ساخت نانوحسگر حساس به ویتامین ث
ویتامین ث یک آنتی‌اکسیدان محلول در آب است که نقش مهمی در بدن ایفا می‌کند. این ویتامین برای حفظ سلامتی پوست، غضروف‌ها، دندان، استخوان‌ها و رگ‌های خونی مورد نیاز است. کمبود ویتامین ث موجب بروز بیماری اسکوربوت در انسان می‌شود. این ویتامین در مرکبات، کلم و سیب‌زمینی موجود است. اندازه‌گیری دقیق مقادیر ویتامین ث در بدن می‌تواند از بروز بیماری‌های ناشی از کمبود این ویتامین جلوگیری کند.
دکتر محمد حسن‌زاده محله هدف از انجام این طرح را طراحی و ساخت یک حسگر بر مبتنای نقاط کوانتومی گرافنی جهت تشخیص مقادیر اندک ویتامین ث موجود در سرم خون و ادرار عنوان کرد.
به کمک این نانوحسگر می‌توان مقادیر اندک ویتامین ث را به‌صورت سریع و دقیق در نمونه‌های بیولوژیکی تشخیص داد. به‌علاوه این نانو حسگر از گزینش پذیری بالایی در برابر سایر مواد موجود در خون و ادرار برخوردار است.
محقق این طرح در ارائه‌ی توضیحاتی کامل‌تر افزود: «نقاط کوانتومی گرافن با توجه به خواص منحصربه‌فرد نوری، الکتریکی و شیمیایی خود از قبیل آرایش لایه به لایه، فلورسانس، قابلیت ذخیره‌سازی بالا و در دسترس بودن گروه‌های عاملی سطح، در سال‌های اخیر در زمینه‌های مختلفی از جمله تصویربرداری زیستی و حسگرها مورد استفاده قرار گرفته است. ازآنجا که نقاط کوانتومی گرافنی سطح تماس با آنالیت را افزایش می‌دهند، باعث افزایش سطح‌فعال الکتروشیمیایی جهت برهمکنش با ترکیبات الکترواکتیو می‌شوند. در نتیجه با به کار بردن نقاط کوانتومی گرافنی جهت اصلاح بسترهای مختلف می‌توان سرعت انجام واکنش الکتروشیمیایی را افزایش داد که این موضوع با سرعت عملکرد حسگر رابطه‌ی مسقیم دارد.»
حسن‌زاده محله در رابطه با نحوه انجام این پژوهش تصریح کرد: «ابتدا نقاط کوانتومی گرافنی عامل دار شده با بتاسیکلودکسترین سنتز شد. در ادامه نقاط کوانتومی گرافنی عامل دار شده بر روی الکترود کربن شیشه‌ای تثبیت گردید. سپس مقدار ویتامین ث در یک نمونه‌ی بیولوژیکی به‌وسیله الکترود اصلاح شده اندازه‌گیری و با استفاده از شاخص‌های FDA معتبر سازی شد. سپس روش معتبر سازی شده به‌منظور اندازه‌گیری میزان ویتامین ث موجود در سرم خون و ادرار مورد استفاده قرار گرفت.»
به گزارش ستاد توسعه فناوری نانو،این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر محمد حسن‌زاده محله- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز- دکتر نسرین شاد جو و دکتر احمد پور ستار- اعضای هیأت علمی دانشگاه ارومیه- و فائضه طالبی- دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه- است. نتایج این کار در مجله‌ی Materials Science and Engineering C (جلد 67، سال 2016، صفحات 666 تا 674) به چاپ رسیده است.
