اكیناسه و کابردهای درمانی آن

ریشه، برگ و سرشاخه های هوایی گیاه سرخارگل یا اکیناسه (Echinacea spp) کاربرد درمانی فراوانی دارد؛ هم اکنون طبق تایید سازمان بهداشت جهانی، تجویز خوراكی ریشه و سرشاخه های هوایی این گیاه در درمان سرما خوردگی و عفونت های دستگاه تنفسی و ادراری( به دلیل تحریك پاسخ های ایمنی) و تجویز موضعی سرشاخه های هوایی گیاه برای افزایش بهبودی زخم و درمان بیماری های التهابی پوستی کاربرد دارد.

در طب سنتی نیز از این گیاه برای مداوای درمان عفونت های قارچی، عوارض جانبی ناشی از اشعه درمانی، آرتریت روماتوئید، مسمومیت خونی، مسمومیت غذایی استفاده می شود.

ریشه و سرشاخه های هوایی این گیاه علاوه بر مصارف فوق برای درمان زخم های چركی، آبسه، فرونكل، تبخال، التهاب بافت پیوندی، زخم، سردرد، اختلالات متابولیكی نیز کاربرد دارد.

در طب سنتی نیز برای سوختگی، تورم غدد لنفاوی، گزیدگی حشرات، اسپاسم معده، سرخك، سوزاك و به عنوان ضد زهر در مارگزیدگی استفاده می شود.

موارد منع مصرف

افرادی که نسبت به گیاهان خانواده كاسنی آلرژی دارند و همچنین مبتلایان به بیماری های خطرناك مانند سل، لكوز، كلاژنوز، مولتیپل اسكلروزیس، ایدز، عفونت های HIV و اختلالات خودایمنی باید از مصرف این گیاه اجتناب کنند.

مصرف موضعی و خوراكی گیاه اكیناسه بیش از 8 هفته توصیه نمی شود. همچنین ممکن است زمانی كه این گیاه به صورت تزریقی مصرف می شود عوارض جانبی كوتاه مدت وابسته به دوز مانند تب، تهوع و استفراغ بروز کند. در بیماران دیابتی تجویز فرم تزریقی گیاه باید با احتیاط صورت گیرد.

اثرات جانبی

طعم ناخوشایند، تهوع، استفراغ، عوارض خفیف گوارشی، دیورز(افزایش ترشح ادرار)، واكنش های آلرژیك، تب، تاكی فیلاكسی (پدیده ای که دارو اثر خود را به علت تجویز مکرر از دست می دهد) از جمله اثرات جانبی مصرف این گیاه است. همچنین مصرف خوراكی ریشه گیاه می تواند سردرد و لرزش نیز ایجاد کند.

* دكتر فرحناز خلیقی سیگارودی، دکترای تخصصی فارماکوگنوزی، مدیر گروه پژوهشی فارماکوگنوزی و داروسازی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی

 

No tags for this post.