نقد اگر جانبدارانه نباشد سازنده است
خاکباز که در کارنامه کاری‌اش ساخت فیلم‌های داستانی "غریبه‌های مرداب"، "پیچک" و …. دیده می‌شود، فعالیت خود را از سینمای جوان آغاز کرده و دارای مدرک کارشناسی کارگردانی است. وی که در هر دو مدیوم تلویزیون و سینما کار کرده، درباره تفاوت کار در این دو حوزه معتقد است: «بین سینما و تلویزیون به عنوان دو مدیوم تفاوت‌های ساختاری و محتوایی وجود دارد. محتوایی که مد نظر تلویزیون است، به خاطر خط قرمزهای پر رنگ این رسانه، کمتر از سینما دست آدم را باز می‌گذارد. حال آن‌که در سینما این محدودیت‌ها کمتر است. در عین حال در سینما، به لحاظ فنی، ایجاز چه در دکوپاژ و چه در فیلمنامه کار، بیشتر از تلویزیون مطرح است و یک فیلمساز و کارگردان، ملزم است در 90 دقیقه و نهایتا در زمانی کمی بیشتر، حرفش را بزند و پیام فیلم را منتقل کند. البته منظورم این نیست که در تلویزیون عامل ایجاز اهمیتی ندارد. اما باید بپذیریم که محدودیت زمانی موجود در سینما، در تلویزیون وجود ندارد و گاه پیش می‌آید که یک سریال 90 قسمت هم پیش می‌رود اما برای مخاطب پیام خاصی ندارد.»
این کارگردان جوان برای تجربه اندوزی در زمینه فیلم‌سازی جایگاه ویژه‌ای قائل است و می‌گوید:«چه به صورت تجربی چه به صورت تئوری تلاش زیادی کردم. مطالعه و دیدن فیلم های تاریخ سینما همواره در برنامه زندگی من وجود داشته است ولی نکته ای که باید حتما به آن اشاره کنم تجربه عملی در زمینه سینما خیلی مهمتر است؛ چرا که در تجربه عملی گاهی نکاتی می آموزیم که در هیچ کتابی نوشته نشده است.»
جریان سازنده نقد؛ آری
اسماعیل خاکباز، جریان نقد را در حوزه هنر، با لحاظ کردن شرایطی سازنده می‌داند و معتقد است نقد باید سازنده باشد و یک‌سویه حرکت نکند: « من در حد امکان و تا جایی که بشود نقدهای منتشر شده را می‌خوانم و از آنها استفاده می‌کنم. معتقدم تقویت جریان نقد، بسیار مفید است به شرطی که با حب و بغض و یک‌سویه نگری همراه نباشد. به عنوان مثال در همین زمینه سینما، اینکه بیایند و بر مبنای رابطه، از فیلمی که خیلی هم کیفیت مناسبی ندارد تمجید کنند، این روند بیشتر از همه به خود کارگردان ضربه می زند؛ چرا که خود را موفق می بیند و حس می کند همه چیز را آموخته و دیگر نیاز به آموزه‌ها و تجربیات جدیدتر ندارد اما ناگهان در فیلم بعدی که می‌سازد زیر تعاریف پوشالی که از او شده غرق می شود. به اعتقاد من نقدر در جامعه ما، هم ذوقی است هم علمی و سلیقه فردی همواره در نقدها وجود دارد. ولی اگر بتوانیم بیشتر به طرف نقد علمی برویم قطعا موفق تر خواهیم بود.
کارگردان فیلم سینمایی رویا معتقد است کارگردانی و بازیگری همزمان، همت مضاعف و کار دو چندانی را می‌طلبد:« اینکه هم بازیگر باشید و هم کارگردان، این رویکرد، کار را دشوار می کند. ب همین مبنا من در فیلم جدیدم، برای بازی خودم نقشی کوتاهی را به عهده گرفتم. کوتاهی نقش به من کمک کرد که تمرکز اصلی‌ام بر سر کارگردانی باقی بماند. در عین حال همکاری تیم فوق العاده حرفه‌ای با من، مزید بر علت شد تا از کیفیت کار کاسته نشود.
احسان خاکباز در پایان، ضمن تاکید بر جایگاه تحصیلات آکادمیک و دانشگاهی در زمینه کاری‌اش گفت:«قطعا تحصیلات آکادمیک مهم است و نقش مهمی در پیشبرد یک هنرمند دارد ولی نباید از استعداد ذاتی یک هنرمند هم غافل بود. هنر یک معقوله کاملا ذاتی است و اگر کسی ذاتا هنرمند نباشد، حتی اگر در بهترین دانشگاه‌ها هم تحصیل کند هرگز نمی تواند فیلمساز یا بازیگر برجسته ای شود و در بهترین حالت با تلاش فراوان، شاید فرد یک منتقد خوب یا کارگردان متوسط شود. با این همه باز تاکید می‌کنم داشتن هردوی اینها با هم، کاملا سودمند است.»
گفتنی است فیلم سینمایی رویا، به کارگردانی اسماعیل خاکباز و تهیه‌کنندگی جواد رضایی و بازی شیوا طاهری، هادی دیباجی و رضا توکلی به زودی اکران خواهد شد.
گفتگو: مهرداد نصرتی
No tags for this post.
