بازی هایی كه جان كودكان را نشانه گرفته است
دکتر تهمینه شاوردی، دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی به سیناپرس گفت: اثرات منفی بازی های رایانه ای به لحاظ ابعادی، به تاثیرات آموزشی، جسمانی، روانی و اجتماعی – فرهنگی تفکیک می شوند. متاسفانه اکنون در بعد آموزشی، دانش آموزان با اختصاص اوقات زیادی به بازی های رایانه ای، دچار افت تحصیلی می شوند.
این دکترای جامعه شناسی افزود: در بعد جسمانی نیز می توان به ایجاد اختلال های قلبی- عروقی( به دلیل هیجان زیاد در بازی های مهیج)، آرتروز گردن و ستون فقرات ( به دلیل شیوه نشستن طولانی مدت)، ایجاد مشکلات بینایی، تشدید بیماری صرع در بازیکنان ( به دلیل فرکانس بالای نور و صدا که مغز نمی تواند خود را با آن هماهنگ سازد)، ایجاد دردهای مزمن تاندونی، چاقی یا لاغری ناشی از نشستن طولانی مدت و کم تحرکی و در عین حال در برخی امتناع از خوردن غذا به دلیل نگرانی از دست دادن ادامه بازی، تهوع و سرگیجه و افزایش ترشحات غدد اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: در بعد روانی نیز مشکلاتی از قبیل اعتیاد به بازی های رایانه ای، کاهش عواطف انسانی، افزایش پرخاشگری، خشونت و اضطراب، کسب الگوهای منفی شخصیتی، کاهش تفکر آگاهانه، دور شدن از واقعیات به وجود می آید.
وی ادامه داد: در بعد اجتماعی- فرهنگی نیز می توان به مخدوش سازی ارزش های دینی و فرهنگی برخی بازی ها، القای ارزش های سیاسی، تقویت روحیه نژادپرستی، القای دید تحقیر آمیز نسبت به جنس مونث، انزوا و کاهش تعاملات اجتماعی اشاره کرد.
به گفته وی، این موارد تنها بخشی از اثرات منفی بازی های رایانه ای است که در عین حال عمده ترین آنها را نیز به شمار می روند. هزینه های بالای این گونه بازی ها به خصوص برای خرید برخی از ملزومات یا امتیازات یا اصطلاحات گیف ها (استیکرهای متحرک) نیز وجود دارد که به نوعی خانواده ها را نیز درگیر کرده است.
شاوردی اظهارداشت: بازی های رایانه ای در عین حال تاثیرات مثبتی نیز دارند. از جمله اثرات مثبت آموزشی می توان به آموزش درس ها، آموزش های دانشگاهی و نظامی، ارایه خدمات مشاوره ای، آشنا سازی با عملكرد برخی از نهادها و سازمان ها و افزایش خلاقیت اشاره کرد. اثرات جسمانی بازی های کامپیوتری شامل افزایش مهارت های عضلانی، ایجاد هماهنگی بین چشم ها و دست هاست.
وی اثرات روانی این بازی ها را شامل تخلیه هیجانی، افزایش احساس اعتماد به نفس، افزایش برون گرایی دانست و گفت: در خصوص اثرات درمانی بازی های رایانه ای می توان به ترمیم عضلات تنفسی، كاهش اضطراب كودكان بیمار، كاهش فزون كنشی، كاهش اختلالات تكلمی و كاهش اختلالات حواس و همچنین در حوزه اجتماعی نیز می توان به افزایش روابط اجتماعی کودکان اشاره کرد.
این دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی به خطرات بازی های آنلاین نسبت به غیر آنلاین اشاره کرد و افزود: ویژگی های بازی های آنلاین با بازی های غیر آنلاین یا به اصطلاح آفلاین متفاوت است اما به راحتی نمی توان این دو را با هم مقایسه کرد. مثلا مهمترین و شاخص ترین تفاوت میان این دو بازی بازیکنان هستند.
وی بیان کرد: در بازی های آنلاین به دلیل اینکه بازیکنان دیده و شناخته نمی شوند، در فضایی انجام می شود که کودک الزاما شناخت و اشراف کافی نسبت به همه بازیکنان و همبازی ها ندارد و این محیط ممکن است خطرات بالقوه ای برای او در پی داشته باشد. گاهی افرادی که وارد بازی می شوند بزرگسال هستند و ممکن است با اهداف دیگری همچون سوء استفاده از کودکان با آنها همبازی می شوند. حتی به موازات بازی با او در اتاق های خصوصی بازی وارد گفتگو می شوند.
وی گفت: در بازی های آفلاین کودک در فضای بازی آشناتری بازی می کند و غالبا همبازی او نرم افزار کامپیوتری است بنابراین خطر کمتری او را تهدید می کند.
شاوردی در پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه آیا این ادعا درست است که بازی های رایانه ای باعث تنبل شدن ذهن کودکان می شود؟ اظهار داشت: به صراحت نمی توان گفت بازی های رایانه ای باعث تنبل شدن ذهن کودکان می شود. بعضی از بازی های رایانه ای تاثیری مثبت بر ذهن کودکان و فعال کردن آن دارند. مثلا برخی بازی های مستلزم تفکر مستقل یا خلاقیت هستند اما در عین حال بازی هایی وجود دارند که بر ذهن او تاثیر منفی دارند. به عنوان مثال برخی از بازی ها ناشی از تصویر سازی های ذهنی فرد نیست. احساساتی را به صورت مصنوعی به بازیکن منتقل می کند اراده بازیکن فعال است اما به شکلی کاملا محدود. حرکاتی که بازیکن باید انجام دهد تکراری و از پیش تعیین شده است و لذا نیاز به تفکر زیاد نیست و لازم نیست اراده او اعمال شود. در نتیجه تفکر آگاهانه بازیکن کاهش می یابد. این نوع بازی ها بیشتر نیازمند حرکات جنبشی (نه تفکر آگاهانه یا استدلال برای مرحله بعدی) است.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.
