تمرکز اعتبارات پژوهشی کشور در صندوق عتف؛ فرصتی جدید برای جهاددانشگاهی
رئیس صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری اعلام کرد که از سال جاری، ۶۰ درصد اعتبارات پژوهشی دستگاههای دولتی به صورت متمرکز در صندوق عتف هزینه خواهد شد تا نیازهای واقعیِ پژوهشی کشور به صورت هدفمند پاسخ داده شود. جهاددانشگاهی، دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان میتوانند با ارائه پروپوزال، از این منابع برای اجرای طرحهای پژوهشی بهرهمند شوند.
به گزارش خبرگزاری سیناپرس، محمدحسین بهشتی رئیس صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف)، با حضور در غرفه سازمان تجاریسازی فناوری و اشتغال دانشبنیان در نمایشگاه پژوهش و فناوری، به تشریح اهداف، مأموریتها و نقش این صندوق در زیستبوم علم و فناوری کشور پرداخت.
وی با اشاره به اسناد بالادستی و رویکرد قانونگذار در حوزه پژوهش گفت: بر اساس جمعبندیهای صورتگرفته، مقرر شده است تمام یا بخشی از اعتبارات پژوهشی دستگاههای اجرایی در قالب یک صندوق متمرکز شود تا هزینهکرد این منابع به شکل هدفمند و در راستای نیازهای واقعی پژوهشی کشور انجام گیرد. در همین راستا، صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) ایجاد شده است.
وی افزود: طبق قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و سالهای آتی، ۶۰ درصد اعتبارات پژوهشی دستگاههای دولتی باید به این صندوق واریز شود. در صورتی که دستگاهها خود اقدام به واریز نکنند، خزانهداری کل کشور این کار را انجام خواهد داد. پس از آن، دستگاهها نیازهای پژوهشی خود را از طریق سامانههای تعریفشده از جمله سامانه «نان» اعلام میکنند.
رئیس صندوق عتف ادامه داد: تمامی اعضای هیئت علمی دانشگاهها، مراکز پژوهشی، جهاددانشگاهی، دانشگاه آزاد اسلامی و حتی شرکتهای دانشبنیان میتوانند در پاسخ به این نیازها، پیشنهادهای پژوهشی (پروپوزال) ارائه دهند. پس از بررسی، قرارداد پژوهشی منعقد و منابع مالی اجرای طرحها از طریق صندوق عتف پرداخت میشود.
بهشتی با اشاره به خلأ موجود در حمایت از پژوهش خالص در کشور اظهار کرد: در زیستبوم علم و فناوری، نهادهایی مانند صندوق نوآوری و شکوفایی برای حمایت از فناوری و شرکتهای دانشبنیان وجود دارد، اما در حوزه پژوهشهای پایه و خالص، بهویژه در سطوح TRL صفر تا ۳ و ۴، حمایتهای محدودی انجام میشود. در حال حاضر، تنها بنیاد ملی علم ایران بهطور تخصصی در این حوزه فعال است.
وی همچنین به نبود سازوکار مشخص برای حمایت از پایاننامههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری اشاره کرد و گفت: یکی از اهداف ما این است که اعتبارات پژوهشی جدید و ردیفهای پیشبینیشده در قوانین مختلف به صندوق عتف منتقل شود تا با نظارت دبیرخانه شورای عالی عتف، این منابع دقیقاً در راستای اولویتهای پژوهشی کشور هزینه شود.
رئیس صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه پرداختها در این صندوق با حداکثر سرعت انجام میشود، تصریح کرد: تلاش ما این است که هر پرداخت حداکثر ظرف سه روز کاری انجام شود. در عین حال، هدف کلان ما افزایش سهم پژوهش در اقتصاد کشور است؛ چراکه با وجود تأکید قانون برنامه هفتم توسعه، سهم هزینهکرد پژوهش از تولید ناخالص داخلی همچنان پایین و کمتر از نیم درصد است.
بهشتی در ادامه با اشاره به پیگیریهای مجلس شورای اسلامی، کمیسیون آموزش و تحقیقات و وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خاطرنشان کرد: امیدواریم در سالهای آینده بتوانیم اعتبارات پژوهشی بهمراتب بیشتری جذب کنیم و شاخصهای پژوهش کشور را بهطور واقعی ارتقا دهیم؛ چراکه آثار این افزایش، در حوزههای فناوری، نوآوری و توسعه اقتصادی کاملاً قابل مشاهده خواهد بود.
به نقل از سازمان تجاریسازی فناوری و اشتغال دانشبنیان جهاددانشگاهی، وی در پایان، بر نقش نمایشگاه پژوهش و فناوری در تقویت ارتباط میان پژوهشگران، فناوران و دستگاههای اجرایی تأکید کرد و گفت: این نمایشگاه، همزمان با هفته پژوهش و رویدادهایی مانند «ایرانساخت»، فرصت بسیار خوبی برای ارائه دستاوردهای یکساله دانشگاهها و مراکز فناورانه و همچنین اعلام نیازهای پژوهشی دستگاههای اجرایی است. خوشبختانه نمایشگاه امسال از شور و نشاط بالایی برخوردار است و استقبال گسترده بازدیدکنندگان نشان میدهد که این رویداد جایگاه مهمی در اکوسیستم علم و فناوری کشور پیدا کرده است.
