کاربرد گسترده فن‌آوری هسته‌ای در صنعت
به گزارش سینا پرس فارس، دکتر صدیقه سینا به‌مناسبت روز ملی فن‌آوری هسته‌ای با بیان این مقدمه که علوم و فناوری هسته‌ای در حال حاضر به‌عنوان فناوری برتر به‌شمار می‌رود، به‌نحوی که فناوری هسته‌ای جزء اولویت‌های الف حوزه‌ی فناوری در نقشه‌ی جامع علمی کشور گنجانده شده است؛ توضیح داد: امروزه استفاده از فن‌آوری صلح‌آمیز هسته‌ای نقش غیرقابل انکاری در زندگی بشر دارد. این فناوری به‌نوعی منجر به وقوع انقلابی در کشاورزی و صنایع غذایی شده است. از این فناوری در زمینه‌های مختلف از اصلاح ژنتیکی دانه‌های گیاهی گرفته تا از بین بردن آفات و سرعت‌بخشیدن به رشد گیاهان استفاده می‌شود. میکروب‌زدایی وسایل پزشکی و مواد غذایی، تشخیص و درمان بیماری‌ها و تومورهای سرطانی نمونه‌ای از کاربردهای پرتوها در علم پزشکی است.
عضو هیأت‌علمی مهندسی هسته‌ای دانشگاه شیراز ادامه داد: فناوری هسته‌ای در هدایت آب‌های سطحی و زیرزمینی، کشف و کنترل آلودگی، کنترل نشت و ایمنی سدها و شیرین‌کردن آب دریا نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. امروزه تکنولوژی هسته‌ای کاربردهای بسیاری نیز در دامپروری، دریانوردی، تولید برق و حفاظت از محیط زیست دارد.
وی ادامه داد: فن‌آوری هسته‌ای کاربرد گسترده‌ای نیز در صنعت دارد. نشت‌یابی با اشعه، سنجش پرتویی میزان خوردگی قطعات، تهیه و تولید چشمه‌های پرتوزایی کبالت برای مصارف صنعتی، تولید چشمه‌های ایریدیم برای کاربردهای صنعتی و بررسی جوشکاری در لوله های نفت و گاز ازجمله‌ی این کاربردهاست.
وی با بیان اینکه نقش راهبردی آموزش عالی در توسعه‌ی پایدار و حفظ و ارتقای موقعیت علمی و فناوری کشور در منطقه و در سطح بین‌المللی امروزه بر همگان آشکار است؛ به فعالیت‌های مرکز تحقیقات تابش دانشگاه شیراز در این حوزه پرداخت و توضیح داد: مرکز تحقیقات تابش دانشگاه شیراز، از دیرباز یکی از فعال‌ترین مراکز در زمینه‌ی کاربرد و حفاظت در برابر اشعه بوده است. این مرکز در دی‌ماه سال 1356 با هدف تأمین ایمنی پرتوها و حفاظت در برابر اشعه در دانشگاه شیراز، با موافقت هیأت امنای وقت دانشگاه شیراز تأسیس گردید و در سال 1384، موفق به کسب موافقت قطعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری در دوگروه دزیمتری و پایش‌های محیطی شده است.
به‌گفته‌ی مدیر مرکز تحقیقات تابش دانشگاه شیراز، به‌منظور نیل به اهداف این مرکز، امکانات گسترده‌ای در زمینه‌ی پایش‌های محیطی و دزیمتری در قالب تأسیس آزمایشگاه‌های طیف‌نگاری گاما، آزمایشگاه پایش‌های محیطی، آزمایشگاه دزیمتری TLD، آزمایشگاه اشعه‌ی ایکس، آزمایشگاه کالیبراسیون، آزمایشگاه پرتودهی گاما، آزمایشگاه رادیوشیمی و آزمایشگاه پرتوهای غیریونساز فراهم گردیده است و تحقیقات گسترده و خدمات گوناگونی با استفاده از این امکانات انجام شده است.
دکتر سینا به برخی از فعالیت‌های مرکز تحقیقات تابش دانشگاه شیراز اشاره کرد و گفت: ازجمله فعالیت‌های این مرکز می‌توان به انجام طرح‌های پژوهشی مشترک با سازمان انرژی اتمی ایران، ارائه‌ی خدمات آزمایشگاهی و تحقیقاتی به واحدهای مختلف دانشگاه ازجمله بخش مهندسی هسته‌ای، انجام تحقیقات موردنیاز در زمینه‌ی حفاظت در برابر اشعه، با تأکید بر نیازمندی‌های استان فارس و کشور به‌ویژه در زمینه‌ی پایش‌های آب، خاک، هوا، انجام پروژه‌های مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه‌ی پرتودهی مواد غذایی به‌منظور میکروب‌زدایی و همچنین کاربرد تصویربرداری پزشکی هسته‌ای در تشخیص سرطان اشاره کرد.
به‌گفته‌ی این مقام مسؤول، یکی از دغدغه‌های مهم این مرکز گسترش فرهنگ و دانش کار با پرتوها در قالب برگزاری دوره‌های آموزشی متعدد مقدماتی و پیشرفته حفاظت در برابر اشعه به پرتوکاران استان فارس و دیگر استان‌ها، با مجوز دفتر حفاظت در برابر اشعه سازمان انرژی اتمی ایران است.
گزارش: محمدرضا قشقایی زاده
