیکی جدید ساخته می‌شود که بیش از هشتاد میلیون تن از این حجم را محصولات بسته‌بندی پلاستیکی تشکیل داده و ۳۰ درصد از آن به‌سرعت به زباله تبدیل و در طبیعت انباشت می‌شوند.
این مساله زمانی دارای اهمیت است که بدانیم تنها کمتر از ۲۰ درصد از زباله‌های پلاستیکی جهانی بازیافت شده و بقیه به محل دفن زباله‌ها و یا مراکز زباله‌سوزی فرستاده می‌شوند.
از سوی دیگر تخمین زده می‌شود که همه‌ساله هشت میلیون تن پلاستیک به اقیانوس‌های کره زمین وارد می‌شوند و محققان بر این باورند که میزان پلاستیک موجود در اقیانوس‌ها تا سال ۲۰۵۰ بیش از میزان ماهی‌ها خواهد بود.
اصلی‌ترین ماله که سبب عدم کارایی پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر می‌شود، لزوم وجود دمای بیش از 50 درجه سانتی‌گراد و ترکیب مناسبی از رطوبت، هوا و میکروب‌ها است. به این معنی که اگر این پلاستیک‌ها در اقیانوس یا مراکز دفع زباله‌های خانگی باقی بمانند، تجزیه نخواهند شد.
این ذرات پلاستیکی حیات دریایی را نابود کرده، صخره‌های مرجانی را از بین می‌برد و حتی برای سلامت انسان مضر بوده و تأثیر مخربی بر سلامت انسان می‌گذارند.
در میان یکی از راهکارهای پیش رو برای انسان، استفاده از پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر یا پلاستیک‌های زیستی است. پلاستیک‌های زیستی، پلاستیک‌هایی هستند که از منابع زیستی دیگری به‌جز سوخت‌های فسیلی تولید می‌شوند.
بسیاری از این پلاستیک‌های زیستی، سریع‌تر از پلاستیک‌های سنتی تخریب می‌شوند اما تولید آن‌ها به‌طورمعمول نیازمند خاک بارور و آب شیرین است که در همه‌جا موجود نیست.
به‌طورکلی پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر حاوی مواد افزودنی شیمیایی هستند که میکروارگانیسم‌ها را برای تغذیه از پلاستیک تشویق کرده و از آنزیم‌های آن‌ها برای شکستن پیوندهای مولکولی پلاستیک استفاده می‌کنند. این مواد افزودنی به دو روش اصلی کار می‌کنند:
- با جذب میکروب به‌طور مستقیم به بافت پلاستیک
- با سرعت بخشیدن به روند هوازدگی طبیعی پلاستیک که این عمل باعث می‌شود یک سطح بزرگ‌تر و مناسب برای رشد و فعالیت باکتری‌های تجزیه‌کننده فراهم شود.
نکته مهم و قابل‌توجه در پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر این است که در هنگام پایان فعالیت باکتری‌ها، تنها چیزی که از پلاستیک باقی‌مانده است آب، دی‌اکسید کربن و متان است. بااین‌حال واقعیت کمی پیچیده‌تر است، زیرا بسیاری از پلاستیک‌های زیست‌تخریب‌پذیر به‌منظور تجزیه نیاز به شرایط خاصی دارند.
اصلی‌ترین مساله که سبب عدم کارایی پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر می‌شود، لزوم وجود دمای بیش از 50 درجه سانتی‌گراد و ترکیب مناسبی از رطوبت، هوا و میکروب‌ها است. به این معنی که اگر این پلاستیک‌ها در اقیانوس یا مراکز دفع زباله‌های خانگی باقی بمانند، تجزیه نخواهند شد.
از سوی دیگر باید توجه داشت که برخی از پلاستیک‌های دارای برچسب زیست‌تخریب‌پذیر، واقعاً قابل‌تجزیه نیستند. بلکه این مواد صرفاً در هنگام قرارگرفته در معرض هوا، به قطعات ریزتر تبدیل‌شده و ساختار شیمیایی آن‌ها تغییری نمی‌کند که این موضوع خود موجب بروز مشکلی اساسی و مهم به نام آلودگی میکرو پلاستیکی می‌شود.
متأسفانه در حال حاضر هنوز به‌طورقطع نمی‌توان صحبت از گسترش و استفاده از پلاستیک‌ها تجزیه‌پذیر کرده و با توجه به افزایش روزافزون مصرف پلاستیک و ظروف پلاستیکی در گوشه و کنار جهان، انتظار می‌رود بحران زیست‌محیطی این ماده همچنان بیشتر و بحرانی‌تر شود.
مترجم: فاطمه کردی
No tags for this post.
