آینده علم بر اساس جغرافیای سیاسی جدید شکل می‌گیرد
دکتر ژو شی فنگ (Xue Shifeng)، پژوهشگر علوم انسانی مولکولی و سلول زیست‌شناسی آژانس علوم، فن‌آوری و پژوهش سنگاپور، به دنبال کشف اسرار توسعه جنین است. وی با استفاده از ابزارهای مهندسی ژنتیک به بررسی مدل‌های حیواناتی مانند قورباغه، ماهی‌های گورخری و … می‌پردازد. گروه پژوهشگران تحت نظر وی کشف کرده‌اند که چگونه جهش‌های ژنتیکی خاصی، بر بیان دیگر ژن‌ها در یک شبکه نظارتی تأثیر می‌گذارند تا از ایجاد جنین سالم جلوگیری شود. با توجه به این‌که چگونه برخی از این شبکه‌های نظارتی در بین گونه‌های مختلف حفظ می‌شوند، یافته‌های او می‌تواند روی بیماری‌های ژنتیکی در انسان نیز تأثیر بگذارد.
دانشمندان و محققان آسیایی باید تلاش کنند بهترین آموزش‌ها را از هرکجا در جهان دریافت کرده و سپس و برای کمک به قرار دادن ما در نقشه علمی و آینده جهان، به آسیا بازگردند. کیفیت و خروجی تحقیقات قاره آسیا قطعاً در حال افزایش است، اما ما هنوز به استعدادهای بیشتری نیاز داریم. آینده علم بر اساس جغرافیای سیاسی جدید شکل می‌گیرد و در این میان قاره آسیا نقش مهمی ایفا خواهد کرد.
از زمانی که نطفه یک موجود زنده منعقد می‌شود، مجموعه‌ای قابل‌توجه از حیات شکل‌گرفته و برنامه‌های رشد و توسعه آن موجود زنده باهدف شکل گرفتن مجموعه کامل اندام‌های وی آغاز می‌شود. هزاران نوع از سلول‌های مختلف موجودات زنده به کمک خواندن کتابچه راهنمای دستورالعمل ایجاد که در ژن‌ها قرار دارند؛ به همه بافت‌ها و اندام‌های بدن می‌رسند. در سطح مولکولی، ژن‌های مختلف به‌صورت دقیق و به‌موقع روشن و خاموش روشن‌شده و زمانی که یکی از آن‌ها دچار اختلال شده و درست عمل نکند؛ اختلالات ژنتیکی و بیماری‌های فیزیکی رخ می‌دهد.
وی به‌پاس تحقیقات برجسته خود، توانست جایزه‌ی دانشمند جوان و جایزه‌ی علمی و فناوری رئیس‌جمهور سنگاپور در سال 2018 را دریافت کند. به‌تازگی مجله علمی آسیا (Asian scientist) با وی به گفتگو نشسته و نظرات وی را جویا شد. دکتر ژو شی فنگ اعتقاد دارد آینده علم بر اساس جغرافیای سیاسی جدید شکل‌گرفته و در قاره آسیا رقم خواهد خورد.
چگونه تحقیقات خود را در یک جمله خلاصه می‌کنید؟
موضوع موردتوجه من در پژوهش‌های علمی، این است که چگونه یک سلول درنهایت به انواع مختلف سلول در یک حیوان پیچیده تبدیل می‌شود. تمرکز مطالعات من روی چگونگی کنترل سلول‌ها در تعیین این موضوع است که چه عاملی باعث فعال شدن و غیرفعال شدن ژن‌ها می‌شود.
از کدام‌یک از تحقیقات متعدد خود بیشتر رضایت داشته و به آن افتخار می‌کنید؟
اخیراً ما شروع به مطالعه این موضوع کردیم که بینی چگونه شکل می‌گیرد. یک بیماری نادر شناخته‌شده به نام سندرم میکروکتالمی بوما آرکنیا (BAMS) در انسان وجود دارد که در آن بیماران بدون بینی متولد می‌شوند. این بیماری برای بیش از 30 سال بررسی‌شده است اما هیچ‌کس نمی‌داند کدام ژن و به چه صورت باعث این اختلال می‌شود. من و همکارانم با بهره‌گیری از نظرات سایر دانشمندان و پزشکان از سراسر جهان، درنهایت توانستیم راز این بیماری را کشف کنیم. ما دریافتیم که این بیماری ناشی از یک جهش در ژن موسوم به SMCHD1 است که پروتئینی را ایجاد می‌کند که برای غیرفعال کردن ژن‌های دیگر حیاتی است. ما فکر می‌کنیم که جهش در ژن SMCHD1 باعث ایجاد ژن‌های مرتبط با توسعه بینی در بیماران سندرم میکروکتالمی بوما آرکنیا می‌شود. ما امیدواریم که این یافته‌ها بتوانند به ما در درک بهتر چگونگی تشکیل چهره کمک کنند.
