توصیه محققان به کارگران نانوایی؛
گرد و غبار آرد را در نانوایی ها جدی بگیرید!

مواجهه با گرد وغبار از هر نوعی که باشد می تواند مضرات تنفسی بسیاری را برای کارگران و شاغلان حوزه های مختلف داشته باشد. در پژوهشی که در همین خصوص انجام شده، محققان به بررسی میزان مواجهه کارگران نانوایی ها با گرد و غبار آرد پرداخته اند.

به گزارش سیناپرس، دیدگاه بهداشت شغلی، سیستم تنفسی مهم ترین ارگان بدن انسان است که به طور مستقیم تحت تأثیر عوارض، اختلالات و پیامدهای نامطلوب بهداشتی ذرات معلق قرار دارد. روزانه میلیون ها کارگر در محیط های پرگردوغبار صنایع کوچک و بزرگ مانند صنایع سیمان، ساختمان، معدن، کاشی و سرامیک و صنایع غذایی مشغول به کار هستند.

از عوامل مهم و تأثیرگذار بر سلامت و کارایی این افراد، وجود غلظت زیاد و بیش از حد مجاز گردوغبار در هوای تنفسی است. کنفرانس دولتی متخصصان بهداشت صنعتی آمریکا (ACGIH) آرد را به عنوان یک گردوغبار آلی پیچیده تعریف کرده که متشکل از گندم، چاودار، ارزن، جو دوسر، غلات ذرت یا ترکیبی از آن ها است.

بنا بر نظرات متخصصان، استنشاق گردوغبار آرد در کارگران نانوایی و شیرینی پزی ممکن است منجر به واکنش آلرژیک و اختلالات تنفسی مزمن از قبیل کاهش ظرفیت های ریوی، حساسیت و آسم شود. مواجهه با گردوغبار آرد در طیف وسیعی از صنایع غذایی از جمله کارخانه های غلات، آرد و نانوایی ها رخ می دهد. روش پخت نان در نانوایی ها متفاوت است.

در نانوایی های مدرن مانند نان لواش ماشینی، کارگران، دخالت حداقلی در مراحل پخت نان دارند، در حالی که در نانوایی های سنتی مانند سنگگ، بربری و نان لواش سنتی، کارگران در تمامی مراحل کار نقش دارند. این موضوع میزان مواجهه با گردوغبار آرد و مواد حساسیت زا یا اصطلاحا آلرژن های موجود را در آن ها افزایش می دهد.

در رابطه با این موضوع، پژوهشگرانی از دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و دانشگاه علوم پزشکی کردستان تحقیقی را به انجام رسانده اند که در آن، مواجهه تنفسی کارگران نانوایی‌های مختلف با گردوغبار آرد مورد بررسی قرار گرفته است.

در این مطالعه سه نوع نانوایی مختلف شامل لواش، بربری و سنگگ با دو شیوه پخت سنتی و ماشینی در شهر ارومیه مطالعه شدند. برای این کار، هوای تنفسی 160 کارگر نانوایی طبق روش های استاندارد علمی جمع‌آوری شده و مقدار گردوغبار آرد در آن نیز با روش موسوم به گراویمتری تعیین شد. سپس داده های به دست آمده با روش های آماری تجزیه و تحلیل گردیدند.

به گزارش سیناپرس، نتایج این پژوهش نشان می دهد: کارگران نانوایی‌های مختلف شهر ارومیه و احتمالا سایر نقاط کشور با غلظت‌های بیشتر از حد مجاز شغلی گردوغبار آرد مواجهه دارند.

در این خصوص، محمد حاج‌آقازاده، محقق گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و چهار عضو دیگر تیم پژوهشی اجراکننده این تحقیق می گویند: مواجهه با گردوغبار آرد در نانوایان مختلف شهر ارومیه بیش از حد مجاز مواجهه شغلی یعنی 0.5 میلی گرم بر متر مکعب است. در این میان، نانوایان لواش پز بیشتر از دو گروه دیگر (بربری و سنگک) در مواجهه با گردوغبار آرد هستند.

آن ها می افزایند: بر اساس نتایج ما، خمیرگیرها بیشتر از سایر گروه های شغلی نانوایی ها با مواجهه داشتند و پخت سنتی نان به طور کلی، گردوغبار آرد بیشتری را نسبت به پخت ماشینی در هوا پراکنده می کند.

طبق این نتایج، در پخت بربری و نان لواش سنتی معمولا به منظور جلوگیری از چسبندگی خمیر، مکررا آرد یا سبوس روی سطوح کاری پاشیده می شود که منجر به هوابرد شدن ذرات آرد و سبوس می شود. این نوع مواجهه در تنورهای پخت نان گردان که فرایند کار نیمه اتوماتیک است، اتفاق نمی افتد. بنابراین، میزان مواجهه کارگران نانوایی با گردوغبار آرد به فرایند تولید نان و شیوه پخت نان وابسته است.

بنابر اظهار نظر حاج‌آقازاده و همکارانش، توصیه شده است اقدامات کنترلی بهداشت حرفه ای مانند استفاده از تهویه موضعی، معاینات شغلی، جلوگیری از پاشیدن آرد روی سطوح کاری با شدت و اعمال نیروی زیاد، آموزش کارگران در زمینه بیماری های ریوی مرتبط با گردوغبار آرد و نحوه صحیح انجام کار به منظور کاهش پراکندگی آرد در محیط کار به ترتیب در لواش پزی ها، بربری پزی ها و سنگک پزی ها در دستور کار متولیان سلامت صنف نانوایی قرار گیرد.

به گزارش سیناپرس، این یافته های پژوهشی حوزه سلامت کارگران را مجله مهندسی بهداشت حرفه ای متعلق به انتشارات دانشگاه علوم پزشکی همدان منتشر نموده است.

گزارش: محمدرضا دلفیه

No tags for this post.