چرا عطرها زنانه و مردانه شدند؟

انسان به‌طور ذاتی به زیبایی و مسائل خوشایند، علاقه دارد. در این میان بوی خوش و خوش‌بو بودن برای انسان از دوران کهن تاریخی دارای اهمیت بوده و به‌نوعی نشان‌دهنده آداب‌دانی و فرهنگ افراد است.

در قرون اخیر این موضوع نمود بیشتری یافته و اگر در زمان‌های گذشته، تنها افراد ثروتمند و خاص توانائی استفاده از عطر و مواد خوشبو داشتند، امروزه به لطف تولید صنعتی انواع عطر و ادوکلن، همه مردم می‌توانند به سلیقه خود از بوی خوش لذت برده و خود را به این بو آغشته کنند.

حال سؤال مهمی که پیش می‌آید، نحوه تقسیم‌بندی عطرها ازنظر جنسیتی است و اصولاً چرا بعضی بوها زنانه قلمداد شده و برخی بوها مردانه به شمار می‌روند؟ 

برای پاسخ به این سؤال، باید در نظر داشت که وابستگی‌های جنسیتی، از طریق فرهنگ به انسان آموزش  داده می شود و فرهنگ هر ملتی، مرزبندی های جنسیتی و اجتماعی را شکل می دهد.

ازنظر انتخاب بوی مخصوص زنانه یک احتمال وجود دارد و آن اینکه از دوران باستان گل‌هایی با استعاره باروری زنانه مورداستفاده قرار می‌گرفتند که می‌تواند مؤثر باشد درحالی که پیوندی بین مردان و بوی مشک وجود دارد که ممکن است از این باور کهن نشات گرفته‌شده باشد که بوی بدن مردان معمولاً مشکبارتر از بوی بدن زنان است.

به طور کلی تجربیات افراد، نقش بزرگی در جداسازی عطرهای زنانه و مردانه ایفا می‌کنند. به اعتقاد مایلی ویلیامسون (Millie Williamson) خاطرات و تجربیات افراد به تمایز پیدا کردن عطرها به عطر زنانه و عطر مردانه مرتبط است یعنی رایحه‌هایی که افراد از والدین یا اولین تجربی عشقی‌شان به خاطر می‌سپارند، در این جداسازی نقش دارند.

مطمئناً، صنعت عطرسازی با قراردادی مبنی براینکه مثلاً بوی گل‌ها و بوهای ملایم برای زنان باشد و بوهای تند و تلخ برای مردان، از کنوانسیون فرهنگی پیروی می‌کند؛ اما سؤال این است که این وابستگی‌های جنسیتی در وهله اول از کجا آمده‌اند و یا از چه ایجادشده‌اند؟

ازنظر انتخاب بوی مخصوص زنانه یک احتمال وجود دارد و آن اینکه از دوران باستان گل‌هایی با استعاره باروری زنانه مورداستفاده قرار می‌گرفتند که می‌تواند مؤثر باشد ،درحالی که پیوندی بین مردان و بوی مشک وجود دارد که ممکن است از این باور کهن نشاءت گرفته‌شده باشد که بوی بدن مردان معمولاً مشکبارتر از بوی بدن زنان است.

با همه این توضیحات و احتمالات، هویت جنسیتی بو، اغلب واضح نیست. در یک پروژه پژوهشی ساده و کوچک از دانشگاه استکهلم، داوطلبان درگیر بوی و عطرهای مختلف تجاری می‌شدند که در بطری‌های ساده ریخته شده بودند.

در این پژوهش از داوطلبان خواسته شد که وقتی عطری را استشمام می‌کنند، آن را در یکی از دو بخش تقسیم‌بندی مردانه و زنانه قرار دهند. قابل‌توجه است که به‌استثنای رایج‌ترین عطرها، تعداد کمی از گروه‌بندی این عطرهای ارائه‌شده با نمونه تجاری خود مطابقت جنسیتی داشتند. درنهایت باید توجه داشت که بو فاقد جنسیت بوده و در این حوزه هم مانند تقسیم‌بندی رنگ‌ها به گروه پسرانه و دخترانه، انسان را اسیر باورهای خود ساخته و این موضوع به نوعی از اشکال متنوع فرهنگی خود سرچشمه می گیرد.

 

ترجمه: نداجوادهراتی

منبع: sciencefocus

No tags for this post.