دوست دارید در پژوهش‌های بعدی خود طی دهه آینده به چه نتایجی برسید؟
امیدوارم به میزان بیشتری در مورد چگونگی تنظیم ژن‌ها و استفاده از این دانش برای درک آنچه در بیماری‌ها رخ می‌دهد، مطالعه انجام دهم و این موضوع را بیشتر درک کنم.
چه کسی (و یا چه چیزی) انگیزه شما را برای تحصیل و پژوهش در این زمینه ایجاد کرد؟
برای نخستین بار در من یک آزمایشگاه درس جنین‌شناسی مقطع کارشناسی، توانستم ماهی و جنین قورباغه و رشد آن‌ها را از مرحله ایجاد تخم تا تولد مشاهده کنم. در آن زمان احساس کردم بررسی در این زمینه مانند نگاه کردن به آغاز زندگی است. جذابیت حوزه پژوهشی من، این است که چگونه برنامه‌ای برای ایجاد یک حیوان کامل در هر تخمک وجود دارد و هر جنین به همین شکل توسعه پیدا می‌کند. مهم‌ترین سؤالاتی که من به دنبال کشف پاسخ برای آن‌ها بودم، سؤالاتی همچون این‌که برنامه ژنتیکی موجودات زنده چگونه طراحی‌شده است؟ در زمان رشد جنین، چه اتفاقی می‌افتد؟ این جستجو، مهم‌ترین انگیزه من محسوب می‌شود.
بزرگ‌ترین دغدغه و مشکلی که در تحقیقات خود تجربه کرده‌اید، چیست؟
در بسیاری از مواقع، آزمایش‌های پژوهشگر بر اساس برنامه‌ریزی پیش نرفته و یکی پس از دیگری با شکست روبه‌رو می‌شود. این حالت به‌ویژه برای دانشمندان و پژوهشگران جوان همراه با یاس و ناامیدی و دلسردی از ادامه تحقیقات است. این مسئله بسیار مهم است که اهداف بلندمدت و انگیزه خود را حفظ کنید. داشتن همکاران و اساتیدی که به شما دلگرمی دهند، درزمانی که پیش‌بینی‌هایتان بر اساس برنامه جلو نرفته است، بسیار کمک‌کننده است.
بزرگ‌ترین چالش‌های امروز جامعه پژوهش‌های علمی چیست و چگونه می‌توانیم آن‌ها را حل کنیم؟
امروزه تمرکز زیادی روی تحقیقات تحلیلی و چگونگی ارزش‌گذاری در یک تحقیق وجود دارد. این مسئله بسیار مهم است که نتایج تحقیق به‌صورت محصولات قابل‌استفاده، عرضه شود. متأسفانه امروزه سازمان‌های تأمین مالی نمی‌توانند تحقیقات پایه را پشت سر بگذارند. تمام تحقیقات منجر به ارائه محصول، در تحقیقات اولیه ریشه دارند. بدون علم پایه خوب، هیچ محصول علمی قابل‌تولید نیست؛ بنابراین آژانس‌های مالی باید از پژوهش‌های بنیادی پشتیبانی كنند.
اگر یک دانشمند نبودید، چه شغلی را انتخاب می‌کردید؟
من همیشه به این موضوع فکر می‌کنم. درواقع من می‌خواستم یک متخصص ضبط صدا باشم. کارهای این حوزه همچون ضبط، ویرایش، مخلوط کردن، طراحی صداها برای موسیقی، بازی‌ها، فیلم‌ها و غیره همواره مرا وسوسه می‌کند.
خارج از ساعات کاری، با چه چیزی آرامش پیدا می‌کنید؟
من در یک گروه موسیقی غیرحرفه‌ای فعالیت می‌کنم. نواختن موسیقی به من آرامش خاصی می‌دهد. البته از سپری کردن زمان با خانواده و دوستانم هم لذت بسیار زیادی می‌برم.
اگر توانائی ریشه‌کن کردن یک مشکل جهانی را داشتید، کدام موضوع را انتخاب می‌کردید؟
من آرزو دارم که هر پدر و مادری فرزندان سالمی داشته باشند. من امیدوارم که بیماری‌های ژنتیکی بیشتری در داخل رحم و پیش از تولد نوزادان، شناسایی‌شده و هیچ فردی با اختلال ژنتیکی و نقص‌های مادرزادی به دنیا نیاید.
چه توصیه‌ای به محققان و پژوهشگران آسیایی دارید؟
من به دانشمندان و محققان آسیایی توصیه می‌کنم که تلاش کنند بهترین آموزش‌ها را از هرکجا در جهان دریافت کرده و سپس و برای کمک به‌قرار دادن ما در نقشه علمی و آینده جهان، به آسیا بازگردند. کیفیت و خروجی تحقیقات قاره آسیا قطعاً در حال افزایش است، اما ما هنوز به استعدادهای بیشتری نیاز داریم. به خاطر داشته باشید که آینده علم بر اساس جغرافیای سیاسی جدید شکل می‌گیرد و در این میان قاره آسیا نقش مهمی ایفا خواهد کرد.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: asianscientist
No tags for this post.
