مدیریت منابع آبی همچنان مورد توجه مردم و مسئولان باشد

یکی از مناطق آسیب پذیر در این حوزه منطقه خاورمیانه و شمال آفریقاست که بنا به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تنش آبی شدیدی را تجربه می کند. ایران نیز که در این گزارش، رتبه چهارم را به خود اختصاص داده، به همراه یازده کشور دیگر، با این چالش بزرگ دست به گریبان است.

 متخصصان در تعریف تنش آبی معتقدند، تنش آبی شدید در یک کشور زمانی رخ می دهد که آن کشور بیش از هشتاد درصد منابع آب تجدیدپذیر خود را استفاده کند.

شواهد حکایت از آن دارد که کشورهای مورد بحث به طور میانگین سالانه 80 درصد آب‌های سطحی و زیرزمینی خود را در راستای اهداف کشاورزی، صنعتی و خدمات شهرداری مصرف می کنند.

نکته حائز اهمیت این است که بارش های اخیری که در کشورمان اتفاق افتاده است این ذهنیت را ایجاد کرده که بحران آب در کشورمان برطرف شده اما، متخصصان و کارشناسان حوزه محیط زیست معتقدند که علیرغم بارش‌های اخیر کماکان شاهد تداوم تنش آبی در اغلب شهرهای کشورمان هستیم.

بنا به گفته متخصصان، گرچه امسال شاهد بارندگی های گسترده ای در کشور بوده ایم، اما با توجه به خشکسالی‌هایی که در سال های اخیر با آن مواجه بوده ایم، باید استفاده صحیح از منابع آبی همچنان مورد توجه مردم و مسئولان باشد.

چراکه، چنانچه با نگاهی خوش بینانه به وضعیت بارندگی در کشور به خروج از چرخه خشکسالی امیدوار باشیم، بازهم چندین سال طول می‌کشد تا منابع آبی مناسب را به دست بیاوریم. البته، قطعا این بارش ها در افزایش منابع آبی کشور موثر بوده است اما، از آنجا که طی سال های گذشته که با خشکسالی مواجه بودیم، برداشت‌های بی رویه ای از منابع آبی صورت گرفته، جایگزینی این منابع به سادگی امکانپذیر نیست.

این موضوع گویای این حقیقت است که بارندگی ها تاثیری بر بهبود وضعیت کم‌آبی در کشورمان نداشته و اینگونه نیست که دیگر نیازی به اندیشیدن تدابیر مدیریتی برای رفع تنش‌ها و چالش‌های موجود در حوزه آب نداشته باشیم.

ضمن اینکه، اغلب کشورهای پیشقدم در این حوزه که توانسته اند موضوع بحران آب را مدیریت کنند، تنها به بارش های جوی اکتفا نکرده و برای حفظ محیط زیست و منابعی که در معرض تهدید و نابودی هستند، اقدامات موثری انجام داده اند.

از جمله این اقدامات می توان به پروژه‌های جمع‌آوری مه برای تبدیل بخار آب به آب، آموزش کشاورزان در خصوص روش‌هایی که در آن‌ ریشه گیاهان با آب باران آبیاری شود، تراس بندی زمین‌های کشاورزی که جریان آب فرسایش خاک را کاهش داده و موجب حفظ آب می‌شود، اشاره کرد.

البته در کشور ما هم اقداماتی در این خصوص صورت گرفته است و محققان، با تولید محصولات فناوری در حوزه کم آبی با طراحی و ابداع روش هایی نوین در زمینه آب، خشکسالی، فرسایش خاک و محیط زیست به دنبال ارائه راهکارهایی برای گذر از این بحران هستند.

اما، این اقدامات زمانی می تواند موثر واقع شود که مسوولان و دست اندرکاران مربوطه از این طرح ها حمایت کرده و آنها را به عنوان اولویت های اساسی کشور در نظر بگیرند تا شاهد عملیاتی شدن این طرح ها و راهکارهای ارائه شده در حوزه مدیریت صحیح منابع آبی کشورمان باشیم.

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.